Bobik: najlepsze odmiany 2021

Poleć

Udostępnij

Autor tekstu: dr hab. inż. Arkadiusz Artyszak, prof. SGGW | artyszak@apra.pl

02-11-2021,7:00 Aktualizacja: 29-10-2021,7:16

A A A

Kolejną rośliną bobowatą grubonasienną (strączkową), którą można wykorzystać w gospodarstwie, aby częściowo zrekompensować obniżone nawożenie azotem mineralnym jest bobik.

Uprawa bobiku nie jest zbyt popularna w naszym kraju. Według danych ARiMR w 2020 r. bobik był uprawiany na zaledwie 30 tys. ha, a w tym na 37,4 tys. ha.

Uprawa grochu receptą na absurdalne ceny nawozów?

Ceny nawozów, w tym azotowych, osiągnęły granice absurdu. Przy takich cenach absolutnie ich zakup przez rolników nie ma żadnego sensu. Jak sobie więc radzić? Jednym ze sposobów może być szersze niż dotychczas wprowadzenie do...

czytaj więcej

W badaniach PDO prowadzonych przez COBORU w 2021 r. oceniano 10 odmian: 4 niskotaninowe oraz 6 wysokotaninowych. Taniny to związki antyżywieniowe występujące w nasionach bobiku, które utrudniają jego wykorzystanie paszowe. Wszystkie odmiany niskotaninowe pochodzą z krajowej hodowli, z wysokotanionowych Granit i Bobas. Pozostałe odmiany wysokotaninowe (Apollo, Capri, Fanfare i Trumpet) reprezentują hodowlę niemiecką.

Wszystkie uczestniczące w doświadczeniach odmiany bobiku są zarejestrowane w naszym kraju i wpisane do Krajowego Rejestru. Wyjątkiem jest odmiana Trumpet pochodząca ze Wspólnotowego Katalogu Odmian Roślin Rolniczych (CCA). Odmiana Granit jest odmianą samokończącą, a pozostałe są niesamokończące. Odmianą syntetyczną jest Fanfare.

Plon wzorca bobiku w roku 2021 wyniósł 41,2 dt/ha, gdy rok wcześniej 50,3 dt/ha, a dwa lata temu 29,8 dt/ha.

Zróżnicowanie plonowania odmian niskotaninowych wyniosło 5 proc. wzorca (2,1 dt/ha), a wysokotaninowych 16 proc. wzorca (6,6 dt/ha) (tabela 1). Najlepiej plonującą odmianą niskotaninową w skali całego kraju była Domino, a wysokotaninową Trumpet.

Tabela 1. Plonowanie odmian bobiku w badaniach PDO w 2021 roku

Odmiana	Proc. wzorca
Wzorzec, dt/ha	41,2
niskotaninowe
Domino	98
Albus	96
Fernando	95
Amigo	93
wysokotaninowe
Trumpet	112
Capri	107
Fanfare	104
Apollo	103
Granit	97
Bobas	96

Źródło: COBORU 2021.

Plonowanie bobiku było silnie zróżnicowane na terenie kraju. Plon wzorca wynosił w woj. zachodniopomorskim i pomorskim 30,0 dt/ha, w warmińsko-mazurskim i podlaskim 37,2 dt/ha, w lubuskim, wielkopolskim i kujawsko-pomorskim 42,4 dt/ha, w łódzkim, mazowieckim i lubelskim 41,4 dt/ha, w dolnośląskim, opolskim i śląskim 45,9 dt/ha, a w małopolskim, świętokrzyskim i podkarpackim 43,1 dt/ha.

W woj. zachodniopomorskim i pomorskim z odmian niskotaninowych najlepiej plonowała odmiana Domino, a z wysokotaninowych Trumpet (tabela 2), w warmińsko-mazurskim i podlaskim odpowiednio Domino i Albus oraz Granit (tabela 3), w lubuskim, wielkopolskim i kujawsko-pomorskim Domino i Trumpet (tabela 4), w łódzkim, mazowieckim i lubelskim Fernando oraz Trumpet (tabela 5), w dolnośląskim, opolskim i śląskim Domino i Trumpet (tabela 6), a w małopolskim, świętokrzyskim i podkarpackim również Domino i Trumpet (tabela 7).

