Mleczarstwo w kryzysie. Sprzedaż polskich produktów w stagnacji
Hodowcy bydła mlecznego wyprodukowali w ubiegłym roku 13 mln ton mleka. Przetwórnie skupiły 81,4 proc. surowca tj. ok. 10,6 mln ton. 3,6 proc. zostało sprzedane innym przetwórcom, a reszta była spożytkowana na własne zużycie, w tym pasze.
Branża mleczarska, która jest jednym z dwóch najważniejszych segmentów przemysłu spożywczego w Polsce, przechodzi poważny kryzys. Jak informują analitycy Banku Pekao w raporcie zatytułowanym: Polskie mleczarstwo – czy obecny kryzys przerodzi się w długofalowy sukces?, w 2014 r. sprzedaliśmy wyroby mleczarskie o wartości 26,3 mld zł. W 2013 r. wartość ta wyniosła niemal tyle samo tj. 26,1 mld zł.
Sytuacja ta wynika m.in. z wprowadzenia przez Rosję embarga, spadków cen przetworów mlecznych na globalnym rynku czy z rosnącej siły największych sieci detalicznych. Obecnie do tych problemów można doliczyć także likwidację kwot mlecznych oraz trudną sytuację hodowców.
Coraz mniej zarabiamy na eksporcie produktów mleczarskich
Jak informują analitycy Banku Pekao według szacunkowych danych za pierwszą połowę tego roku, odnotowano spadki wartości produkcji sprzedanej o 3-4 proc. w stosunku do tego samego okresu w 2014 r.
Patrząc całościowo na poprzednie lata widoczny jest wzrostowy trend produkcji sprzedanej, ale jego dynamika jest mocno zróżnicowana. W 2007 r. Polska odnotowała 17,1 proc. wzrost sprzedaży produktów mleczarskich, a w 2013 wyniósł on 12,5 proc. Stagnację odnotowaliśmy w 2009 oraz 2014 r., a w 2008 r. spadek który wyniósł 3,2 proc.
Jednak w ciągu minionych 10 lat średnioroczne tempo wyniosło ok. 5,4 proc. tj. mniej od średniej dla przemysłu spożywczego wynoszącej 6,1 proc. Szybciej od przemysłu mleczarskiego rozwijały się przemysł mięsny, rybny, paszowy oraz zbożowy.
Największą grupę produktów w Polsce stanowi mleko płynne, którego w 2014 roku wyprodukowano prawie 3 mln ton, w tym ok. 1,6 mln ton mleka spożywczego oraz ok. 1,4 mln ton tzw. mleka przerzutowego. Ważne są także sery i twarogi, których produkcja w ubiegłym roku wyniosła ok. 800 tys. ton.
Polska jest ważnym producentem wyrobów mlecznych w skali Europy. W każdej kategorii znajdujemy się w pierwszej piątce, co wynika m.in. z rozmiaru naszego rynku wewnętrznego. Jednak mimo to nasz udział w europejskim eksporcie produktów mleczarskich jest wciąż niski i wynosi 3-6 proc.
Zdaniem analityków Banku Pekao sytuacja ta jest skutkiem obowiązującego do marca 2015 r. systemu kwot mlecznych, który zaburzał naturalne procesy rynkowe i w przypadku Polski wstrzymywał dalszy rozwój.
