Jesienne zwalczanie chwastów w zbożach
Program ochrony zbóż przed zachwaszczeniem należy do największych. Nawet jego część dotycząca wyłącznie zabiegów jesiennych jest większa od innych programów całościowych. Wynika to z rejestracji wielu herbicydów jednoskładnikowych. Są one zalecane na ogół przy dominacji określonego gatunku chwastu. Duże uprawy charakteryzują się jednak zmiennością glebową, co wpływa na różnorodność gatunkową zachwaszczenia. W tym przypadku sprawdzają się mieszaniny.
Na jednolitych dużych obszarach dość trudno jest wyodrębnić enklawy o różnym zachwaszczeniu. Dlatego, aby uniknąć nie w pełni skutecznych zabiegów, często stosuje się mieszaniny o uniwersalnym działaniu. Tych na szczęście jest dość dużo, najwięcej dwuskładnikowych.
Występowanie i zwalczanie chwastów w systemach uproszczonej uprawy
Dominuje diflufenikan
Na 25 wariantów odchwaszczania zbóż w 17 kombinacjach komponentem herbicydów jest diflufenikan (DFF). To bardzo dobre rozwiązanie dotyczące zwalczania przede wszystkim miotły zbożowej. O skuteczności tej substancji czynnej w stosunku do tego gatunku, w etykietach istnieją bardzo zróżnicowane informacje. Część producentów zaleca go w najwyższych dawkach (minimum 150 g s.cz/ha), część uważa, że wykazuje średnie działanie, a w niektórych wykazach miotłę można spotkać w grupie chwastów odpornych. Wreszcie część producentów w ogóle nie zamieszcza jej w wykazach.
Na marginesie warto wspomnieć, że diflufenikan jest bardziej skuteczny w zwalczaniu wyczyńca polnego, o czym w etykietach nie informuje się. W stosunku do miotły można jednoznacznie stwierdzić, że diflufenikan jest jednym z najlepszych komponentów w preparatach z innymi substancjami miotłobójczymi. Jego wspomagające działanie powoduje przeważnie jej stuprocentowe wyeliminowanie.
Sam diflufenikan dodatkowo zwalcza takie gatunki dwuliścienne jak: fiołek polny, gwiazdnica pospolita, rumiany i rumianki (w tym maruna) oraz dość dobrze przytulię czepną. Zalecany jest łącznie z: chlorosulfuronem, chlorotoluronem, flufenacetem, florasulamem, jodosulfuronem metylosodowym, metrybuzyną, mezosulfuronem metylu, metsulfuronem metylu, pendimetaliną, penoksulamem i prosufokarbem. Każda z tych substancji posiada własny profil chwastobójczy i należy dobrać ją odpowiednio do spodziewanego (zabiegi doglebowe) lub stwierdzonego (zabiegi nalistne) zachwaszczenia.
Coraz więcej chwastów jednoliściennych
Zabiegi zaporowe
Wśród mieszanin znajdują się także preparaty trójskładnikowe, przeznaczone na stanowiska bardzo silnie zachwaszczone. W każdym z nich znajduje się diflufenikan. W sytuacji pojawiającego się coraz częściej zjawiska uodpornienia się miotły zbożowej, preparaty te dają dużą gwarancję jej zniszczenia, ponieważ reprezentują w swoim składzie co najmniej dwa mechanizmy działania, ze stosunkowo małym udziałem sulfonylomoczników, na które uodporniło się najwięcej populacji miotły zbożowej.
Spośród kilku tego typu mieszanin tylko jedna jest mieszaniną zbiornikową. To zalecenie łącznego stosowania diflufenikanu, flufenacetu i metsulfuronu metylu. Tu należy zwrócić uwagę, że pomimo zaleceń łącznego zabiegu, środki zawierające metsulfuron metylu są jedynym przykładem rejestracji tej pojedynczej substancji czynnej w terminie jesiennym.
Terminy stosowania
Plantatorzy pod tym względem mają czas od momentu siewu do chwili zakończenia wegetacji jesiennej. Podstawowa zasada - im wcześniej tym lepiej, dotyczy przede wszystkim zabiegów nalistnych. Jak wynika z zaleceń nie dotyczy to tyle fazy rozwojowej zbóż, co chwastów. Wcześniej - to znaczy skrócić okres konkurencji oraz zmniejszyć koszty na "ilość herbicydów". Chwasty młodsze (do fazy siewek) wykazują wrażliwość na dawki najniższe, a tym samym najtańsze.
Rozpatrując terminy również nie należy się zaplątać we wskazówkach zaleceń. Przykładowo mieszanina diflufenikan (DFF) + flufenacet jest zalecana: bezpośrednio po siewie do momentu poprzedzającego wschody, od szpilkowania do trzeciego liścia, od szpilkowania do pełni krzewienia, od szpilkowania do końca wegetacji oraz od pierwszego liścia do początku krzewienia. Jedna mieszanina, pięć terminów stosowania. Oczywiście po części się pokrywają, ale z "sumowania" ich wynika, że mieszanka tego typu może być stosowana przez całą jesień. Oznacza to, że dla zarejestrowanych gatunków zbóż jest ona selektywna, a rzeczywisty termin to faza chwastów. Jako substancje po części działające doglebowo, dla uzyskania najlepszego efektu chwastobójczego muszą być stosowane koniecznie na młode chwasty.
Mieszaniny na 100 sposobów
Inne substancje czynne
Popularność diflufenikanu w mieszaninach oznacza jego dużą przydatność, ale nie wyłączność na zabiegi odchwaszczania zbóż. Wśród pozostałych substancji stosowanych łącznie należy wymienić beflubutamid (BeFlex 500 SC) "wzmacniany" prosulfokarbem lub chlorotoluronem w celu równoczesnego zniszczenia miotły. Nie należy pominąć środka Expert Met 56 WG od lat znanego ze skuteczności. Pinoksaden zwalczający jedynie chwasty jednoliścienne jest zalecany łącznie z florasulamem w formie preparatu Axial Komplett lub Axial One 50 EC. Na udział florasulamu należy zwrócić uwagę, ponieważ może się okazać bardzo przydatny do niszczenie nieco starszych chwastów dwuliściennych. Dikamba to regulator wzrostu, zarazem składnik do innych regulatorów wzrostu (syntetyczne auksyny) takich jak 2,4-D lub MCPA. Jedyne kombinacje przeznaczone do zwalczania wyłącznie chwastów dwuliściennych. Dobry efekt, to wymagana stosunkowo wysoka temperatura (minimum 8-10oC).
Dużym zainteresowaniem cieszą się zawsze nowości. Niedawno na rynku pojawiła się nowa substancja czynna pikolinafen będąca komponentem preparatów dwuskładnikowych. Początkowo została zarejestrowana łącznie z pendimetaliną (Pikona). Kombinacja ta skutecznie zwalcza takie gatunki jak: bodziszek drobny, fiołek polny, gwiazdnica jednostronna, jasnoty, mak polny, przetacznik perski, przytulia czepna, rumianek pospolity, samosiewy rzepaku, tasznik pospolity i tobołki polne. Skuteczność zwalczania miotły zbożowej w dużym stopniu jest uzależniona od wilgotności gleby (ze względu na pendimetalinę). Ostatnio na rynku pojawił się Pontos. To także pikolinafen, ale w tym preparacie połączony z flufenacetem.
W efekcie uzyskano możliwość zwalczania takich chwastów dwuliściennych jak: fiołek polny, gorczyca polna, gwiazdnica pospolita, mak polny, przetacznik perski, rumianek pospolity, przytulia czepna, samosiewy rzepaku i tasznik pospolity z gwarancją równoczesnego zniszczenia miotły. Dodatkowo szerokie okno terminu stosowania począwszy od "zaraz po siewie" do końca krzewienia, czyli praktycznie do końca wegetacji jesiennej oraz możliwość zastosowanie we wszystkich czterech zbożach ozimych.
- Artykuł ukazał się w miesięczniku "Przedsiębiorca Rolny" nr 9-2018 - ZAPRENUMERUJ
