Niebezpieczne trio w rzepaku. Dobierz odpowiedni fungicyd
Wszelkiego rodzaju zakłócenia w fazach kwitnienia i formowania łuszczyn są przyczyną znaczących strat plonu. Dlatego szczególnie w tym czasie tak ważne są zabiegi ochronne.
Grzyby, które wymagają zwalczania w późnych fazach rozwojowych rzepaku to: Sclerotinia sclerotiorum (sprawca zgnilizny twardzikowej), Alternaria spp. (sprawca czerni krzyżowych) i Botrytis cinerea (sprawca szarej pleśni). Grzyby te mogą porażać wiele gatunków roślin uprawnych i chwastów, co powoduje, że ich występowanie jest powszechne.
Zgnilizna twardzikowa
Ważnym źródłem sprawcy tej choroby są przetrwalniki S. sclerotiorum bytujące przez wiele lat w glebie.
Chroń rzepak przed chorobami
W fazie intensywnego rozwoju wrażliwość rzepaku na agrofagi jest duża, a zagrożeń, które w tym czasie występują jest wiele. Dlatego rzepak potrzebuje ochrony, zwłaszcza przed chorobami, które mogą być przyczyną znaczących strat plonu....
W zależności od panujących warunków, zwłaszcza temperatury i wilgotności powietrza, grzyb poraża najczęściej pędy rzepaku, gdy ten znajduje się w fazie kwitnienia. Jeżeli warunki do rozwoju patogena są mniej korzystne, do porażenia dochodzi później, gdy tworzą się łuszczyny.
W każdym z tych przypadków na łodydze pojawia się biała, watowata grzybnia. Może ona być obserwowana w dolnej lub górnej części łodygi, a przy opóźnionej infekcji objawy widoczne są też na rozgałęzieniach pędów i na łuszczynach.
Gdy jest wilgotno, choroba rozwija się błyskawicznie. Silne porażenie można zaobserwować na plantacji z wykształconymi łuszczynami - widoczne są bowiem na jej powierzchni liczne place od 1 do kilku m2, gdzie rośliny są pożółknięte i wcześniej dojrzewają.
Obecność zgnilizny twardzikowej na łodygach przerywa dostarczanie wody i składników pokarmowych do górnych partii roślin, co powoduje, że zaczynają zamierać. Nasiona w łuszczynach słabo się rozwijają, są drobne i stanowią materiał o niskiej wartości handlowej i przemysłowej. Plon jest niski i słabej jakości.
Jak temu zaradzić? W fazie kwitnienia rzepaku należy wykonać zabieg opryskiwania fungicydem zawierającym odpowiednią substancję czynną, np. z grup chemicznych: triazoli, karboksyamidów i strobiluryn.
Szara pleśń
Choroba ta stanowi problem w późniejszych fazach wzrostu rzepaku, w szczególności gdy przez plantacje przejdzie nawet niewielkie, niekiedy nawet niezauważone gradobicie, lub gdy powstaną uszkodzenia spowodowane przez szkodniki czy maszyny, np. przejeżdżający opryskiwacz.
Odmiany rzepaku jarego 2019
Lokalnie w kraju doszło do wymarznięcia plantacji rzepaku ozimego, co wymaga przesiania ich rzepakiem jarym. Niestety, potencjał plonowania rzepaku jarego jest mniejszy niż ozimego, głównie ze względu na większą wrażliwość na suszę. W...
Rzepak jest też porażany przez Botrytis cinerea, gdy rośliny uszkadzane są przez zwierzynę łowną np. jelenie. Aby zapobiec stratom wywoływanym przez szarą pleśń koniecznie trzeba zastosować chemiczną ochronę, wybierając do tego celu odpowiedni fungicyd.
