25 miliardów euro na realizację Planu Strategicznego dla WPR 2023-2027

Ponad 25 mld euro ma Polska na realizację Krajowego Planu Strategicznego dla wspólnej polityki rolnej na lata 2023-2027. Projekt ustawy, która stwarza podstawy prawne do jego wdrożenia, trafił do opiniowania.

Informacja w tej sprawie ukazała się na stronach Rządowego Centrum Legislacji. KPS na lata 2023-2027 został przygotowany na podstawie zreformowanej WPR i nowego pakietu aktów prawnych Unii Europejskiej zakładających finansowanie różnych interwencji (działań) objętych Planem z unijnych funduszy (Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji - EFRG oraz Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich - EFRROW).

Plan został przygotowany przez resort rolnictwa w oparciu o szerokie konsultacje społeczne. Ma w jak największym stopniu odpowiadać specyfice naszego rolnictwa, ale jednocześnie realizować unijną politykę rolną.

Projektowana ustawa wdraża unijne przepisy w tym zakresie i ustanawia system zarządzania oraz kontroli w Polsce. Uwzględnia nowe zasady i warunki wdrażania interwencji oraz określa szczegółowe warunki przyznawania i wypłaty w ramach poszczególnych działań, a także wprowadza regulacje w zakresie przejściowego wsparcia krajowego.

Od uchwalenia ustawy zależy wypłata środków dla polskiego rolnictwa w 2023 r. KPS będzie realizowany zgodnie z zasadą N+2, tzn. ostatecznym terminem na rozliczenie wydatków będzie 31 grudnia 2029 r. W Polsce o dopłaty bezpośrednie ubiega się ok. 1 mln 260 tys. gospodarstw.

Na realizację Planu składa się: wsparcie w kwocie 17,3 mld euro w ramach I filaru WPR (dopłaty bezpośrednie) oraz 4,7 mld euro w ramach II filaru WPR - na wsparcie obszarów wiejskich. W przypadku II filaru oprócz środków UE przewiduje się także współfinansowanie krajowe w wysokości ponad 3,2 mld euro, co daje łącznie ponad 7,9 mld euro środków publicznych na ten cel. Dodatkowo w I filarze WPR realizowane będzie przejściowe wsparcie krajowe finansowane w całości z budżetu krajowego.


W zakresie płatności bezpośrednich (I filar WPR) KPS przewiduje wdrożenie instrumentów zbliżonych do wsparcia funkcjonującego w obecnym okresie: podstawowego wsparcia dochodów (odpowiednik jednolitej płatności obszarowej), uzupełniającego redystrybucyjnego wsparcia dochodów (odpowiednik płatności redystrybucyjnej - dodatkowej), a ponadto - uzupełniającego wsparcia dochodów dla młodych rolników, a także płatności w ramach wsparcia dochodów związanego z produkcją (odpowiedniki płatności dla młodych rolników).

Planowane są także dopłaty w ramach nowego rodzaju interwencji - schematów na rzecz klimatu, środowiska i dobrostanu zwierząt, których celem jest wynagradzanie praktyk rolniczych mających przyczynić się do realizacji celów środowiskowych i klimatycznych wspólnej polityki rolnej dotyczących łagodzenia zmiany klimatu, wspierania zrównoważonego rozwoju i ochrony bioróżnorodności, a także zasobów naturalnych takich jak woda, gleba i powietrze.

Od 2023 r. dostępnych będzie także szereg form wsparcia obszarowego w ramach II filaru WPR: płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami, płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych, płatności ekologicznych, premii z tytułu zalesień, zadrzewień lub systemów rolno-leśnych czy wsparcia inwestycji leśnych lub zadrzewieniowych.


Zgodnie z KPS przyjęto system wdrażania, w którym rolę instytucji zarządzającej (IZ) pełni minister właściwy do spraw rozwoju wsi, akredytowanej agencji płatniczej (ARiMR), a instytucji pośredniczących oraz podmiotów wdrażających – samorządy województw.

Minister rolnictwa odpowiada co do zasady za zarządzanie Planem i za wdrożenie go w efektywny, skuteczny i prawidłowy sposób, a agencja płatnicza - za zarządzanie wydatkami oraz za ich kontrolę.

Jak podano w uzasadnieniu do projektu, elektronizacja nabiera coraz większego znaczenia, dlatego w projektowanej ustawie zaproponowano rozwiązania, zgodnie z którymi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego ARiMR będzie się odbywało składanie wniosków o przyznanie pomocy finansowej oraz ich rozpatrzenie, w tym prowadzenie korespondencji w sprawie, oraz zawieranie umów o przyznanie pomocy.

Projektowana ustawa wprowadza również zmiany dostosowawcze w innych ustawach. Najważniejsze dotyczą ustawy z 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, ustawy z 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz ustawy z 20 lutego 2015 r. o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności.

Dotychczasowe przepisy krajowe regulujące zasady przyznawania wsparcia w ramach WPR (w tym ustawę z dnia 5 lutego 2015 r. o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego) zostaną uchylone.

W opinii Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi ze względu na rozpoczęcie naborów wniosków m.in. o przyznanie płatności bezpośrednich, który rozpoczyna się 15 marca 2023 r., projektowana ustawa powinna wejść w życie jak najszybciej.
 

• Rolnictwo bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś