Sprzedaż ziemi – regulacja uderza rykoszetem w rolników
Zezwolenie na sprzedaż ziemi przed upływem 5 lat od daty zakupu, jeśli rolnik w nią zainwestował – to jedna z rekomendacji deregulacyjnych, jakie zawarto w raporcie „21 postulatów dla wolności rolnictwa”.
Autorzy pomysłu zwracają uwagę, że obecne przepisy Ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego nakładają sztywny, pięcioletni zakaz sprzedaży nieruchomości rolnej (czyli najczęściej po prostu ziemi) po jej nabyciu, mający w zamyśle zapobiegać spekulacji.
Renta wdowia do zmiany. Problem dotyczy posiadania ziemi rolnej
Prawo uderza rykoszetem w rolników
„Jednak ta regulacja, stosowana bez wyjątków, uderza rykoszetem w rolników i inwestorów, którzy aktywnie rozwijają zakupioną ziemię, podnosząc jej wartość produkcyjną poprzez znaczące inwestycje (np. meliorację, budowę infrastruktury gospodarczej, wdrożenie nowoczesnych technologii). Prawo nie odróżnia tworzenia wartości od biernego oczekiwania na wzrost cen, traktując inwestora tak samo jak spekulanta. W efekcie rolnicy, którzy włożyli kapitał i pracę w modernizację, nie mogą sprzedać ulepszonego gospodarstwa przed upływem 5 lat, co zamraża ich środki finansowe i zniechęca do dalszych działań rozwojowych” – czytamy w raporcie.
Droga sądowa – długotrwała i niepewna
Jak w nim dalej podkreślono, zakaz ten ogranicza również naturalny obrót ziemią rolną, blokując jej przepływ do potencjalnie bardziej efektywnych użytkowników i przyczyniając się do problemu nieużytków (szacunkowo 200-300 tys. ha rocznie), zwłaszcza w przypadku gruntów nabytych np. w drodze spadku, których nowi właściciele nie mogą łatwo zbyć.
„Istniejąca procedura uzyskania zgody sądu na wcześniejszą sprzedaż ziemi jest długotrwała i niepewna” – przekonują twórcy raportu.
Zgoda, ale pod warunkiem inwestycji
I proponują wprowadzenie wyjątku od pięcioletniego zakazu sprzedaży ziemi, który pozwoli odróżnić działalność gospodarczą od spekulacji. Zgodnie z tą koncepcją, nabywca mógłby sprzedać nieruchomość rolną przed upływem 5 lat, pod warunkiem udokumentowania przeprowadzenia inwestycji, które realnie zwiększyły jej wartość produkcyjną, o wartości co najmniej równej cenie zakupu (100 proc. ceny nabycia).
Ceny ziemi rolnej. Ile trzeba teraz zapłacić za hektar?
„Procedura weryfikacji będzie prosta i szybka: nabywca złoży wniosek do KOWR (Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa – red.), dołączając dokumentację potwierdzającą inwestycję (np. faktury, opinia rzeczoznawcy), a KOWR zweryfikuje go w ciągu 30 dni. Pozytywna weryfikacja umożliwi sprzedaż bez dalszych ograniczeń (z zachowaniem prawa pierwokupu po stronie KOWR). Ta zmiana uwolni zamrożony kapitał, zachęci do inwestycji, modernizacji gospodarstw i zwiększy płynność rynku obrotu ziemią, a także przyczyni się do redukcji nieużytków” – wskazano w raporcie.
21 rekomendacji dotyczących rolnictwa
Powstał on z inicjatywy think-thanku Warsaw Enterprise Institute w koalicji z m.in. ekspertami rolnymi. Wcześniej opisywaliśmy inne postulaty z 21 rekomendacji deregulacyjnych zawartych w dokumencie, dotyczące paliwa rolniczego (tutaj), tworzenia przepisów rolnych (tutaj), uproszczeń procedur (tutaj), a także kwestii dronów dla rolnictwa (tutaj) i kar za pobieranie wody na potrzeby gospodarstw (tutaj).
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
