Lepiej rzędowo niż rzutowo

Poleć
Udostępnij
Autor tekstu: dr hab. inż Piotr Szulc, prof. UP w Poznaniu | redakcja@agropolska.pl
02-01-2020,10:00 Aktualizacja: 02-01-2020,10:17
A A A
Rzędowy sposób wysiewu nawozów wygrywa z tradycyjną aplikacją rzutową. Plon ziarna kukurydzy w większym stopniu zależy od terminu aplikacji niż od formy azotu, a stosowanie go przed siewem jest dobrym rozwiązaniem szczególnie w gospodarstwach wielkoobszarowych, gdzie bardzo liczy się czas. To tylko niektóre wnioski z badań przeprowadzonych w Katedrze Agronomii UP w Poznaniu. 
 
Pierwsze badania w Polsce nad wpływem stosowania rzędowego (startowego) nawozów fosforowych i wieloskładnikowych na przebieg wegetacji i plonowanie kukurydzy przeprowadzono na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu (dawniej Akademia Rolnicza) w latach 70-tych. Mimo upływu lat nadal są kontynuowane, ale dzisiaj bierze się pod uwagę inne aspekty. 
 
kukurydza, pole

Nawożenie kukurydzy azotem

Pomimo stałego postępu hodowlanego, średnie plony ziarna kukurydzy zbierane przez rolników nadal znacznie odbiegają od potencjału plonotwórczego dla warunków glebowo-klimatycznych Polski, który COBORU ustalił na poziomie...
W pierwszych prowadzonych badaniach wykazano, że w warunkach gdy temperatura gleby na głębokości 5 cm (głębokość siewu) w okresie od siewu do wykształcenia 3-4 liści nie przekraczała 5,5oC, nawożenie startowe nie tylko zwiększało pobieranie fosforu przez rośliny, ale również istotnie wpływało na plon ziarna w stosunku do tradycyjnej aplikacji rzutowej. 
 
Uwzględniając obecnie występujące Polsce długotrwałe chłody wiosenne, które przypadają na czas siewu i początkowego rozwoju kukurydzy można było przypuszczać, że nawożenie rzędowe wykonane łącznie z siewem nasion będzie szczególnie efektywne i przełoży się na wysokość plonu. 
 
Dlatego zespół naukowców z tej samej uczelni, uznał za konieczne sprawdzenie postawionej tezy i potwierdzenie jej badaniami naukowymi. Przemawiały za tym również diametralna zmiana doboru odmian kukurydzy, w którym pojawiły się kreacje o innych wymaganiach do warunków środowiskowych, zwłaszcza termicznych oraz zmiana asortymentu nawozów fosforowych i wieloskładnikowych, charakteryzujących się wyższym stopniem przyswajalności. 
 
Nawóz wraz z nasionami 
 
Badania nad aplikacją nawozów w uprawie kukurydzy prowadzono w latach 2015-2018 w Katedrze Agronomii UP w Poznaniu. Wyniki wskazują jednoznacznie na korzystny wpływ rzędowego nawożenia azotem i fosforem na wzrost i rozwój kukurydzy. 
 
pryzma, pocięta kukurydza, folia

Plonowanie odmian średnio późnych kukurydzy na kiszonkę w 2019 roku

Plon ogólny suchej masy najlepszej odmiany średnio późnej kukurydzy na kiszonkę biorącej udział w doświadczeniach PDO w 2019 roku to niecałe 19 t z 1 ha. To wyraźny efekt suszy, która obniżyła plony. W badaniach uczestniczyło 7...
Wpływ ten jest szczególnie duży w początkowym okresie rozwoju, w którym warunki pogodowe panujące w Polsce są często dla kukurydzy stresogenne. Niekorzystny przebieg pogody utrudnia pobieranie przez rośliny składników pokarmowych, głównie fosforu, co prowadzi do zahamowania wzrostu. 
 
Jak wynika z badań, temu niekorzystnemu zjawisku można niemalże całkowicie przeciwdziałać stosując nawożenie rzędowe łącznie z siewem nasion. Pozytywny wpływ tej aplikacji nawozu na kukurydzę znajduje również odzwierciedlenie w plonowaniu. 
 
Plony ziarna w badaniach były istotnie wyższe przy rzędowym wysiewie nawozów łącznie z siewem nasion w porównaniu do tradycyjnego nawożenia rzutowego. 
 
Bardzo ważną cechą decydującą o opłacalności uprawy kukurydzy jest wilgotność ziarna podczas zbioru. Wyniki prowadzonych badań wykazały, że przy rzędowej aplikacji nawozów zawartość wody w ziarnie była niższa. 
 
Rzędowy sposób wysiewu nawozów pozwalał też obniżyć poziom nawożenia mineralnego, dzięki bardziej efektywnemu wykorzystaniu składników pokarmowych zawartych w nawozie, a także rozszerzyć okres siewów kukurydzy, zwłaszcza przez możliwość ich przyspieszenia, co ma istotne znaczenie w okresowych niedoborach wilgoci w glebie występujących wczesną wiosną. 
 
kukurydza, rośliny, pole

Najlepsze odmiany średnio wczesne kukurydzy na kiszonkę w 2019 roku

Plon ogólny suchej masy najlepszej odmiany średnio wczesnej kukurydzy na kiszonkę uczestniczącej w badaniach PDO w 2019 roku to około 19 t z 1 ha.  Średni plon ogólny suchej masy (s.m.) dla odmian średnio wczesnych w 2019 r. to...
Wyniki tych badań mają zatem duże znaczenie aplikacyjne, ponieważ ich wdrożenie do praktyki może poprawić ekonomię i organizację uprawy kukurydzy w warunkach Polski. 
 
