Linie energetyczne na polach - wciąż brak realnych rekompensat dla rolników
Resort rolnictwa odniósł się - w ramach swoich kompetencji - do wystąpienia w sprawie konieczności podjęcia działań legislacyjnych i administracyjnych dotyczących sytuacji właścicieli pól i innych gruntów, na których posadowione są linie przesyłowe energii elektrycznej.
„Lubelskie Stowarzyszenie Rolnicze (…) zgłosiło szereg problemów wynikających z obecnych przepisów oraz praktyk dotyczących lokalizacji i eksploatacji linii przesyłowych na terenach rolnych” – podkreśliła w swojej interpelacji posłanka Magdalena Filipek-Sobczak (PiS).
Brak rekompensat i ulg dla rolników
I zwróciła uwagę na kilka istotnych, zamieszczonych w stanowisku stowarzyszenia, kwestii wymagających interwencji legislacyjnej i administracyjnej. Chodzi o:
Linie energetyczne mają trafiać pod ziemię. Rolnicy ze stratami, a bez odszkodowań
1. Brak realnych rekompensat dla rolników – obecne przepisy przewidują jedynie odszkodowania z tytułu spadku wartości nieruchomości, całkowicie pomijając wieloletnie straty wynikające z wyłączenia fragmentów gruntów z użytkowania rolniczego (np. bezpośrednio pod i wokół słupów kratownicowych linii napowietrznych ustawionych na polach). Właściciele takich nieruchomości nadal zobowiązani są do opłacania podatków jak za pełnowartościową ziemię rolną, mimo że nie osiągają z niej żadnych pożytków.
2. Brak systemowych ulg w opłatach przesyłowych – rolnicy, na polach których znajdują się trwałe urządzenia przesyłowe, są jednocześnie odbiorcami energii elektrycznej i ponoszą koszty przesyłu. W opinii środowisk rolniczych zasadne byłoby ustawowe wprowadzenie mechanizmu ulg lub opustów w tych opłatach, jako formy zrekompensowania użyczania gruntów.
3. Przestarzałe podejście do planowania inwestycji przesyłowych – współczesna technologia rolnicza wymaga stosowania dużych, specjalistycznych maszyn, które nie są w stanie efektywnie omijać przeszkód, takich jak słupy. Postuluje się, aby przy planowanych modernizacjach linii przesyłowych brać pod uwagę nowoczesne uwarunkowania gospodarstw rolnych i np. sytuować słupy przy granicach działek lub - tam, gdzie to możliwe - prowadzić linie przesyłowe w sposób podziemny.
4. Niedoskonałość instytucji służebności przesyłu – obecne rozwiązania prawne, choć przewidują możliwość ustanowienia służebności przesyłu, nie regulują w sposób kompleksowy relacji między właścicielami gruntów a operatorami przesyłowymi. Brakuje jasnych zasad dotyczących wynagrodzeń, zakresu ingerencji w nieruchomość czy trybu rozwiązywania sporów.
Agrowoltaika w Polsce ma potencjał. Będą prace nad zmianami regulacji
Przedstawiciele ministerstw klimatu i rolnictwa zapowiedzieli w czwartek na kongresie AgroPV 2024 prace nad zmianami regulacji mających sprzyjać rozwojowi agrowoltaiki - instalacji fotowoltaicznych na gruntach wykorzystywanych rolniczo....
Agrowoltaika w Polsce ma potencjał. Będą prace nad zmianami regulacji
Regulacje nie uwzględniają realiów
Ponadto posłanka przywołała zeszłoroczne wystąpienie w tej sprawie Krajowej Rady Izb Rolniczych. Wniosek dotyczył postulowanych zmian w przepisach dotyczących warunków ustalania odszkodowań i rekompensat za pola rolników zajmowane pod budowę linii energetycznych, kolejowych oraz dróg. Obecnie obowiązujące regulacje nie uwzględniają zdaniem KRIR w pełni wszystkich aspektów inwestycji wpływających na funkcjonowanie gospodarstw rolnych, w tym:
– trudności w dostępie do gruntów przyległych,
– konieczności stosowania alternatywnych dróg dojazdowych,
– zmiany technologii uprawy,
– utraty wartości sąsiednich gruntów,
– spadku efektywności i opłacalności produkcji rolnej.
"Energia" to kompetencje MKiŚ
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW), do którego zaadresowana była interpelacja, przekierowało ją do Ministerstwa Klimatu i Środowiska (MKiŚ). Bo to ono odpowiada za dział administracji rządowej dotyczący energii, który obejmuje m.in. sprawy z zakresu infrastruktury energetycznej.
Rozwój OZE u rolników blokowany. Dostają odmowy ws. przyłączeń do sieci
Zmiana ustawy o ochronie gruntów
Jednocześnie jednak MRiRW odniosło się do pytania, czy planowana jest nowelizacja Ustawy z 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych w celu sprawiedliwszego uregulowania kwestii rekompensat dla rolników za trwałe ograniczenia w użytkowaniu pól i innych gruntów zajętych częściowo przez linie energetyczne.
„Aktualnie trwają prace nad nowelizacją Ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych i rozważane są możliwości wprowadzenia takich regulacji, które usprawnią procedury wynikające z przepisów ustawy oraz ułatwią realizację inwestycji na gruntach rolnych, np. w zakresie budowy przyłączy do sieci elektroenergetycznej niskiego napięcia. Należy podkreślić jednak, że budowa inwestycji liniowych, w szczególności sieci elektroenergetycznych, oprócz oczywistych korzyści, niesie ze sobą negatywne oddziaływanie na tereny otaczające” – zaznaczył resort rolnictwa.
Jak dodał, wśród wielu możliwych aspektów takiego szkodliwego oddziaływania można wyróżnić, jako najbardziej widoczne, naruszenie struktury przestrzennej gruntów rolnych, przecinanych przez realizowane inwestycje.
„Coraz częściej mamy przez to do czynienia z negatywnym odbiorem realizowanych inwestycji. Z tego względu należy liczyć się ze sprzeciwem społecznym, szczególnie w sytuacji, gdy lokalizacja inwestycji będzie dzieliła jednolitą strukturę gospodarstwa rolnego na dwa niepowiązane ze sobą areały” – przyznało ministerstwo.
Copa i Cogeca wzywają do modernizacji infrastruktury energetycznej na obszarach wiejskich
Dezorganizacja struktury gospodarstw
W jego ocenie, gospodarstwa, których siedliska oraz pola uprawne znalazły się w pasie inwestycji związanych z liniami energetycznymi bądź w ich bliskim sąsiedztwie, skazane są na dezorganizację dotychczasowo ukształtowanej przez pokolenia struktury gospodarowania.
„Przy realizacji inwestycji liniowych, w szczególności sieci elektroenergetycznych, należy podejmować skuteczne działania w celu zminimalizowania negatywnych skutków. Działaniem łagodzącym negatywne skutki oddziaływania nowych inwestycji na obszary wiejskie są głównie tzw. scalenia infrastrukturalne, porządkujące przestrzeń wokół sieci elektroenergetycznych, poprzez reorganizację dotychczasowego układu działek na danym obszarze, zgodnie z oczekiwaniami społecznymi, środowiskowymi i gospodarczymi. Zgodnie z przepisami Ustawy o scalaniu i wymianie gruntów, postępowanie scaleniowe oraz zagospodarowanie poscaleniowe przeprowadza i wykonuje starosta jako zadanie z zakresu administracji rządowej” – wyjaśniło MRiRW.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
