O rolnictwie precyzyjnym w MRiRW
Przedstawienie możliwości rozwoju rolnictwa precyzyjnego w Polsce z uwzględnieniem specyfiki polskiego rolnictwa i ograniczeń z tym związanych było celem seminarium, które odbyło się 5 sierpnia 2016 r. w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Organizatorem seminarium pt. „Systemowe wdrażanie technik rolnictwa precyzyjnego szansą podniesienia dochodowości gospodarstw rolnych w Polsce w perspektywie 2014-2020” była Unia Producentów i Pracodawców Przemysłu Mięsnego (UPEMI). Patronat nad seminarium objął minister Krzysztof Jurgiel. W seminarium wzięli udział m.in. przedstawiciele wielu ośrodków naukowych, doradcy rolni oraz pracownicy MRiRW.
Precyzyjne rolnictwo ekologiczne?
Otwarcia seminarium dokonał Prezes Zarządu UPEMI – Wiesław Różański. Jako kolejny głos zabrał Waldemar Guba – Dyrektor Departamentu Strategii, Analiz i Rozwoju MRiRW. Podczas swojego wystąpienia podkreślił duże znaczenie rolnictwa precyzyjnego jako ważnego elementu innowacyjności w dwóch aspektach. Jednym z nich jest trwająca już dyskusja dotycząca wspólnej polityki Unii Europejskiej po roku 2020, a w szczególności Wspólna Polityka Rolna. Drugim jest poddana obecnie konsultacjom społecznym "Strategia na rzecz odpowiedzialnego rozwoju".
Kolejnym referentem był Robert Pośnik, który reprezentował UPEMI. Przedstawił on perspektywy rozwoju rolnictwa precyzyjnego, nie tylko w największych gospodarstwach rolnych, w których już obecnie rolnictwo precyzyjne jest wdrażane w praktyce, ale również w mniejszych.
Ocenił, że upowszechnienie rolnictwa precyzyjnego może doprowadzić do 30% wzrostu w sektorze agrobiznesu poprzez wzrost zatrudnienia, sprzedaży i eksportu. Ponadto wyraził nadzieję, że system rolnictwa precyzyjnego będzie wspierany przez państwo.
Jako kolejny wystąpił prof. Andrzej Kowalski z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB, który w swoim referacie przestawił produktywność polskiego rolnictwa na tle pozostałych krajów UE. Stwierdził, że polskie rolnictwo jako całość jest bardzo znaczącym producentem i eksporterem wśród krajów UE, jednak nadal wymaga poprawy efektywność produkcji wyrażona w przeliczeniu na pojedyncze gospodarstwo. Podał ciekawe dane dotyczące kosztochłonności produkcji rolniczej.
Nawigacja - siew, nawożenie i ochrona jak po sznurku
Okazuje się, że koszt wytworzenia 1 euro w formie produkcji rolniczej wynosi 0,9 euro średnio dla Unii Europejskiej i 0,87 euro w Polsce. Największe koszty ma Finlandia 1,31 oraz Słowacja – 1,25 euro. Interesujące są również dane dotyczące rosnącej energochłonności produkcji rolniczej, pochodzące z Uniwersytetu Michigan – o ile w roku 2000 na wytworzenie 1 kalorii żywności trzeba było zużyć 7 kalorii z środków produkcji, to w roku 2010 już 10 kalorii, co oznacza, że energochłonność produkcji rolniczej wzrasta.
W kolejnym referacie dr Stanisław Samborski ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie przedstawił przykładowe rozwiązania oraz możliwości i ograniczenia wdrażania wybranych technik rolnictwa precyzyjnego w uprawie roślin. Stwierdził, że przy wdrażaniu rozwiązań rolnictwa precyzyjnego trzeba bardzo rozważnie wprowadzać innowacyjne rozwiązania, zwłaszcza ostrożnie należy podchodzić do nowych technologii, które nie zostały sprawdzone w warunkach Polski.
Kolejnym prelegentem był Marek Krzysztoforski z Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Oddział w Radomiu. Podzielił się on z słuchaczami informacjami na temat swoich doświadczeń i obserwacji w różnych krajach UE dotyczących nowości w technologii uprawy w ostatnich latach. Zwrócił uwagę na konieczność poprawienia systemów wspomagania decyzji w rolnictwie. Podał ciekawy przykład z Węgier, gdzie w winnicach sadzi się róże, które pozwalają na wczesne sygnalizowanie pojawienia się mączniaka.
Zbierajmy dane pogodowe
Technologie rolnictwa precyzyjnego związane z zastosowaniem precyzyjnym stosowaniem opryskiwania przedstawił prof. Ryszard Hołownicki z Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach. Jako rozwiązania przyszłości wskazał m.in. zastosowanie agregatów ścierniskowych o zmiennej głębokości uprawy, która jest zwiększana w miejscach, w których plony słomy były większe, czy automatyczne zmienienie rodzaju dysz podczas oprysków, w zależności od siły wiatru i kierunku jazdy ciągnika. Poinformował o pracach nad mikrorozpylaczami o zasięgu działania nawet 12 mm, które pozwalałyby na bardziej precyzyjne wykonywanie zabiegów chemicznych w zależności od nasilenia i konkretnego miejsca występowania chwastów, chorób lub szkodników.
W kolejnym referacie dr Jan Jadczyszyn z Instytutu Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa – PIB w Puławach przedstawił możliwości racjonalnego użytkowania obszarów problemowych rolnictwa (OPR) w Polsce. Wskazał, jako jeden z głównych problemów, wyludnianie się tych obszarów, co w ostatnich latach obserwuje się na wielu obszarach Polski wschodniej. Stwierdził, że jednym z elementów przeciwdziałania temu zjawisku jest promowanie rozwoju działalności pozarolniczej w takich regionach.
Następnie dr Jacek Walczak z Instytutu Zootechniki – PIB przedstawił możliwości i ograniczenia wdrażania precyzyjnej produkcji zwierzęcej. Stwierdził, że już obecnie techniki związane z precyzyjną produkcją zwierzęcą są stosowane w chowie bydła mlecznego, na przykład automatyczne stacje paszowe, gdzie zwierzęta są żywione indywidualnie poprzez dostosowanie dawki pasz treściwych czy roboty udojowe. W innych kierunkach produkcji zwierzęcej, np. produkcji trzody chlewnej, stosowanie rozwiązań precyzyjnej produkcji jest bardzo ograniczone, głównie ze względu na brak efektów ekonomicznych.
Ostatnimi referentami byli prof. Katarzyna Dąbrowska-Zielińska z Instytutu Geodezji i Kartografii oraz dr hab. Przemysław Kupidura z Politechniki Warszawskiej. W tych dwóch referatach zostały przedstawione możliwości wykorzystania teledetekcji satelitarnej do monitorowania upraw i prognozowania plonów, w skali zarówno pojedynczych pól, jak i skali regionalnej. Stwierdzono m.in., że dane satelitarne mogą być wartościowym źródłem informacji o przezimowaniu roślin, ocenie niedoboru wody w glebie oraz szacowaniu plonów. Znaczenie takich danych w bliskiej przyszłości powinno być coraz większe m.in. ze względu na bezpłatne źródła danych satelitarnych, np. z satelitów Sentinel.
Seminarium zakończył Robert Pośnik, prowadzący całe seminarium, reprezentujący UPEMI, który podziękował wszystkim za uczestnictwo.