Efektywniej znaczy głębiej i przed siewem
 
W badaniach prowadzonych w latach 70. efektywność nawożenia startowego oceniano umieszczając nawóz w odległości 5 cm w bok i poniżej nasion. Stwierdzono wówczas, że w latach suchych skuteczność tego sposobu nawożenia była niższa, w stosunku do lat o większej sumie opadów atmosferycznych w sezonie wegetacyjnym. 
 
Porównanie zatem różnych głębokości umieszczenia nawozów, w stosunku do ziarniaka i powierzchni gleby może wskazywać na celowość głębszego umieszczania nawozu w warunkach suszy, z którą prawie każdego roku mamy do czynienia w Polsce. 
 
W związku z tym, po wielu latach naukowcy z tej samej katedry z UP w Poznaniu przeprowadzili badania w celu określenia wpływu głębokości umieszczenia nawozu NP na plonowanie kukurydzy. 
 
pocięta kukurydza, ręka

Plonowanie odmian wczesnych kukurydzy na kiszonkę w 2019 roku

Susza silnie obniżyła plonowanie odmian wczesnych kukurydzy na kiszonkę w doświadczeniach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego w 2019 roku.  Średni plon ogólny suchej masy (s.m.) dla odmian wczesnych kukurydzy wyniósł w...
Założono trójczynnikowe doświadczenie polowe z zastosowaniem 4 głębokości aplikacji nawozu NP (0 cm - nawożenie rzutowe, 5 cm - nawożenie rzędowe, 10 cm - nawożenie rzędowe, 15 cm - nawożenie rzędowe), dwóch terminów aplikacji uzupełniającej dawki azotu (przed siewem, pogłównie w fazie BBCH 15/16) i dwóch nawozów azotowych (saletra amonowa, mocznik). 
 
Na wszystkich obiektach doświadczalnych stosowano jednakowy poziom nawożenia w wysokości 100 kg N/ha, 70 kg P2O5/ha i 130 kg K2O/ha. Nawożenie bilansowano względem fosforu, który w całości w wymaganej dawce zastosowano rzędowo łącznie z siewem kukurydzy w formie fosforanu amonu pod handlową nazwą Polidap NP (18% N, 46% P2O5). 
 
Ze względu na fakt, iż część dawki azotu pochodziła z fosforanu amonu, stąd też do poziomu 100 kg N/ha bilansowano ją saletrą amonową lub mocznikiem stosowanymi przed siewem lub pogłównie w fazie BBCH 15/16. 
 
Istotnie większy plon ziarna odnotowano dla nawożenia rzędowego, niezależnie od głębokości wysiewu nawozu NP, w porównaniu do nawożenia rzutowego.
 
kukurydza, rośliny, pole, niebo

Najlepiej plonujące odmiany średnio późne kukurydzy na ziarno w 2019 roku

Najlepsze odmiany średnio późne kukurydzy oceniane w doświadczeniach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego dały prawie 114 dt ziarna z 1 ha. Przeciętny plon ziarna liczony dla wilgotności 14 proc. dla odmian średnio późnych...
Rozpatrując wyłącznie głębokość aplikacji nawozu NP odnotowano tendencję do wyższego plonu ziarna przy głębokości 5 cm i 10 cm, w porównaniu do 15 cm. Porównując terminy aplikacji uzupełniającej dawki N stwierdzono, że zastosowanie jej w fazie BBCH 15/16 jest mniej efektywne niż podanie w całości przed siewem kukurydzy. Różnica w plonie pomiędzy terminami aplikacji uzupełniającej dawki azotu wynosiła 0,2 t/ha. 
 
Aplikacja części dawki azotu pogłównie, szczególnie w okresie deficytu opadów, może prowadzić do tzw. suszy fizjologicznej, której widocznym objawem jest przypalanie blaszek liściowych. To niekorzystne zjawisko częściej występuje w przypadku stosowania saletry amonowej niż mocznika. 
 
W badaniach wykazano też, że plon ziarna kukurydzy zależy od współdziałania obydwu badanych czynników, tj. nawozu azotowego i terminu jego aplikacji. W przypadku saletry amonowej istotnie wyższy plon ziarna odnotowano w przypadku przedsiewnej aplikacji w porównaniu do fazy BBCH 15/16. Z kolei dla mocznika termin uzupełnienia dawki azotu nie miał istotnego wpływu na wielkość polonu ziarna kukurydzy.
 
  •    Artykuł ukazał się w miesięczniku "Przedsiębiorca Rolny" nr 12-2019 - ZAPRENUMERUJ
Poleć
Udostępnij
9. Europejski Kongres Menadżerów Agrobiznesu