Późne odchwaszczanie zbóż ozimych. Praktyczne porady

Poleć

Udostępnij

Autor tekstu: inż. Adam Paradowski | agropolska@apra.pl

05-11-2019,10:05 Aktualizacja: 05-11-2019,13:56

A A A

Z zabiegiem trzeba poczekać aż opadnie rosa i chwasty obeschną. Foto_Alicja Siuda

Późne zabiegi to określenie umowne. Można je rozpatrywać pod kątem terminów kalendarzowych oraz faz rozwojowych, zarówno roślin uprawnych, jak i chwastów.

Na plantacjach późno sianych, praktycznie obowiązuje cały program odchwaszczania, wyłączając preparaty zalecane bezpośrednio po siewie lub bardzo krótko po wschodach. Na ogół jednak, decyzje o późnym odchwaszczaniu zbóż ozimych podejmowane są w momencie, gdy znajdują się one w zaawansowanych fazach rozwojowych.

Zboża ozime - skuteczne odchwaszczanie jesienne

Rolnicy w Polsce coraz częściej decydują się na jesienne zabiegi herbicydowe w zbożach ozimych. Na co należało zwrócić uwagę, dobierając preparaty do wczesnego zwalczania chwastów? Jakie czynniki warto uwzględnić w kolejnych sezonach?...

czytaj więcej

Umownie, jako termin późnych zabiegów odchwaszczania można przyjąć listopad, gdy zboża znajdują się co najmniej w fazie pełni krzewienia.

Dodatkowe elementy, które należy uwzględnić, to przebieg warunków pogodowych oraz fazy rozwojowe chwastów. Mimo coraz dłuższych pogodnych jesieni, listopad to okres z zimowymi akcentami.

Pogodnie, ale zarazem stosunkowo chłodno. W takich warunkach herbicydy należy (jeżeli dawka nie jest jednolita) stosować w najwyższych z zalecanych dawek. Drugi aspekt to przymrozki.

W wielu etykietach zamieszczone są - niestety nieprecyzyjne - ostrzeżenia, typu „nie stosować przed i po przymrozkach” lub „nie stosować, gdy spodziewane są wysokie przymrozki”. Nikt nie informuje ile czasu przed lub po (godzina, dzień, itp.) można stosować herbicydy, ani też co rozumieć pod pojęciem „wysoki” przymrozek.

W praktyce, w listopadzie trudno wykonać zabieg „nie ocierając się” o przymrozek. Jakie są tego efekty? Bywa, że po wykonaniu zabiegu zaczynają żółknąć końcówki liści. To jednak objaw nieomal w 100 procentach przemijający.

Jesienne odchwaszczanie pszenicy, żyta i pszenżyta

Terminy siewu zbóż ozimych, poza jęczmieniem, przypadają w podobnym czasie. Stąd ich ochrona przed zachwaszczeniem również prowadzona jest w zbliżonym terminie. Ułatwia to organizację i skraca czas pracy, szczególnie w dużych...

czytaj więcej

Nieprecyzyjne informacje znajdujące się w etykietach są pewnego rodzaju furtką. Gdyby coś się stało, to wtedy zawsze winny jest przymrozek. Nie oznacza to jednak, że przymrozki można lekceważyć. W miarę możliwości, w okresie wykonywania zabiegu, lepiej ich unikać.

Kolejne zagadnienie związane z późnymi zabiegami przeciwko chwastom dotyczy herbicydów o działaniu nalistnym. Listopad to czas występowania rosy, a podczas przymrozków szronu. Koniecznie należy zaczekać z zabiegiem do momentu aż rośliny obeschną. Wykonanie zabiegu na zwilżone chwasty, powoduje spłyniecie cieczy roboczej do gleby, gdzie substancja czynna nie jest już aktywna.

Istotnym elementem zwalczania chwastów jest ich faza rozwojowa. W dotychczas nieodchwaszczanych zbożach, znajdujących się w fazie pełni krzewienia, można spodziewać się chwastów w zaawansowanych fazach rozwojowych. Większość gatunków dwuliściennych jest wrażliwa na stosowanie herbicydów w fazie 2-6 liści. Zabieg wykonany w tej fazie powinien być skuteczny. Co jednak jeśli chwasty są starsze?

Chwasty piętra niskiego też mogą być groźne

Priorytetem w regulacji zachwaszczenia jest zwalczanie gatunków piętra wysokiego, które wytwarzają dużo biomasy, są silnie konkurencyjne w stosunku do roślin uprawnych i powodują znaczące straty w plonie. Nie należy jednak...

czytaj więcej

Mimo wszystko zabieg powinien być wykonany, nawet przy założeniu, że nie będzie w pełni skuteczny. Należy wziąć pod uwagę, że większość chwastów stanowią gatunki zimujące, które błyskawicznie rozwijają się w momencie ruszenia wiosennej wegetacji. Wówczas stają się najbardziej konkurencyjne.

Jesienne stosowanie herbicydów może spowodować silne osłabienie chwastów. Często giną dużo później, nie wytrzymując warunków zimowych, co nie zawsze udaje się dostrzec.

Jeśli jednak pomimo wszystko dotrwają do wiosny, to ich kondycja jest gorsza, mają też słabiej wykształcony system korzeniowy (ograniczony pobór składników pokarmowych), a czasami trwałe uszkodzenia części nadziemnej, które ograniczają asymilację. Poza tym, wykazują zdecydowanie większą wrażliwość na korekcyjne zabiegi wiosenne.