Praktycznie te same fungicydy, które stosuje się do ograniczania zgnilizny twardzikowej, są odpowiednie do zwalczania grzyba powodującego szarą pleśń. Walkę z tymi dwoma chorobami wykonuje się w tym samym czasie, czyli chroniąc plantacje przed zgnilizną twardzikową można jednocześnie rozwiązać problem szarej pleśni występującej w tym czasie.
Czerń krzyżowych
Czerń krzyżowych powodowana jest przez kilka gatunków grzybów rodzaju Alternaria (A. brassicae, A. brassicicola i A. alternata). Choroba ta może występować na liściach, łodygach i łuszczynach. Najbardziej niebezpieczne jest porażenie tych ostatnich.
Proces chorobowy zaczyna się na zielonych, jeszcze rosnących łuszczynach, w postaci małych, punktowych, czarnobrunatnych plam.
Gdy rzepak wchodzi w fazę dojrzewania i oczekuje na zbiór, to brunatna grzybnia sprawcy choroby pokrywa często całą powierzchnię łuszczyn, które wtedy pękają i nasiona osypują się.
Tylko przez obecność czerni krzyżowych można stracić 10% plonu nasion. Jak temu zapobiec? W dwojaki sposób. Pierwszy, pośredni, to wybór i siew odmian z łuszczynami o większej odporności na pękanie. To rozwiązanie na następny sezon.
Burza piaskowa kontra rzepak
Zamiecie piaskowe, czy jak określają to dobitnie rolnicy - burze piaskowe, które przeszły przez nasz kraj na początku tygodnia, spowodowały duże straty w uprawach. "Uszkodzony rzepak, kilka ha buraków do przesiania, uszkodzone...
W tym sezonie, aby ograniczyć występowanie czerni krzyżowych, trzeba pomyśleć, jakim fungicydem należy chronić plantację w późniejszych fazach wzrostu rzepaku.
Dobrze byłoby przy opóźnionym zabiegu zwalczającym zgniliznę twardzikową użyć fungicyd, który zwalczać może również grzyby rodzaju Alternaria.
Można tutaj polecić fungicyd, w którego skład wchodzi substancja czynna np. z grupy strobiluryn lub karboksyamidów, ale gdy zabieg będzie opóźniony, należy użyć zmniejszoną dawkę fungicydu ze strobiluryną.
W przypadku wcześniejszego zwalczania zgnilizny twardzikowej, gdy opadają płatki kwiatowe pędu głównego, nie należy liczyć, że skuteczne zwalczy się też w pełni sprawców czerni krzyżowych.
W przypadku zagrożenia tą chorobą zalecić można późniejsze zastosowanie drugiej części dawki środka wcześniej użytego, w momencie gdy widoczne są pierwsze łuszczyny. Robi się to jednak na własną odpowiedzialność i koniecznie należy przestrzegać okresu karencji.
Oto kilkanaście przykładów fungicydów do stosowania w okresie kwitnienia rzepaku:
- Astar 250 SC - azoksystrobina,
- Clayton Tabloid EW - tebukonazol,
- Darcos 250 EW - tebukonazol,
- Eminent Star 312 SE - chlorotalonil, tetrakonazol,
- Emot – metkonazol, boskalid,
- Golden Prochloraz 450 EC - prochloraz,
- Impact 125 SC - flutriafol,
- Matador 303 SE - tiofanat metylowy, tetrakonazol,
- Nontin 250 EC - difenokonazol,
- Pictor 400 SC - dimoksystrobina, boskalid,
- Propulse 250 SE - fluopyram, protiokonazol,
- Skymaster 280 SC - azoksystrobina, cyprokonazol,
- Toledo Extra 430 SC - tebukonazol,
- Yamato 303 SE - tiofanat metylowy, tetrakonazol,
- Zetar 250 SC - azoksystrobina.
Z pełną listą preparatów można zapoznać się w kwietniowym wydaniu miesięcznika „Przedsiębiorca Rolny”.
- Artykuł ukazał się w miesięczniku "Przedsiębiorca Rolny" nr 4-2019 - ZAPRENUMERUJ
