W gospodarstwach opiekuńczych tkwi duży potencjał. Aktywność rolnicza może być łączona z terapią
W koncepcji gospodarstw opiekuńczych tkwi duży potencjał. To mogłaby być alternatywa dla opieki seniorów w domach pomocy społecznej. Gospodarstwa tego typu, odpowiednio sprofilowane, mogłyby też służyć w procesie usamodzielnienia osób z niepełnosprawnościami – powiedział PAP dr hab. Marek Rymsza.
W poniedziałek o procesach deinstytucjonalizacji i rozwoju usług społecznych na terenach wiejskich debatowała Rada ds. Społecznych przy Prezydencie RP.
"W trakcie posiedzenia omawialiśmy inicjatywę, która zrodziła się oddolnie – tzw. gospodarstw opiekuńczych. Jest to jeden z pomysłów na upowszechnianie koncepcji rolnictwa społecznego. Koncepcja ta zakłada, że gospodarstwo rolne, zachowując swoją aktywność w zakresie działalności rolniczej, np. ogrodniczej czy hodowlanej, są jednocześnie miejscem świadczenia usług społecznych" – sprecyzował w rozmowie z PAP przewodniczący prezydenckiej rady dr hab. Marek Rymsza.
Gospodarstwa opiekuńcze odpowiedzią na starzenie się społeczeństwa na wsi
Terapia przez pracę w gospodarstwie
Poinformował, że taka idea jest obecnie wdrażana w woj. kujawsko-pomorskim, dzięki współpracy Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie i Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Tucholi. Wyjaśnił, że gospodarstwa opiekuńcze są alternatywnym pomysłem dla opieki instytucjonalnej. Mogą oferować wsparcie o charakterze mieszkań wspieranych czy mieszkań treningowych przy wykorzystaniu już istniejącej infrastruktury gospodarstw rolnych, w powiązaniu z innymi formami wsparcia usługowego. Inicjatorzy chcieliby, aby takie uspołecznione gospodarstwa mogły wspierać różne grupy usługobiorców, na przykład osoby z niepełnosprawnościami, głównie intelektualnymi, w dążeniu do samodzielności, czy stanowić ważny etap na drodze wychodzenia z uzależnień.
"W takim gospodarstwie aktywność rolnicza może być łączona z terapią przez pracę czy terapią z wykorzystaniem zwierząt. W tym jest potencjał" – ocenił dr hab. Rymsza. Zaznaczył, że na razie takie gospodarstwa rolne funkcjonują w formule projektowej. "Nie jest to rozwiązanie systemowe, ale dobrze, gdyby takim w przyszłości się stało" – dodał naukowiec. Wymaga to jednak dalszych prac programowych.
Pomysł w rządowej strategii
"Trzeba umiejętnie dopasowywać świadczone w nich usługi do potrzeb odbiorców. Przykładowo, ważnym aspektem procesu usamodzielnienia życiowego osób z niepełnosprawnością intelektualną jest ich wychodzenie z roli podopiecznych, co oznacza, że wsparcie na tej drodze nie może przyjmować form opiekuńczych" - zastrzegł.
Przypomniał, że pomysł gospodarstw opiekuńczych jest uwzględniony w rządowej Strategii rozwoju usług społecznych.
„Inaczej należy organizować i prowadzić gospodarstwo z usługami opiekuńczymi dla seniorów, a inaczej gospodarstwo ukierunkowane na wsparcie usługowe usamodzielniające osoby z niepełnosprawnością. W czasie obrad rady zwróciliśmy na to uwagę" – powiedział dr hab. Rymsza.
Gospodarstwa opiekuńcze mają wesprzeć starszych i samotnych
Socjolog zrelacjonował, że na posiedzeniu dyskutowano też o potrzebie i możliwościach "uśrodowiskowienia" Domów Pomocy Społecznej, których znaczna część ulokowana jest na obszarach wiejskich.
Koncepcja będzie dopracowana
"Takie placówki pomyślane były jako placówki opiekuńcze typu zamkniętego. Dziś, gdy wdrażane jest podejście środowiskowe, istniejące DPS-y należy uspołeczniać, to jest otwierać je na lokalną społeczność, tak aby mieszkańcy tych domów mieli możliwość uczestnictwa w życiu lokalnej wspólnoty, a zarazem inni członkowie tej wspólnoty mogli korzystać z infrastruktury usługowej w dyspozycji placówek. W tym kierunku idą zmiany w ustawie o pomocy społecznej procedowane obecnie w parlamencie. Mają one na celu ułatwienie tego typu placówkom świadczenia usług społecznych na rzecz członków lokalnych społeczności" – poinformował.
Dr hab. Rymsza przekazał, że gdy koncepcja gospodarstw rolnych, świadczących usługi społeczne będzie dopracowana, rada przewiduje jej zaprezentowanie i poddanie debacie publicznej w ramach cyklu spotkań organizowanych w Kancelarii Prezydenta RP pod nazwą „Forum Deinstytucjonalizacji: uspołecznienie, upodmiotowienie, personalizacja”. Takie Forum planowane jest na jesień.
W skład Rady ds. Społecznych przy prezydencie wchodzi kilkunastu ekspertów, w tym m.in. prezes ZUS prof. Gertruda Uścińska, zastępca szefa KPRP Piotr Ćwik, doradca prezydenta ds. osób z niepełnosprawnościami Paulina Malinowska-Kowalczyk i prof. Barbara Kromolicka.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
