Wpływ nawożenia kukurydzy azotem na skład chemiczny zielonki i produkcję mleka

Skup mleka i mięsa stawia przed producentami coraz większe wymagania. Jedyną drogą ich spełnienia jest właściwy system żywienia i bilansowania pasz, w którym znaczący udział ma kiszonka z kukurydzy. Co najbardziej wpływa na wielkość plonu kiszonkarskiego oraz jego skład chemiczny?

Zielonka z kukurydzy stanowi główny surowiec do sporządzania kiszonki, która jest podstawową paszową w gospodarstwach specjalizujących się w chowie zwierząt przeżuwaczy. Jej znaczenie jest jeszcze większe w rejonach o małym udziale trwałych użytków zielonych oraz o intensywnej produkcji mleka i dużej obsadzie bydła. W ostatnich latach wzrasta opłacalność produkcji mleka i wołowiny, ale coraz wyższe są wymagania co do jakości tych surowców w skupie. Aby je spełnić, konieczny jest przede wszystkim właściwy system żywienia zwierząt i bilansowania pasz.

Jak pokonać omacnicę prosowiankę?

Rolnicy do walki z omacnicą prosowianką mają do wyboru dwie metody - chemiczną i biologiczną. W obydwu przypadkach ważna jest wysoka skuteczność, dlatego każda z nich wymaga profesjonalnego wykonania. Aby podjąć decyzję o wyborze metody, warto...

czytaj więcej

W prawidłowym i optymalnym dla bydła modelu żywienia kiszonka z kukurydzy stanowi znaczący udział w dawce pokarmowej. Pozwala producentom rolnym w pełni wpływać na jakość i ilość podawanej paszy oraz prowadzić kontrolę na każdym etapie żywienia, w porównaniu np. do niekontrolowanego żywienia pastwiskowego. W perspektywie rozwoju polskiego rolnictwa można przypuszczać, że areał kukurydzy uprawianej na kiszonkę z całych roślin wzrośnie, a tym samym udział kiszonki z kukurydzy w bilansie pasz konserwowanych osiągnie poziom jaki obecnie notowany jest w innych krajach europejskich.

Zadbać o jakość surowca do kiszenia

Bardzo duży wpływ na wielkość plonu kiszonkarskiego oraz jego skład chemiczny ma nawożenie azotem. Niedobór azotu obniża plon i pogarsza jakość zbieranej zielonki. Wraz ze wzrostem nawożenia azotowego kukurydzy wzrasta wielkość rośliny, zwiększa się grubość łodygi i powierzchnia liści. Wraz ze wzrostem dawki azotu zwiększa się również w roślinie procentowy udział liści i kolby w masie pojedynczej rośliny, a zmniejsza łodygi.

W latach 2016-2017 w Zakładzie Dydaktyczno-Doświadczalnym w Złotnikach, należącym do Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu przeprowadzono badania, których celem było określenie wpływu nawożenia azotowego na skład chemiczny i plonowanie kukurydzy. Obliczono także koszt produkcji kiszonki i wielkość produkcji mleka z kukurydzy nawożonej i nienawożonej azotem. W doświadczeniu stosowano nawożenie mineralne w ilości: 130 kg N/ha, 50 kg P₂O₅/ha i 80 kg K₂O/ha.

Kukurydziane żniwa dobiegają końca

Kukurydziane żniwa w skali kraju zakończą się w pierwszych dniach listopada. Zbiory jeszcze trwają, przede wszystkim na południowym wschodzie kraju, czyli na Lubelszczyźnie i Podkarpaciu - poinformowała Izba Zbożowo-Paszowa. Tam też podaż kukurydzy...

czytaj więcej

Zalecane nawożenie N

Stwierdzono, że nawożenia azotem w istotny sposób wpłynęło na wyższe plonowanie kukurydzy. Plony zielonej masy kukurydzy nawożonej wzrosły o 57,1 dt/ha, a suchej masy o 22,4 dt/ha (tab. 1). Zielonka z kukurydzy zbierana z pól, na których zastosowano nawożenie azotowe miała wyższą zawartość białka ogólnego i skrobi niż z pól nienawożonych. W badaniach własnych nie stwierdzono wpływu nawożenia azotowego na ilość włókna surowego w zielonce. Wykazano natomiast, że zastosowanie nawożenia azotowego wpłynęło na wzrost ilości skrobi w zielonce. Wynika to ze zwiększenia udziału kolb w masie całej rośliny. Wyższa zawartość skrobi w zielonce zbieranej z pól zasilanych azotem spowodowała, że zielonka ta miała wyższą wartość energetyczną. W 1 kg suchej masy zielonki z pól nawożonych było więcej o 4 proc. (0,04 JPM w 1 kg SM) jednostek paszowych produkcji mleka i o 7 proc. (0,06 JPŻ w 1 kg SM) jednostek paszowych produkcji żywca, niż z pól nienawożonych (tab. 2). Zasilenie gleby azotem spowodowało, że zielonka z nich zbierana miała wyższą wartość białkową. Zawierała więcej białka trawionego w jelicie cienkim obliczonego na podstawie dostępnego w żwaczu azotu i białka trawionego w jelicie cienkim obliczonego na podstawie dostępnej w żwaczu energii, niż z pól, na których nie stosowano nawożenia.

Koszty nawozów rekompensuje produkcja mleka

Koszty nawozów i ich wysiewu powodują, że wyprodukowanie 1 dt kiszonki z kukurydzy z takich pól jest o 20 proc. droższe niż z pól, na których nie stosowano nawożenia. Jeżeli dodać do tego większą ilość zielonej masy, którą zbiera się z pola nawożonego, to okazuje się, że sporządzenie kiszonki z 1 ha uprawy kukurydzy zasilanej azotem jest o 34 proc. (1 442 zł) droższe niż z pola nienawożonego (tab. 3). Wyższa wartość pokarmowa kiszonki z kukurydzy z pól nawożonych azotem powoduje jednak, że z 1 tony kiszonki można wyprodukować o 37 kg mleka więcej niż z kiszonki z pól niezasilanych azotem! Dużo wyższe plony kukurydzy zbieranej z pól zasilanych azotem powodują, że z 1 ha uprawy tej rośliny można wyprodukować o 18 proc. (5 309 kg) mleka więcej niż z nienawożonej (tab. 4).

Tabela 1. Wpływ nawożenia azotowego na plony kukurydzy

Tabela 2. Wpływ nawożenia azotowego na wartość pokarmową zielonki z kukurydzy

Tabela 3. Wpływ nawożenia azotowego na koszty produkcji kiszonki z kukurydzy

Tabela 4. Wpływ nawożenia azotowego na wielkość produkcji mleka

• Artykuł ukazał się w miesięczniku "Przedsiębiorca Rolny" nr 11-2018 - ZAPRENUMERUJ