Sprzęgło w ciągniku - twardy zawodnik
Nie jest niczym niezwykłym, że w pojazdach ciężkich sprzęgło musi wytrzymać olbrzymie obciążenia. Przedstawiamy, jakie funkcje łączy w sobie ten ważny podzespół układu napędowego każdego pojazdu.
Z jednej strony, sprzęgło ciągnika musi posiadać specjalne właściwości cierne, gdy pracuje on z maksymalnym dopuszczalnym obciążeniem. Poprawne funkcjonowanie sprzęgła podczas takiej pracy nie może oczywiście wpływać na skrócenie czasu jego eksploatacji.
Z drugiej strony, ważną funkcją sprzęgła jest tłumienie drgań skrętnych przenoszonych z silnika i ochrona skrzyni biegów. Tłumiki drgań skrętnych umieszczonych na tarczy sprzęgła zmniejszają poziom wibracji generowanych przez nierównomierność obrotów wału korbowego i redukują lub nawet eliminują towarzyszący wibracjom efekt grzechotania w skrzyni biegów. Tłumiki drgań tarczy sprzęgła są indywidualnie dostosowywane w szczególności do prędkości obrotowych wału.
Wymiana sprzęgła w ciągniku
Tarcza sprzęgła to bardzo ważny element w układzie napędowym każdego ciągnika i jej uszkodzenie bądź po prostu zużycie uniemożliwia dalszą pracę. Jednak nie tylko ona odpowiada za prawidłowe przeniesienie napędu. Współczesne traktory...
Sprzęgło podwójne
Dwa niezależnie załączane sprzęgła w jednym korpusie – jedno do napędu kół i drugie do WOM – to właśnie sprzęgło podwójne. Siła zaciskająca obu sprzęgieł jest realizowana poprzez napięcie pojedynczej sprężyny talerzowej, zamontowanej pomiędzy dociskami. Standardowo załączone sprzęgła są rozłączane przez operującego pedałem sprzęgła i osobną dźwignią ręczną dla WOM. Stosuje się dwie wersje układu wysprzęglającego.
Pierwsze to sterowanie niezależne. W tym przypadku sprzęgła są załączane i rozłączane niezależnie od siebie poprzez dwa oddzielne mechanizmy łożyska wysprzęglającego. Natomiast sterowanie sekwencyjne polega na zastosowaniu jednego łożyska wysprzęglającego, które podczas wciskania rozłącza sprzęgło napędu kół jako pierwsze. Dalsze wciskanie pedału sprzęgła (jeśli to konieczne) spowoduje rozłączenie napędu WOM. Zwalnianie pedału sprzęgła spowoduje najpierw załączenie WOM, a następnie sprzęgła napędu kół. Mechanizmy te długą żywotność zawdzięczają zastosowaniu wysokiej jakości materiałów ciernych oraz znacznemu zapasowi na zużycie sprężyny talerzowej. Miejsce montażu tarczy jezdnej i napędu WOM jest opcjonalne – po stronie koła zamachowego lub wewnątrz docisku.
Ze sprężyną talerzową
Sprzęgło to jest załączane poprzez napięcie sprężyny talerzowej i rozłączane w momencie, kiedy łożysko wysprzęglające przesuwa listki sprężyny talerzowej w stronę koła zamachowego. Tarcza sprzęgła znajduje się pomiędzy kołem zamachowym i dociskiem, standardowo spełniając funkcję tłumika drgań skrętnych. Sprzęgło to jest wykonane z tłoczonej stalowej blachy, co przy mniejszych kosztach i gabarytach zapewnia maksymalną wytrzymałość. Żeliwna płyta dociskająca o dużej masie, w zestawieniu z okładzinami ze spieków ceramicznych, zapewnia prawidłową pracę przy temperaturach do 600°C, które mogą sporadycznie wystąpić w warunkach skrajnego przeciążenia.
Artykuł ukazał się w RPT 10/2013. ZAPRENUMERUJ