Na glebach lekkich i bardzo lekkich posiej łubin żółty

W takich warunkach glebowych łubin żółty jest niezastąpionym gatunkiem strączkowym (bobowatym grubonasiennym), który wzbogaca glebę w azot mineralny. Duży wpływ na plonowanie łubinu żółtego ma dobór odmiany. Pomocą w ich...

czytaj więcej

Tabela 2. Plonowanie odmian bobiku w badaniach PDO w 2021 roku w woj. zachodniopomorskim i pomorskim

Lp.	Odmiana	Proc. wzorca
niskotaninowe
1	Domino	101
2	Albus	98
3	Amigo	97
4	Fernando	94
wysokotaninowe
1	Trumpet	110
2	Fanfare	106
3	Apollo	104
4	Granit	103
5	Capri	100
6	Bobas	88

Źródło: COBORU 2021.

Drogi azot? Sięgaj po łubin wąskolistny

Łubin wąskolistny jest, obok grochu, najważniejszym gatunkiem strączkowym w naszym kraju. Jedna z jego zalet to zdolność do współżycia z bakteriami brodawkowatymi wiążącymi wolny azot z powietrza, co powoduje, że w zasadzie nie wymaga...

czytaj więcej

Tabela 3. Plonowanie odmian bobiku w badaniach PDO w 2021 roku w woj. warmińsko-mazurskim i podlaskim

Lp.	Odmiana	Proc. wzorca
niskotaninowe
1	Domino	99
2	Albus	99
3	Fernando	96
4	Amigo	95
wysokotaninowe
1	Granit	106
2	Capri	105
3	Trumpet	103
4	Bobas	100
5	Apollo	99
6	Fanfare	97

Źródło: COBORU 2021.

Dobroczynne oddziaływanie bobowatych

Uprawa roślin bobowatych przynosi wiele korzyści dla środowiska glebowego i roślin następczych, dlatego są cennym elementem zmianowania. Bobowate mają głęboki, palowy system korzeniowy, który umożliwia pobieranie wody i...

czytaj więcej

Tabela 4. Plonowanie odmian bobiku w badaniach PDO w 2021 roku w woj. lubuskim, wielkopolskim i kujawsko-pomorskim

Lp.	Odmiana	Proc. wzorca
niskotaninowe
1	Domino	103
2	Albus	101
3	Fernando	97
4	Amigo	88
wysokotaninowe
1	Trumpet	119
2	Capri	108
3	Fanfare	103
4	Apollo	101
5	Granit	90
6	Bobas	90

Źródło: COBORU 2021.

Nie zwlekaj ze strączkowymi

Trzecia dekada marca to idealny moment na siewy grochu, łubinów oraz bobiku, z soją jak wiadomo trzeba poczekać, ponieważ do kiełkowania wymaga wyższej temperatury i jest wrażliwa na przymrozki. Łubin wąskolistny rozpoczyna...

czytaj więcej

Tabela 5. Plonowanie odmian bobiku w badaniach PDO w 2021 roku w woj. łódzkim, mazowieckim i lubelskim

Lp.	Odmiana	Proc. wzorca
niskotaninowe
1	Fernando	97
2	Albus	96
3	Amigo	96
4	Domino	92
wysokotaninowe
1	Trumpet	111
2	Capri	110
3	Fanfare	102
4	Apollo	102
5	Bobas	100
6	Granit	94

Źródło: COBORU 2021.

Bobik: odmiany polecane do siewu 2021

Po raz trzeci COBORU opracowało listy odmian bobiku zalecanych do uprawy, na których zamieszczono 8 odmian rekomendowanych do siewu w 13 województwach. Najczęściej, bo w 13 województwach, polecana do uprawy jest odmiana Apollo,...

czytaj więcej

Tabela 6. Plonowanie odmian bobiku w badaniach PDO w 2021 roku w woj. dolnośląskim, opolskim i śląskim

Lp.	Odmiana	Proc. wzorca
niskotaninowe
1	Domino	95
2	Albus	93
3	Fernando	92
4	Amigo	91
wysokotaninowe
1	Trumpet	115
2	Capri	107
3	Fanfare	107
4	Apollo	106
5	Granit	98
6	Bobas	96

Źródło: COBORU 2021.

Krzem pomaga też strączkowym

Standardowym zabiegiem w uprawie wielu gatunków roślin rolniczych jest aplikacja dolistna krzemu. Może ona też być z dobrym skutkiem stosowana na plantacjach roślin bobowatych grubonasiennych potocznie nazywanych strączkowymi. Chodzi: o...

czytaj więcej

Tabela 7. Plonowanie odmian bobiku w badaniach PDO w 2021 roku w woj. małopolskim, świętokrzyskim i podkarpackim