Ogranicz straty składników z nawozów naturalnych

Poleć

Udostępnij

Autor tekstu: (ala) | redakcja@agropolska.pl

13-01-2020,9:25 Aktualizacja: 14-01-2020,13:46

A A A

Łatwemu wymyciu z pryzmy ulegają potas i sód. Foto_Piotr Gromadzki

Nawozy naturalne są cennym źródłem materii organicznej oraz składników pokarmowych, które niestety podlegają stratom, zwłaszcza jeśli nawozy są źle przechowywane.

Znaczącym stratom podlegają zwłaszcza trzy składniki zawarte w odchodach, a mianowicie masa organiczna (strata węgla w formie CO₂), azot (głównie w formie amoniaku NH₃) oraz siarka (siarkowodór). O wielkości strat węgla i azotu decyduje sposób przechowywania odchodów, który wpływa na warunki fermentacji.

Obornik - cenna alternatywa dla nawozów mineralnych

Nawożenie opierające się tylko na nawozach sztucznych nierzadko prowadzi do obniżenia zawartości materii organicznej i pogorszenia jakości gleby. Obornik stanowi mieszaninę kału oraz moczu zwierząt wraz ze ściółką. Jego skład chemiczny...

czytaj więcej

Zarówno w pryzmach obornika prowadzonych w sposób tlenowy, jak i w zbiornikach z gnojowicą, straty azotu mogą przekraczać nawet 50%. Traci nie tylko rolnik, ale także zanieczyszczane środowisko.

Istnieją jednak metody ograniczania strat węgla i azotu z pryzmy obornikowej dzięki stworzeniu warunków zbliżonych do beztlenowych. Można je uzyskać poprzez:

systematyczne ugniatanie pryzmy, zwłaszcza w przypadku stosowania dużej ilości słomy,
zalewanie pryzmy gnojówką, wodą gnojową, a nawet samą wodą.

Jak wskazują specjaliści, zwłaszcza ten drugi sposób jest niezwykle skuteczny w ograniczaniu strat węgla i azotu. Natomiast dodanie ściółki zmniejsza ilość tzw. niezbilansowanego moczu, co pozwala wyeliminować lub zmniejszyć wielkość zbiornika na gnojówkę. Jasna barwa obornika wskazuje na tlenowe, a brązowa na częściowo beztlenowe warunki przechowywania i fermentacji świeżego obornika.

Gnojowica będzie przechowywana przez 6 miesięcy?

Hodowcy i producenci trzody chlewnej, zgodnie z projektem ustawy „Prawo wodne”, będę zobowiązani do przechowywania gnojowicy przez okres sześciu miesięcy. Zdaniem Krajowego Związku Pracodawców - Producentów Trzody Chlewnej...

czytaj więcej

Pozostałe składniki mineralne nie podlegają stratom w procesie gromadzenia i przechowywania obornika. Jeśli występują, to wyłącznie w warunkach nieodpowiedniego przechowywania odchodów, zwłaszcza podczas składowania na polu, kiedy pryzma jest przemywana przez wody opadowe. Łatwemu wymyciu z pryzmy, niezależnie od systemu przechowywania, ulegają potas i sód. Pozostałe składniki nie są wymywane.

W przypadku gnojowicy, jednym z podstawowych sposobów zmniejszenia strat azotu jest przechowywanie jej w zamkniętych zbiornikach pod ziemią. To wymaga jednak sporych nakładów oraz stałego nadzoru uwalniających się gazów, w tym metanu.

Innym rozwiązaniem jest rozprowadzanie na powierzchni otwartych zbiorników naziemnych barier dla ulatniającego się amoniaku, np. słomy, oleju lub innych tłuszczy. Znaczne ograniczenie strat azotu gnojowicy można również uzyskać rozcieńczając ją wodą lub zakwaszając.

Tabela. Straty azotu w zależności od metody przechowywania odchodów (wg różnych źródeł).

Sposób przechowywania obornika	Straty azotu (%)
Obornik
Na zimno (beztlenowy)	10-15
Kompostowanie (warunki tlenowe)	23
Na stosie (ugniatanym)	15-25
Na stosie luźnym (nieugniatanym)	30-55
Świeży obornik dokładany do przefermentowanego	20-25
Na stosie ugniatanym z dodawaną gnojówką	10-15
Gnojowica
Laguna, warunki tlenowe	40-50
Zbiornik zamknięty	5-25