Zbiory rzepaku przekroczyły półmetek. Jak przedstawiają się plony, jakość i ceny nasion?

Poleć

Udostępnij

Autor tekstu: Alicja Siuda | siuda@apra.pl

05-08-2020,10:20 Aktualizacja: 05-08-2020,10:53

A A A

W skali kraju plony rzepaku wahają się od 2,5 do 4-4,5 t/ha. Foto_Arkadiusz Artyszak

Deszczowy front atmosferyczny, który w ciągu ostatnich dwóch dni z zachodu na wschód przetaczał się przez nasz kraj wstrzymał prace żniwne, które w przypadku rzepaku przekroczyły już półmetek.

Juliusz Młodecki, prezes Krajowego Zrzeszenia Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych ocenia, że w skali kraju zebrano 60-70% rzepaku, a żniwa, które w tym roku rozpoczęły się o dwa tygodnie później względem ub.r., póki co przebiegają we właściwym tempie.

Jak zauważa, tradycyjnie, bardziej zaawansowane są w południowej części kraju, czy też w południowo-zachodniej, natomiast mniej w północnych rejonach Polski. - Niektórzy rolnicy odstąpili na chwilę od koszenia rzepaku i zaczęli zbierać pszenicę, by ratować jej parametry - zauważa prezes KZPRiRB.

Rekordowy przerób rzepaku. Tłocznie pracują pełną parą

1 524 mln ton rzepaku przerobiły w pierwszym półroczu tego roku tłocznie zrzeszone w Polskim Stowarzyszeniu Producentów Oleju (PSPO). Oznacza to wzrost przerobu w stosunku do analogicznego okresu ub.r. o 158 tys. ton - poinformowało...

czytaj więcej

Plony rzepaku są bardzo zróżnicowane. - Biorąc pod uwagę najbardziej skrajne wartości, to kształtują się między dwa a pięć ton z hektara. Najczęściej jednak oscylują między dwa i pół a cztery, do cztery i pół tony z hektara - wskazuje Młodecki.

To zależy od wielu czynników. - Przede wszystkim od stanu plantacji na jesieni. Siew przebiegał w bardzo trudnych warunkach suszy. Deszcz, który później przyszedł przyklepał ziemię, co utrudniało z kolei wschody. Stąd plantacje przed zimą były bardzo różne. Niektóre trzeba było zaorać, bo źle rokowały. Szacujemy, że pod pług poszło nawet około dziesięć procent plantacji - wyjaśnia Młodecki.

Zróżnicowanie w kondycji rzepaków było widoczne również wiosną. Dodatkowo wpłynęły na nie niekorzystne czynniki klimatyczne, początkowo susza i przymrozki, a miejscami wręcz mrozy (do -10^oC), które uszkadzały rośliny rzepaku. Powodowały m.in. spękania łodyg, które stawały się „bramą” do wnikania chorób. Opady, które w końcu pojawiły się w maju, ale też w kolejnych miesiącach, zintensyfikowały bowiem rozwój grzybów, zwłaszcza czerni krzyżowych oraz szarej pleśni. - Jeśli ktoś wykonał zabiegi fungicydowe w odpowiednim czasie i ochronił rzepak dwukrotnie, to dzisiaj może cieszyć się z wysokich plonów - mówi prezes Młodecki.

Na początku lipca KZPRiRB wraz z Polskim Stowarzyszeniem Producentów Oleju prognozowało zbiory w Polsce na poziomie 2,8 mln t. - Po tym jednak jak się okazało, że tych plantacji porażonych jest dużo, a z południa polski zaczęły napływać informacje, że rolnicy liczyli na cztery a zebrali trzy tony z hektara, skłanialiśmy się, żeby tą prognozę o pięć procent obniżyć. Utarło się nawet powiedzenie, że na wielu plantacjach rzepak lepiej wyglądał niż sypał. Dzisiaj mówiłbym raczej o pewnych widełkach jeśli chodzi o zbiory. To chyba jest bezpieczniejsze. Myślę, że wyniosą między 2,6 a 2,8 miliony ton, dlatego że teraz zbierane plantacje naprawdę nieźle plonują - wskazuje Młodecki.

Od 1600 do 1655 złotych netto za tonę. Co dalej z cenami rzepaku?

