Raport: co piąty rolnik rozważa zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa rolnego
Zdecydowana większość rolników nie rozważa obecnie zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej, ale przybyło tych, którzy taką decyzję dopuszczają.
Z najnowszej, tegorocznej edycji raportu z badania „Polska wieś i rolnictwo” (jest ono przeprowadzane od 2003 r.) wynika, że 88,9 proc. gospodarstw domowych rolników osiąga dochody z produkcji rolnej (stanowią one średnio 57,7 proc. całego dochodu). Dla porównania, w badaniu w roku 2024 prawie wszyscy rolnicy (98,6 proc.) deklarowali uzyskiwanie dochodów z gospodarstwa rolnego (stanowiły średnio 63,2 proc. całkowitego dochodu).
Natomiast jeśli chodzi o tzw. pracę najemną (na pełen etat), jest ona obecnie źródłem dochodu w przypadku 18,8 proc. gospodarstw domowych rolników (w ub.r. – 17 proc).
Słabsza koniunktura w rolnictwie. Mimo to, rolnicy zwiększyli inwestycje
Sytuacja finansowa gospodarstw
„Sytuację finansową własnego gospodarstwa domowego pozytywnie oceniło 47,6 proc. rolników i 52,7 proc. osób niezwiązanych z rolnictwem, natomiast negatywnie niewiele ponad 10 proc. respondentów z obu tych grup. Wyniki te są zbliżone do uzyskanych
w 2024 roku i korzystniejsze od wyników z roku 2023” – czytamy w raporcie.
Jak w nim wskazano, pogorszenie sytuacji finansowej własnego gospodarstwa domowego dostrzegają w ostatnich 12 miesiącach znacznie częściej rolnicy niż mieszkańcy obszarów wiejskich niezwiązani z rolnictwem. Pogorszenie deklaruje 34,3 proc. rolników i 14,6 proc. osób niezwiązanych z rolnictwem, natomiast poprawę: 18,6 proc. rolników i 28,7 proc. osób niezwiązanych z rolnictwem.
Badanie wykazało, że 62 proc. osób kierujących gospodarstwami rolnymi deklaruje, że jest w stanie utrzymać siebie/rodzinę wyłącznie z gospodarstwa rolnego. Odsetek odpowiedzi twierdzących („zdecydowanie tak”) wzrósł znacząco względem dwóch poprzednich lat: odpowiednio 28,7 proc. w 2025; 16,5 proc. w 2024 i 16,3 proc. w 2023 roku.
Rolnicy rozważają rezygnację
„Ponad 3/4 rolników biorących udział w badaniu (79,2 proc.) nie rozważa obecnie zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej (48,5 proc. – „zdecydowanie nie”, 30,7 proc. - „raczej nie”). Niemal co piąty rolnik rozważa zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa rolnego (19,5 proc.)” – wyliczono w raporcie.
Dla porównania, przed rokiem zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej rozważało 18,4 proc. rolników.
Ubóstwo w Polsce – gospodarstwa rolników i domostwa na wsiach szczególnie narażone
Warto też zwrócić uwagę, iż obecnie połowa (50,2 proc.) rolników zakłada, że kiedy nie będzie już zarządzać swoim gospodarstwem, to przejmą je osoby, które będą kontynuowały działalność rolniczą (27,5 proc. rolników uważa, że będzie to ktoś z rodziny, a 22,7 proc. - że ktoś spoza rodziny).
Bariery dla rozwoju gospodarstw
Jakie kluczowe bariery dla rozwoju swoich gospodarstw rolnych wymienili badani? To:
- niska opłacalność produkcji (47,7 proc. wskazań ogółem);
- zbyt wysokie ceny ziemi (29,8 proc.);
- brak chętnych do pracy w rolnictwie (28,8 proc.);
- trudności ze sprzedażą produktów (28,2 proc.);
- zbyt mały areał gospodarstwa (25,7 proc.).
Źródło: Raport z badania „Polska wieś i rolnictwo” 2025 r.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
