Soja ma ogromny potencjał. Czy zostanie wykorzystany?
Soja, będąca rośliną oleisto-białkową, kryje w sobie ogromny potencjał, który dotychczas nie został nawet w części wykorzystany.
Forum Sojowe: “Soja w Polsce – potencjał i perspektywy” odbyło się 23-24 listopada br. w Ożarowie Mazowieckim.
Spotkanie było okazją do identyfikacji wyzwań i poszukiwania konkretnych rozwiązań, mających przyczynić się do dynamicznego zwiększania areału uprawy soi w Polsce.
Organizatorami wydarzenia były Stowarzyszenie Polska Soja oraz Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – PIB,
Plonowanie odmian późnych i bardzo późnych soi 2023
Warunki klimatyczno-glebowe w naszym kraju pozwalają na zwiększenie zasiewów soi z obecnych 44,6 tys. ha do nawet 600 tys. ha w przyszłości.
Lokalna produkcja takiej wielkości pozwoliłaby pokryć blisko 50% zapotrzebowania przemysłu paszowego na białko sojowe, które obecnie prawie w całości jest importowane w postaci śruty sojowej.
Dla producentów soi kluczowy jest z kolei rynek zbytu, opłacalność produkcji oraz dostęp do sprawdzonych środków, które pozwalają uzyskać zakładany plon.
Zdaniem dra Michała Rokickiego, dyrektora Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – PIB, soja wychodzi obecnie na pierwszą pozycję potencjału wśród roślin strączkowych. Jednak jej dalszy rozwój zależy od tego, ile podmiotów będzie w niego zaangażowanych, a także od poziomu inwestycji.
Forum Sojowe podzielono na 6 kluczowych obszarów tematycznych. Agnieszka Osiecka z Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych w Słupi Wielkiej mówiła o hodowli tej rośliny.
Uprawa soi niemal w całej Polsce
Plonowanie odmian średnio wczesnych i średnio późnych soi 2023
Soja może być wysiewana niemal w całym kraju, ale kluczowy jest dobór odmian o odpowiedniej wczesności do rejonu uprawy. Każdego roku do krajowego rejestru trafia kilka nowości i aktualnie rolnicy mają do wyboru aż 40 odmian.
Zdaniem Agnieszki Osieckiej, dobrze dobrana odmiana jest jednym z najważniejszych czynników, który daje szansę na powodzenie uprawy. Dlatego w pewnym momencie wzorem Austrii zdecydowano się oznaczać wczesność odmian bardziej szczegółowo, za pomocą skali punktowej. Rezultatem było wprowadzenie podziału odmian soi na 9 grup wczesności.
Agnieszka Osiecka poinformowała, że cały rejestr odmian soi w obecnym kształcie powstał w zaledwie 10 lat, a potencjał plonowania w tym okresie praktycznie się podwoił.
Aktualnie w doświadczeniach COBORU średni plon wszystkich testowanych odmian plasuje się na poziomie 32-35 dt/ha. Natomiast w bieżącym roku, pomimo suszy, plony są rekordowe. Jak to możliwe?
– Starsze badania pokazywały, że soja jest gatunkiem odpornym na suszę. Natomiast te dzisiejsze zaprzeczają tej tezie. Trzeba mieć na uwadze, że soja pochodzi z klimatu ciepłego, z dużą ilością opadów i ma wysoki współczynnik transpiracji. Uważa się, że w sezonie wegetacyjnym powinna otrzymać 350-700 mm wody. Ale te opady nie występują tak, jak byśmy chcieli – mówiła dr Agnieszka Katańska-Kaczmarek z Danko Hodowla Roślin.
Plonowanie odmian bardzo wczesnych i wczesnych soi 2023
Soja w tym roku wykazała dużą tolerancję na suszę od kiełkowania aż do kwitnienia. W tym okresie rośliny nie potrzebują zbyt dużo wody.
Współczynnik transpiracji rośnie gwałtownie na początku kwitnienia i jest najwyższy w czasie zawiązywania strąków oraz wypełniania nasion. U nas jest to przełom lipca i sierpnia.
– Jeśli susza wystąpi w fazie kwitnienia, to straty w plonie mogą sięgać 50-60%, a jeśli w fazie nalewania nasion, mogą dochodzić nawet do 80%. W tym roku deszcz w wielu rejonach kraju uratował soję, która szybko się zregenerowała – dodała Agnieszka Katańska-Kaczmarek.
W ramach panelu zidentyfikowane zostały wyzwania w zakresie kierunków hodowli nowych odmian soi. Są to:
- zwiększenie tolerancji na okresowe susze i upały;
- podniesienie odporności strąków na pękanie i osypywanie się nasion;
- podwyższenie osadzenia najniższego strąka w celu ograniczenia strat przy zbiorze;
- podwyższenie zawartości białka w nasionach, tzw. high pro oraz metioniny;
- poprawa plonowania wczesnych odmian.
Informacje, które zostały przedstawione w kolejnych panelach dyskusyjnych, zaprezentujemy wkrótce.
Krok po kroku w zakresie doboru odmian, nawożenia i ochrony. Zamów prenumeratę miesięcznika "Nowoczesna Uprawa" już teraz