Do herbicydów najskuteczniej zwalczających chwasty dwuliścienne w zaawansowanych fazach rozwojowych należą te, które w składzie posiadają florasulam. Miotła zbożowa w starszych fazach jest najbardziej wrażliwa na stosowanie pinoksadenu.

Tabela. Program późnego odchwaszczania zbóż ozimych w terminie jesiennym*

Herbicydy	Substancja czynna	Dawka l, kg/ha	Zboża ozime**	Wrażliwość chwastów***
Do trzech rozkrzewień (BBCH 11-23)
Bizon, Legion, Viper	diflufenikan + florasulam + penoksulam	1,0	j, p, pż	d + j
Do trzech rozkrzewień (BBCH 14-23)
Adiunkt 500 SC, Herubin 500 SC, Saper 500 SC	diflufenikan	0,24-0,3	p, pż	d
Do pełni krzewienia (BBCH 10 - 25)
Komandos 560 SC, Kompleks 560 SC, Komplet 560 SC	diflufenikan + flufenacet	0,4-0,5	j, p, pż, ż	d + j
BeFlex 500 SC	beflubutamid	0,25-0,5	j, p	d + j
BeFlex 500 SC + Boxer 800 EC	beflubutamid + prosulfokarb	0,3 + 3,0	p	d + j
BeFlex 500 SC + Lentipur Flo 500 SC	beflubutamid + chlorotoluron	0,3 + 2,0	p	d + j
Picona	pendimetalina + pikolinafen	2,0-3,0	j, p, pż	d + j
Do pełni krzewienia (BBCH 13-25)
Alister Grande 190 OD	diflufenikan + mezosulfuron + jodosulfuron metylosodowy	0,8-1,0	p, pż, ż	d + j
W pełni krzewienia (BBCH 25)
Tolurex 500 SC	chlorotoluron	1,5-2,0	ż	d + j
Toluron 700 SC	chlorotoluron	1,4	ż	d + j
Do końca krzewienia (BBCH 00-29)
Pontos	flufenacet + pikolinafen	0,5-1,0	j, p, pż, ż	d + j
Do końca krzewienia (BBCH 01-29)
Delfin 500 SC, Kinara 500 SC, Matrix, Sempra 500 SC	diflufenikan	0,375	j, p, ż	d
Diflotex 500 SC, Liskam 500 SC	diflufenikan	0,2-0,25	j, p	d
Do końca krzewienia (BBCH pszenica 10-29; jęczmień, pszenżyto 13-29)
Dyplomata 600 SC, Sheriff 600 SC, Snajper 600 SC	diflufenikan + chlorotoluron	1,25-1,5	p	d + j
Do końca krzewienia (BBCH 11-29)
Glean Strong 54 WG	chlorosulfuron + diflufenikan	0,12	j, p, pż, ż	d + j
Quelex (+ adiuiwant)	florasulam + halauksyfen metylu	0,0375	j, p, pż, ż	d
Do końca krzewienia (BBCH 12-29)
Traxos 50 EC	klodinafop + pinoksaden	1,2	p	j
Tribe 75 WG	tribenuron metlu	0,02	j, p	d
Do końca krzewienia (BBCH 13-29)
Opal 500 SC, Złotosar 500 SC	chlorotoluron	2,0	p	d + j
Helgran 75 WG, Ranga 75 WG	tribenuron metylu	0,02	p, pż	d
Do końca krzewienia (BBCH 21-29)
Esteron 600 EC	2,4-D	0,8-1,0	j, p	d
Do początku strzelania w źdźbło (BBCH 11-30)
Glean 75 WG, Nuher 75 WG	chlorosulfuron	0,020-0,025	j, p, pż, ż	d + j
Do końca wegetacji (BBCH 10 - Kw)
Expert 600 SC, Herold 600 SC	diflufenikan + flufenacet	0,25-0,35	j, p, pż, ż	d + j
Chlorosulfuron 75 WG	chlorosulfuron	0,02	p	d + j
Do końca wegetacji (BBCH 11-Kw)
Arubis 50 SG, Spoton 50 SG, Surfer 50 SG	chlorosulfuron	0,025-0,0375	p, pż, ż	d + j
Do końca wegetacji (BBCH 12-Kw)
Tolurex 500 SC		1,5-2,0	j, p, pż	d + j
Toluron 700 SC	chlorotoluron	1,4	j, p, pż	d + j
Axial Komplett, Axial One 50 EC	florasulam + pinoksaden	0,75-1,0	j, p, pż, ż	d + j
Do końca wegetacji (BBCH 13-Kw)
Aron 50 EC, Axial 50 EC, Fraxial 50 EC, Paxio 50 EC	pinoksaden	0,6-0,9	j, p, pż, ż	j
Huzar 05 WG	jodosulfuron metylosodowy	0,15-0,20	p, pż, ż	d + j
Desperado 500 SC, Dicurex Flo 500 SC, Lentipur Flo 500 SC	chlorotoluron	2,0	j, p, pż, ż	d + j
Legato Pro 425 SC	diflufenikan + chlorotoluron	2,0-2,5	p, pż, ż	d + j

*Dla kombinacji herbicydowych oprócz granicznego momentu zastosowania, także w skali BBCH podano od kiedy można wykonać zabieg (Kw = koniec wegetacji)

** j-jęczmień; p-pszenica; pż-pszenżyto; ż-żyto

*** d-dwuliścienne; j- jednoliścienne (głównie miotła zbożowa)