Uprawa i produkcja tytoniu w Polsce

Poleć
Udostępnij
Autor tekstu: KOWR | redakcja@agropolska.pl
20-06-2022,9:20 Aktualizacja: 21-06-2022,13:16
A A A

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa od 2017 roku realizuje zadania związane z monitorowaniem uprawy tytoniu oraz nadzorem nad produkcją i zbyciem surowca tytoniowego na podstawie ustawy o organizacji niektórych rynków rolnych oraz o podatku akcyzowym. Działania mają na celu ograniczenie szarej strefy w handlu suszem tytoniowym i wyrobami tytoniowymi w Polsce.

Uprawa tytoniu w Polsce ma długą tradycję, jej początki sięgają schyłku XVI wieku. Obecnie objęta jest regulacjami mającymi na celu uszczelnienie obrotu surowcem tytoniowym.

uprawa tyoniu, produkcja papierosów, wyroby tytoniowe, gus

Polska jest dużym graczem w branży tytoniowej

Polska jest drugim największym producentem wyrobów tytoniowych w Unii Europejskiej. W 2019 r. w kraju wyprodukowano 213 mld sztuk papierosów, z czego 80 proc. trafiło na eksport. Tak wynika z raportu Centrum Analiz...

Warunkiem prowadzenia przez producenta rolnego działalności w zakresie uprawy tytoniu, produkcji lub zbycia surowca tytoniowego jest uzyskanie wpisu do rejestru producentów surowca tytoniowego, prowadzonego przez Dyrektora OT KOWR właściwego ze względu na miejsce zamieszkania i adres albo siedzibę i adres producenta rolnego.  Wpis do rejestru dokonywany jest na wniosek producenta rolnego.

Producent surowca tytoniowego, który otrzymał decyzję o wpisie do rejestru producentów surowca tytoniowego, składa roczną Informację o produkcji i zbyciu surowca tytoniowego w terminie do dnia 15 maja każdego roku. Natomiast nabywcy surowca tytoniowego są zobowiązani przekazać Dyrektorowi Generalnego KOWR informację o nabyciu surowca tytoniowego pochodzącego ze zbiorów z poprzedniego roku albo informację o nieprzeprowadzeniu skupu suszu tytoniowego do 30 czerwca każdego roku kalendarzowego.

Polska jest jednym z największych producentów tytoniu w UE. W 2021 r. uprawa tytoniu w Polsce prowadzona była w ponad 3,8 tys. gospodarstw rolnych na powierzchni ok. 9,5 tys. hektarów. Plantacje tytoniu w 2021 r. występowały głównie w województwach: lubelskim, podkarpackim, małopolskim i świętokrzyskim. Ponad połowa całej powierzchni uprawy tytoniu znajdowała się na Lubelszczyźnie (66%), znacznie mniejsza część w województwie podkarpackim (ok. 11%) oraz małopolskim i świętokrzyskim (ok. 6%). W województwach zachodniopomorskim oraz lubuskim nie odnotowano uprawy tytoniu.

kowr, grunt, ziemia

KOWR użyczy ziemię rolnikom

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa udostępni w formie użyczenia rolnikom i byłym pracownikom ppgr nierozdysponowane działki znajdujące się w Zasobie Własności Rolnej Skarbu Państwa. Użyczenie jest szczególną formą zagospodarowania...

Na przestrzeni ostatnich 10 lat zauważyć można wyraźny trend spadkowy w uprawie tytoniu. Znacząco spadła liczba gospodarstw uprawiających tytoń. W 2012 r. uprawa tytoniu w Polsce była prowadzona w 9,5 tys. gospodarstw rolnych na powierzchni ok 15 tys. hektarów. W 2021 r. liczba ta wynosiła ok. 3,8 tys. (spadek o ok. 50% w stosunku do roku 2012).

Skala produkcji surowca tytoniowego plasuje Polskę w czołówce europejskich producentów tytoniu, jednakże produkcja krajowa spada z roku na rok. Produkcja krajowa utrzymywała się od 2007 r. na poziomie powyżej 30 tys. ton rocznie, a w ciągu ostatnich 4 lat wynosiła ok. 24 tys. ton rocznie.

Areał uprawy tytoniu charakteryzuje się silną koncentracją w ujęciu regionalnym. Podstawą rejonizacji uprawy tytoniu są w głównej mierze warunki klimatyczne i glebowe oraz zasoby siły roboczej. Uprawą tytoniu zajmują się wyspecjalizowane gospodarstwa rolne, zrzeszające się w grupy producentów. Na rynku tytoniu w 2021 r. funkcjonowało 10 grup producentów, które zrzeszały ponad 2,5 tys. członków.

Na uprawę tytoniu negatywnie wpływają niekorzystne zmiany klimatyczne i nasilenie ekstremalnych zjawisk pogodowych, w tym okresy suszy i opady gradu. Zagrożeniem są również małe zasoby wody, które negatywnie wpływają na plonowanie. Opłacalność produkcji bardzo spadła, a koszty pracy rosną. Można zaobserwować małe zainteresowanie młodych rolników uprawą tytoniu ze względu na jej niską rentowność i dużą pracochłonność. Krajowa konsumpcja tytoniu wykazuje tendencję spadkową, co jest wynikiem wzrostu cen, wprowadzenia restrykcyjnych zakazów palenia oraz rosnącej świadomości prozdrowotnej.

Szansami rozwoju sektora tytoniowego są koncentracja uprawy w dużych podmiotach gospodarczych, np. organizacjach producentów, modernizacja gospodarstw, oraz działania na rzecz łagodzenia niekorzystnych zmian klimatycznych. Niezbędne jest również wprowadzenie działań interwencyjnych w sektorze tytoniowym np. poprzez wsparcie działań inwestycyjnych (wsparcie działań na rzecz innowacji i ochrony środowiska, wzrost kwalifikacji i doświadczenia zawodowego rolników). Inwestycje modernizacyjne powinny obejmować: budynki i budowle, maszyny rolnicze, środki transportu, nowoczesny materiał siewny, organizację gospodarki magazynowej i logistyki oraz systemy organizacji i planowania w gospodarstwie rolnym.

W kontekście rozwoju sektora uprawy tytoniu w Polsce istotne jest również, aby przemysł tytoniowy w jak największym stopniu wykorzystywał krajowy surowiec. Niezbędne jest zwiększenie zakupu polskiego tytoniu przez koncerny tytoniowe działające na terenie kraju.

Formularz „Informacji o produkcji i zbyciu surowca tytoniowego” dostępny jest na stronie internetowej KOWR w zakładce Warunki monitorowania i nadzoru nad uprawą tytoniu, produkcją i zbyciem surowca.

Poleć
Udostępnij
9. Europejski Kongres Menadżerów Agrobiznesu