Siarka – niezbędna dla życia roślin
Siarka (S) to jeden z fundamentalnych pierwiastków odżywczych, którego znaczenie w rolnictwie często bywa niedoceniane. Tymczasem jej obecność w organizmach roślinnych warunkuje poprawny przebieg wielu procesów biologicznych i biochemicznych. Odpowiada nie tylko za strukturalne elementy komórek, ale również za mechanizmy obronne i sprawność metaboliczną roślin.
Budulec aminokwasów i aktywator fotosyntezy
Siarka jest niezbędnym składnikiem dwóch kluczowych aminokwasów: cysteiny i metioniny. To właśnie te związki wpływają na jakość i użyteczność białek roślinnych, wspierają podziały komórkowe, funkcjonowanie enzymów oraz syntezę chlorofilu i ligniny. Co więcej, uczestniczy w tworzeniu sulfolipidów, tiaminy, glutationu, które są niezbędne do wzrostu i rozwoju roślin. Pierwiastek ten pełni także nieocenioną rolę w fotosyntezie – jest bowiem składnikiem ferredoksyny, białka transportującego elektrony. Bez niego energia słoneczna nie zostałaby przekształcona w materię organiczną.
Siarka jako naturalna tarcza przeciwko patogenom
Dobre odżywienie siarką aktywuje w roślinach mechanizm zwany „odpornością indukowaną siarką” (SIR). Dzięki temu rośliny zyskują wyższą odporność na stresy biotyczne i abiotyczne – w tym infekcje grzybowe. Siarka uczestniczy w reakcjach obronnych, prowadząc do syntezy związków ochronnych, takich jak fitoaleksyny, glukozynolany czy H₂S. Występują one wokół miejsca infekcji i pełnią funkcję antypatogenną, wzmacniając mechanizmy odpornościowe. Aminokwasy siarkowe zwiększają odporność tkanek roślinnych, a produkty rozkładu glukozynolanów charakteryzują się wysoką aktywnością biologiczną – obniżają smakowitość dla patogenów i działają toksycznie na organizmy chorobotwórcze. Dzięki temu ograniczone zostaje ryzyko rozprzestrzeniania się infekcji. W tabeli nr 1 podano przykłady infekcji redukowanych przez preparaty, które zawierają siarkę.
Zarówno jako budulec, jak i obrońca, siarka odgrywa wielowymiarową rolę w uprawach rolnych. Jej obecność warunkuje prawidłowe funkcjonowanie roślin, podnosi ich odporność i wydajność fotosyntezy. Wspierając procesy metaboliczne, pomaga w detoksykacji metali ciężkich i obcych substancji. Warto zadbać o odpowiedni poziom siarki w glebie i dostosować nawożenie do potrzeb konkretnych upraw – to inwestycja w zdrowie roślin, plon i bezpieczeństwo produkcji rolniczej.
Tabela nr 1: Przykłady infekcji redukowanych przez preparaty zawierające siarkę.
|
Roślina uprawna |
Patogen grzybowy |
Choroba grzybowa |
|
Burak cukrowy |
Cercospora beticola |
Chwościk buraka |
|
Erysiphe communis |
Mączniak prawdziwy buraka |
|
|
Ziemniak |
Rhizoctonia solani |
Rizoktonia ziemniaka |
|
Fusarium solani |
Sucha zgnilizna ziemniaka |
|
|
Zboża |
Blumeria graminis |
Mączniak prawdziwy |
|
Zymoseptoria tritici |
Septorioza paskowa liści pszenicy |
|
|
Rzepak |
Leptosphaeria spp. |
Sucha zgnilizna kapustnych |
|
Alternaria spp. |
Czerń krzyżowych |
Źródło: opracowanie własne na podstawie światowych publikacji.