Od 17 lipca obserwowany jest spadek zarówno sierpniowych, jak i listopadowych notowań rzepaku na giełdzie Matif w Paryżu, co ma swoje przełożenie na ceny oferowane przez zakłady przetwórcze oraz przez firmy pośredniczące, które...

czytaj więcej

Główny Urząd Statystyczny (GUS) we „Wstępnym szacunku głównych ziemiopłodów rolnych” z 30 lipca prognozuje tegoroczne zbiory rzepaku i rzepiku na poziomie 2,6 mln t, czyli o 0,2 mln t większym niż rok temu. Natomiast Komisja Europejska w najnowszej prognozie również z 30 lipca wskazuje na 2,53 mln t.

A co z jakością nasion? - Początkowo istniały pewne obawy co do zaolejenia, ale jako pierwsze zbierane były plantacje słabsze, porażone lub desykowane, co zazwyczaj źle wpływa na jakość nasion. Wraz z biegiem żniw, gdy zaczęto zbierać lepsze rzepaki problem przestał istnieć. Co prawda nie ma rekordów zaolejenia, ale przekracza 40 procent - wskazuje Młodecki.

Według danych publikowanych przez KZPRiRB, 4 sierpnia ceny rzepaku w zakładach przetwórczych kształtowały się między 1570 a 1675 zł/t netto (z dostawą na październik). Natomiast firmy pośredniczące proponowały od 1570 do 1670 zł/t netto, najczęściej od 1610 do 1620 zł/t (tabela 1 i 2).

To wyższe ceny niż przed rokiem, ale czy satysfakcjonujące? - Wiadomo, że zawsze chciałoby się więcej, ale takie są realia rynkowe. Zachowany jest odpowiedni stosunek ceny pszenicy do rzepaku - dwa do jednego, a nawet nieco przekracza dwa - mówi prezes KZPRiRB. - Jeśli ktoś w tej chwili zbiera od trzech i pół do czterech i pół tony rzepaku i sprzedaje go za 1650 złotych za tonę, to nie powinien narzekać - dodaje.

Tabela 1. Dzienne ceny skupu w kraju w zakładach przetwórczych (z 4 sierpnia)

Zakład	Cena netto w zł/t	Uwagi
ADM Czernin	1665 listopad	Magazyn kupującego
ADM Szamotuły	1675 październik	Magazyn kupującego
Agrolok (Osiek/mag. pozostałe)	1620/1620	Magazyn kupującego
Bastik	1650	Magazyn kupującego
Bielmar	1630	Magazyn kupującego
Komagra (Tychy, Brzeg)	1635	Magazyn kupującego
Komagra (Kosów Lacki)	1625	Magazyn kupującego
Komagra mag. własne/zew.	1615/1570	Magazyn kupującego
Mosso (Radziejowice)	1600	Magazyn kupującego
Mosso (Siedliszcze)	1580	Magazyn kupującego
ZT Bodaczów – Glencore	1630	Magazyn kupującego, bez dopłat
ZT Kruszwica (Brzeg)*	1670	Magazyn kupującego
ZT Kruszwica (Kruszwica)*	1670	Magazyn kupującego

Podane ceny są zasadniczo za standardowy rzepak technologiczny- wilgotność 9%, zanieczyszczenia 2%, zaolejenie 40% (42%*). Dopłata/potrącenie za wilgotność i zanieczyszczenia; wyłącznie potrącenie za zaolejenie poniżej 40% (42%*)

Źródło: KZPRiRB

Tabela 2. Dzienne ceny skupu w kraju w firmach pośredniczących (z 4 sierpnia)

Firmy skupowe	Cena netto w zł/t	Uwagi
Agrii	1580-1620	W zależności od regionu
Agro-Mat (kontraktacja)	1620	Magazyn kupującego
Agro-Mat (poza kontraktacją)	1610	Magazyn kupującego
Agro As*	1670	Magazyn kupującego
Agro As	1620	Magazyn kupującego
Ampol-Merol	1620	Magazyn kupującego
Chemirol	1640	Magazyn kupującego
Lechpol Szubin	1620	Magazyn kupującego
Pol-Tor	1610	Magazyn kupującego
PPHU Wilmar	1610	Magazyn kupującego
Procam	1570	Magazyn kupującego
Osadkowski (Oleśnica, Górzec)	1610	Magazyn kupującego

Podane ceny są zasadniczo za standardowy rzepak technologiczny- wilgotność 9%, zanieczyszczenia 2%, zaolejenie 40% (42*). Dopłata/potrącenie za wilgotność i zanieczyszczenia; wyłącznie potrącenie za zaolejenie poniżej 40% (42%*).

Źródło: na podstawie rozmów ze skupującymi w dniu 4 sierpnia 2020 r. (KZPRiRB).