Zarządzanie nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa w liczbach - bilans działań KOWR za trzy kwartały 2025 r.
Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa gospodaruje nieruchomościami rolnymi Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa (ZWRSP). Na koniec września 2025 r. pozostawało w nim ponad 1 mln 324 tys. ha, z czego ok. 1 mln 69 tys. ha stanowią grunty wydzierżawione, a do rozdysponowania pozostaje ok. 150 tys. ha. W pierwszych trzech kwartałach bieżącego roku Oddziały Terenowe KOWR wydzierżawiły około 47 tys. ha gruntów oraz sprzedały prawie 4,1 tys. ha. Do rozdysponowania pozostało ponad 150 tys. ha nieruchomości rolnych.
Od początku działalności KOWR (wcześniej Agencji Nieruchomości Rolnych) do końca września 2025 r. przyjęto do Zasobu WRSP ok. 4,75 mln ha gruntów. Obecnie jest w nim prawie 1 mln 324 tys. ha. Ponad 59% powierzchni pozostającej w Zasobie WRSP znajduje się na terenie działania pięciu oddziałów: we Wrocławiu, Poznaniu, Szczecinie, Olsztynie i Warszawie.
Źródło: Departament Gospodarowania Zasobem KOWR
Dzierżawa gruntów rolnych
Podstawową formą zagospodarowania gruntów rolnych Zasobu jest dzierżawa. Według stanu na koniec września 2025 r. w dzierżawie pozostawało prawie 1 mln 69 tys. ha. Największe powierzchnie wydzierżawionych gruntów znajdują się w województwach: zachodniopomorskim – 222 tys. ha; wielkopolskim – 161 tys. ha; dolnośląskim – 154 tys. ha i warmińsko-mazurskim – 127 tys. ha.
Zarządzanie obiektami stawowymi Zasobu WRSP przez KOWR – zasady i praktyka
W dziewięciu miesiącach br. wydzierżawiono ogółem prawie 47 tys. ha gruntów. Najwięcej wydzierżawiły Oddziały Terenowe we Wrocławiu – 9,3 tys. ha, w Opolu – 6,3 tys. ha, w Szczecinie – 5,4 tys. ha i w Olsztynie – 5,2 tys. ha.
Dotychczasowa dynamika pokazuje, że 2025 r. może przynieść najlepszy rezultat w dzierżawie od dłuższego czasu. Przewidywana powierzchnia wydzierżawionych gruntów wyniesie blisko 60 tys. ha. Potwierdza to efektywność działań KOWR w zarządzaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.
Wydzierżawienie nieruchomości następuje głównie w trybie przetargowym. Podstawowym rodzajem przetargów na dzierżawę jest przetarg ograniczony, w którym mogą uczestniczyć wyłącznie rolnicy indywidualni zamierzający powiększyć lub utworzyć gospodarstwo rodzinne. W okresie trzech kwartałów 2025 r. w całym kraju odbyło się prawie 3,5 tys. przetargów na dzierżawę.
Powierzchnia gruntów w Zasobie WRSP pozostająca w dzierżawie
wg stanu na 31.09.2025 r. wg województw - 1 068 697 ha
Źródło: Departament Gospodarowania Zasobem KOWR
Sprzedaż państwowej ziemi
Inną formą gospodarowania Zasobem WRSP jest sprzedaż, która należy do trwałych sposobów rozdysponowaniem nieruchomości. W pierwszych dziewięciu miesiącach br. zrealizowana sprzedaż wyniosła około 4,1 tys. ha. Najwięcej ziemi sprzedano we Wrocławiu, Szczecinie i Olsztynie, odpowiednio: 752 ha, 533 ha i 419 ha.
,
Źródło: Departament Gospodarowania Zasobem KOWR
Plan na 2025 r. zakłada sprzedaż na poziomie 5,5 tys. ha. W trzech kwartałach Oddziały Terenowe sprzedały prawie 4,1 tys. ha. Wykonanie planu w tym okresie jest na poziomie 74%. Można więc z dużym prawdopodobienstwem zakładać, że plan na 2025 r. zostanie zrealizowany.
W miesiącach I-IX 2025 r. odbyło się ponad 12,5 tys. przetargów na sprzedaż. Najwięcej zorganizowały OT KOWR w Koszalinie i Szczecinie - po 1634, Rzeszowie – 1484 i Olsztynie –1098.
Nieodpłatne przekazania gruntów uprawionym podmiotom
Do innych niż sprzedaż trwałych form rozdysponowania nieruchomości należą nieodpłatne przekazania, m.in. samorządom lokalnym, Lasom Państwowym oraz podmiotom uprawnionym do zarządzania wodami publicznymi. W tej formie rozdysponowano ponad 3 tys. ha.
Nieodpłatne przekazania gruntów ZWRSP cenią szczególnie samorządy lokalne, głównie gminy. Na uzyskanych przez nich terenach powstają szkoły, boiska sportowe, place zabaw, tereny rekreacyjne, jak również obiekty użyteczności publicznej: hydrofonie, studnie głębinowe, przepompownie, oczyszczalnie ścieków, drogi dojazdowe, a także nekropolie.
Grunty pozostające do rozdysponowania
Według stanu na koniec września 2025 r. do rozdysponowania pozostało nieco ponad 150 tys. ha nieruchomości Zasobu WRSP. Największymi powierzchniami dysponują Oddziały Terenowe: we Wrocławiu, Szczecinie, Gorzowie Wlkp., Olsztynie i Poznaniu – łącznie 55% powierzchni pozostającej do rozdysponowania.
Źródło: Departament Gospodarowania Zasobem KOWR
