Przy przygotowywaniu kiszonek nietrudno o groźny wypadek. KRUS podpowiada, na co zwrócić uwagę
Pamiętaj, żaden materiał paszowy nie jest wart więcej niż ludzkie zdrowie i życie. Pracuj mądrze, pracuj bezpiecznie – apeluje Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) w przewodniku dla rolników pn. „Bezpieczne przygotowywanie kiszonek”.
„Przygotowanie wysokiej jakości kiszonek i pasz objętościowych to jeden z najważniejszych etapów produkcji rolniczej w gospodarstwach, w których hoduje się bydło. Oprócz dbałości o wartość odżywczą i technologię zakiszania, niezbędne jest przestrzeganie zasad bezpiecznej pracy. Wypadki w gospodarstwie rolnym podczas przygotowywania kiszonek często mają związek z niewłaściwym przygotowaniem miejsca składowania i nieprawidłową organizacją pracy lub obsługą maszyn i narzędzi rolniczych” – czytamy w przewodniku opublikowanym w serwisie prewencyjnym na portalu KRUS.
26 wypadków śmiertelnych w rolnictwie, 5 osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji
Organizacja miejsca pracy
Jak tam podkreślono, przygotowanie kiszonek często wiąże się z intensywnymi czynnościami w krótkim czasie. A dobrze zaplanowana praca zmniejsza presję, poprawia efektywność i bezpieczeństwo. Dlatego przed przystąpieniem do prac związanych z kiszeniem należy dokładnie zaplanować cały proces. Jeśli chodzi o:
- Lokalizację silosów i pryzm – powinny być umieszczone na równym, utwardzonym terenie, z dala od budynków mieszkalnych i ciągów komunikacyjnych,
- Porządek i dostępność – osobom pracującym należy zapewnić łatwy dostęp do miejsca zakiszania; przeszkody i niepotrzebne przedmioty, które mogą utrudniać manewrowanie maszynami, powinny być usunięte przed rozpoczęciem tych czynności.
- Oświetlenie – w razie potrzeby należy stosować dodatkowe oświetlenie miejsca pracy.
Praca z maszynami
„Podczas przygotowywania kiszonek wykorzystywane są różne maszyny: sieczkarnie, prasy, przyczepy samozbierające, ciągniki, rozgniatarki i wozy paszowe. Nieprawidłowa ich obsługa to jedna z głównych przyczyn wypadków” – ostrzega Kasa.
Rewolucja w ubezpieczeniu w KRUS – nie trzeba być u lekarza-orzecznika
I wskazuje że:
- Przeglądy techniczne są ważne – każdą maszynę należy sprawdzić przed rozpoczęciem pracy. Uszkodzone osłony, nieszczelne przewody hydrauliczne czy wadliwe układy hamulcowe mogą być śmiertelnie niebezpieczne.
- Obsługa należy wyłącznie do przeszkolonych rolników – nigdy nie pozwalaj osobom niedoświadczonym obsługiwać sprzętu.
- Przed rozpoczęciem zbioru trzeba wyregulować bezpiecznik przeciążeniowy kosiarki, wysokość koszenia i kąt ustawienia zespołu tnącego do kierunku jazdy. Ponadto: sprawdź zespoły tnące; naostrz tępe nożyki, a wyszczerbione wymień na nowe; oceń przyleganie listwy nożowej do stalek.
- Przed rozpoczęciem pracy warto upewnić się, że osoby postronne i zwierzęta znajdują się w bezpiecznej odległości od pracujących maszyn.
- Osoby postronne muszą znajdować się w odległości co najmniej 50 m od pracującej kosiarki lub sieczkarni zbierającej oraz przetrząsarko-zgrabiarki.
- Nie wolno pracować maszyną do zbioru zielonek w terenie o pochyleniu ponad 10 st., chyba że instrukcja obsługi to dopuszcza.
- Zapchania w prasie, zakładanie sznurka lub siatki i inne czynności konserwacyjne wykonuj przy wyłączonym silniku ciągnika i wyłączonym napędzie!
- Podczas regulacji lub naprawy prasy trzeba zabezpieczyć mechaniczną blokadą ramę tylną, uniesioną na siłownikach.
Transport po drogach publicznych
W tym zakresie zalecenia ekspertów z KRUS są takie:
Ukraińscy pomocnicy rolników mogą zostać na dłużej. KRUS o nowych przepisach
- Nie przewoź maszyn w ustawieniu roboczym po drogach publicznych.
- Nie przekraczaj dopuszczalnej ładowności przyczepy; pamiętaj o oświetleniu pojazdu i wyposażeniu w trójkąt ostrzegawczy oraz że całkowita szerokość przyczepy z ładunkiem nie może przekraczać 3 m, a jej wysokość 4 m.
- Nie przewoź ludzi na przyczepach załadowanych kostkami i belami siana.
Ugniatanie i formowanie pryzmy
„Zagęszczanie zielonki w silosie lub pryzmie to klucz do dobrej jakości kiszonki, ale również jeden z najbardziej niebezpiecznych etapów” – oceniono w przewodniku.
Dlatego:
- Zagęszczaj materiał warstwami, z zachowaniem ostrożności.
- Nie przekraczaj wysokości pryzmy – zbyt strome zbocza zwiększają ryzyko przewrócenia się maszyny.
- Jazda na pryzmie – rolnik powinien pracować powoli i płynnie, z dala od krawędzi. Cofanie musi odbywać się z zachowaniem szczególnej ostrożności.
Zagrożenia gazami fermentacyjnymi
KRUS zwraca uwagę, że przygotowane kiszonki wytwarzają gazy fermentacyjne – głównie dwutlenek węgla, metan i tlenki azotu. W dużych stężeniach są one śmiertelnie niebezpieczne. Dlatego:
- Nie wchodź do silosu bez wentylacji – dotyczy to zwłaszcza pierwszych dni po zakiszeniu. Przed wejściem należy dobrze przewietrzyć przestrzeń.
- Nie pracuj sam – wszelkie prace wewnątrz silosu powinny odbywać się pod nadzorem drugiej osoby.
- Stosuj ochrony dróg oddechowych (takie jak maski z filtrem) – szczególnie w miejscach o słabej cyrkulacji powietrza.
Bezpieczne pobieranie paszy
Ponadto codzienne wybieranie paszy z pryzmy lub silosu również niesie ryzyko wypadków. Dlatego:
Zasiłek chorobowy rolników niski i ograniczony. Będą zmiany? MRiRW: nie rozważamy
- Nie stój pod pionową ścianą kiszonki – materiał może się osunąć, powodując przygniecenie.
- Używaj bezpiecznego sprzętu – np. chwytaków, frezarek lub ładowaczy czołowych, które ograniczają konieczność pracy ręcznej.
- Unikaj wspinania się na pryzmy – poślizgnięcie się na folii lub źle ułożonej oponie może skutkować poważnymi obrażeniami.
Środki ochrony indywidualnej
„Odpowiedni ubiór to podstawowa forma ochrony” – zaznacza rolniczy ubezpieczyciel, zalecając, by m.in. podczas przygotowania kiszonek:
- Pracować w ubraniu przylegającym do ciała, żeby nie doszło do pochwycenia luźnych elementów odzieży przez maszyny.
- Używać butów roboczych z dobrą przyczepnością.
- Zakładać rękawice ochronne – chronią przed kwasem mlekowym i pleśnią.
- Stosować maski z filtrem – chronią przed pyłami i gazami (np. tlenkiem azotu) oraz okulary ochronne – zapobiegają podrażnieniom oczu.
Źródło: KRUS
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
