Wartościowe liście buraków cukrowych
Pozostałe na polu po burakach cukrowych liście są ważnym źródłem składników pokarmowych: makro- i mikroelementów oraz bezcennej materii organicznej.
Z badań własnych wynika, że w 1 kg suchej masy liści znajduje się 31,4 g azotu (N), 2,16 g fosforu (P), 30,6 g potasu (K), 14,3 g magnezu (Mg), 23,4 g wapnia (Ca) i 1,03 g krzemu (Si) (Artyszak i in. 2018, 2019). Do tego dochodzą jeszcze mikroelementy: bor, miedź, mangan i cynk.
Skład chemiczny liści jest oczywiście bardzo zmienny i zależy od wielu czynników, takich jak warunki pogodowe, nawożenie azotem, odmiana, ochrona fungicydowa i insektycydowa, dokarmianie dolistne, termin zbioru i jego jakość.
Skośnik buraczak. Co wiadomo o tym szkodniku?
Tegoroczna susza spowodowała na wielu plantacjach zmniejszenie plonu buraków cukrowych, a także liści. Masa ich była także mniejsza w przypadku nieskutecznej ochrony przed chwościkiem buraka, szczególnie na południowym wschodzie kraju, gdzie trzeba było wykonać nawet 4 opryski fungicydowe.
Plon liści można bardzo orientacyjnie oszacować na podstawie plonu korzeni przyjmując, że plon liści stanowi około 60 proc. plonu korzeni.
Zawartość suchej masy w liściach wynosi 15 proc., a w związku z tym przy plonie 40 t świeżej masy liści na 1 ha dostarcza się 6 t suchej masy liści. Przy podanym powyżej składzie chemicznym daje to: 188 kg N, 13,0 kg P (29,8 kg P2O5), 184 kg K (221 kg K2O), 85,8 kg Mg (142 kg MgO), 140 kg Ca (196 kg CaO) i 6,18 kg Si. Oczywiście w pierwszym roku po pozostawieniu liści dla roślin dostępna jest tylko część tych składników pokarmowych.
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 5 czerwca 2018 r. w sprawie przyjęcia "Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu" (Dz. U. 2018, poz. 1339) trzeba uwzględniać w nawożeniu azotem azot działający z przyoranych liści roślin korzeniowych. Przyjęto, że jest to 25 kg N na 1 ha.
Coraz trudniejsza ochrona buraka cukrowego. Kolejne substancje do odstrzału
Natomiast maksymalne ilości azotu działającego ze wszystkich źródeł dla pszenicy ozimej ustalono na 200 kg N, a pszenicy jarej na 160 kg N na 1 ha. Dla jęczmienia jarego pastewnego jest to 140 kg N, a jarego browarnego 80 kg N na 1 ha. Gospodarstwo może stosować większe dawki azotu mineralnego niż wynikające z powyższych ograniczeń pod warunkiem przygotowania plonu nawożenia azotem.
Liście buraków cukrowych są także cennym źródłem materii organicznej. Współczynnik reprodukcji materii organicznej dla liści buraczanych wynosi +0,14 t na 1 t suchej masy liści. W naszym przykładzie jest to +0,84 t na 1 ha (0,14 x 6 t suchej masy liści). Ponieważ współczynnik degradacji materii organicznej dla buraków cukrowych wynosi -1,40 t materii organicznej na 1 ha na glebach średnich i -1,54 t materii organicznej na 1 ha na glebach ciężkich, to końcowy bilans uprawy buraków wynosi po uwzględnieniu korzystnego wpływu liści odpowiednio: -0,56 i -0,70 t materii organicznej na 1 ha.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
