RPO wstawia się za bezumownymi użytkownikami państwowej ziemi
Rzecznik praw obywatelskich podważa zgodność z konstytucją przepisów o naliczaniu bezumownym użytkownikom państwowej ziemi pięciokrotności wywoławczej wysokości należnego czynszu.
Rolnicze związki i organizacje od dawna narzekają na zbyt restrykcyjne traktowanie rolników, którzy korzystali z ziemi będącej w państwowym zasobie bez podpisania umowy z Agencją Nieruchomości Rolnych. Dotyczy to zwłaszcza użytkowników małych działek, którzy często robili to nieświadomie.
Skargi zaczęły trafiać także do biura rzecznika praw obywatelskich, gdzie pochylono się nad całą sprawą. Efektem tych prac jest wniosek do ministra rolnictwa.
Jak bowiem zauważono, „osoba władająca nieruchomością wchodzącą w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa bez tytułu prawnego jest zobowiązana do zapłaty na rzecz Agencji wynagrodzenia za korzystanie z tej nieruchomości w wysokości stanowiącej pięciokrotność wywoławczej wysokości czynszu, który byłby należny, gdyby nieruchomość była przedmiotem umowy dzierżawy po przeprowadzeniu przetargu. Tymczasem w przypadku bezumownego korzystania z gruntu będącego własnością podmiotu prywatnego, wysokość wynagrodzenia należnego właścicielowi ustala się na poziomie czynszu, który faktycznie przypadłby z tytułu korzystania z rzeczy na podstawie umowy, a nie w kwocie pięciokrotnie wyższej”.
Bezumowne użytkowanie gruntów. Nie będzie opinii izb
Rzecznik wyraził zrozumienie, że ustawodawca ustalił relatywnie wysokie wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z ziemi w celach prewencyjnych. Żeby zniechęcić potencjalnych naruszycieli uprawnień właścicielskich Skarbu Państwa.
„Cele te nie mogą jednak uzasadniać wprowadzania do ustawy rozwiązań niezgodnych z konstytucją, która nie przewiduje szczególnej ochrony własności państwowej. Zdaniem rzecznika, obowiązująca regulacja w ustawie o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa pozostaje w sprzeczności z konstytucyjną zasadą równej ochrony praw majątkowych” – czytamy dalej w wystąpieniu.
Jego podsumowaniem jest prośba do ministra o rozważenie podjęcia prac nad przygotowaniem stosownej nowelizacji prawa. Chodzi o to, by usunąć wskazaną nierówność w zakresie ochrony prawnej przyznanej właścicielom nieruchomości rolnych.
