Trzeba jasno określić wizję rozwoju sektora mlecznego w Polsce
Największy procentowy ubytek gospodarstw wystąpił na: Litwie (69 proc.), Łotwie (61 proc.), Portugalii (61 proc.), Polsce (58 proc.), Hiszpanii (50 proc.). Oczywiście zmniejszaniu liczby gospodarstw zajmujących się chowem bydła i produkcją mleka towarzyszył proces zwiększania skali produkcji w jednostkach, które podjęły decyzję o kontynuacji prowadzenia tej działalności.
Największe przyrosty rocznej produkcji mleka sprzedawanego do mleczarń z przeciętnego gospodarstwa miały miejsce w takich krajach jak: Estonia (762 t), Dania (750,9 t), Czechy (677,4 t), Słowacja (563,6 t), Wielka Brytania (408,1 t).
-
Jaka jest siła ekonomiczna typowych gospodarstw zajmujących się produkcją mleka w krajach UE, USA i Nowej Zelandii? (badania prowadzone w ramach Międzynarodowej Sieci Gospodarstw Porównawczych - IFCN);
Różne uwarunkowania makroekonomiczne, historyczne, przyrodnicze, kultura danego kraju, tradycje w spożyciu i produkcji mleka wyznaczają organizację gospodarstw zajmujących się produkcją mleka. W większości krajów europejskich produkcja mleka prowadzona jest w gospodarstwach rodzinnych, w których podstawą jest praca rolnika i jego rodziny.
Jednak siła ekonomiczna mierzona wartością produkcji mleka z gospodarstwa oraz stopniem wykorzystania czynników produkcji jest różna. Jak wynika z badań prowadzonych w ramach Międzynarodowej Sieci Gospodarstw Porównawczych (International Farm Comparison Network - IFCN) istnieje ścisła zależność pomiędzy skalą produkcji mleka a efektywnością techniczną wykorzystania czynników produkcji (tabela 3).
Najwyższą produkcyjnością ziemi i wydajnością pracy charakteryzowały się gospodarstwa duńskie i holenderskie. Wyraźnie, od grupy porównywanych typowych gospodarstw, pod analizowanym względem, odstawało polskie gospodarstwo, w którym utrzymywanych było 16 krów.
Tabela 3. Parametry techniczno-organizacyjne typowych gospodarstw z wybranych krajów europejskich w 2012 roku
|
Wyszczególnienie |
Zasoby ziemi i jej produkcyjność* |
Nakłady i wydajność pracy |
Produkcja mleka |
|||||||||
|
1* |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
||||
|
Niemcy 80** |
79 |
83 |
8 913 |
1,01 |
2,4 |
83 |
140 |
7305 |
584,4 |
|||
|
Niemcy 240 |
238 |
100 |
9 242 |
1,01 |
4,3 |
35 |
696 |
9165 |
2 199,6 |
|||
|
Polska 16 |
32 |
98 |
3 342 |
0,50 |
2,5 |
100 |
20 |
6550 |
104,8 |
|||
|
Polska 65 |
100 |
81 |
6 736 |
0,65 |
5,2 |
47 |
106 |
8394 |
545,6 |
|||
|
Holandia 76 |
45 |
100 |
14 508 |
1,69 |
1,1 |
91 |
311 |
8590 |
652,8 |
|||
|
Holandia 173 |
101 |
100 |
14 662 |
1,71 |
1,6 |
69 |
639 |
8560 |
1 480,9 |
|||
|
Francja 50 |
61 |
98 |
6 936 |
0,82 |
1,6 |
100 |
123 |
8293 |
414,7 |
|||
|
Francja 72 |
120 |
59 |
8 825 |
0,60 |
2,8 |
72 |
148 |
8678 |
624,8 |
|||
|
Irlandia 62 |
53 |
66 |
9 360 |
1,17 |
2,1 |
93 |
80 |
5281 |
327,4 |
|||
|
Irlandia 126 |
108 |
99 |
7 630 |
1,17 |
3,8 |
80 |
128 |
6475 |
815,9 |
|||
|
Wielka Bryt.150 |
122 |
93 |
10 920 |
1,23 |
2,5 |
51 |
463 |
8260 |
1 239,0 |
|||
|
Wielka Bryt. 246 |
191 |
94 |
10 560 |
1,29 |
4,5 |
52 |
386 |
7707 |
1 895,9 |
|||
|
Dania 150 |
148 |
78 |
12 340 |
1,01 |
2,5 |
38 |
714 |
9497 |
1 424,6 |
|||
|
Dania 275 |
236 |
81 |
13 799 |
1,17 |
3,5 |
27 |
1329 |
9592 |
2 637,8 |
|||
*1) Powierzchnia UR [ha], 2) Odsetek UR wykorzystywanych, jako pasze dla krów mlecznych [%], 3) Produkcja mleka z hektara głównej powierzchni paszowej [kg mleka/ha UR], 4) obsada krów [liczba krów/ha UR], 5) Liczba osób pracujących w gospodarstwie [liczba jednostek pełnosprawnych], 6) Procentowy udział nakładów pracy rolnika i jego rodziny przy produkcji mleka [%], 7) Techniczna wydajność pracy [produkcja mleka na godzinę pracy], 8) Wydajność mleczna krów [kg], 9) Roczna produkcja mleka z gospodarstwa [ton/ECM]
**Liczba występująca przy nazwie danego kraju informuje o liczbie krów mlecznych utrzymywanych w gospodarstwie, np.: Niemcy 80 – 80 krów mlecznych w typowym gospodarstwie niemieckim
Źródło: opracowanie własne na podstawie Dairy Report, International Farm Comparison Network, 2013
Zastanawiając się na efektywnością ekonomiczną chowu bydła mlecznego z wybranych (znaczących) krajach UE można poddać analizie koszty produkcji mleka.
