Wygrywają walkę z chwastami - uzupełniające się sulfonylomoczniki

W zbożach do tej pory zarejestrowano 9 różnych substancji z grupy sulfonylomoczników. Podobieństwo chemiczne tych związków w znacznej mierze pozwala na ich łączne stosowanie. W programie ochrony zbóż aktualnie zalecanych jest ponad 20 mieszanin fabrycznych złożonych wyłącznie ze związków sulfonylomocznikowych i około 25, w których jednym z komponentów jest sulfonylomocznik, a drugim, inny związek o tym samym mechanizmie działania (np. florasulam, propoksykarbazon sodowy) lub jedna z syntetycznych auksyn (np. 2,4-D, dikamba, halauksyfen metylu, mekoprop-P). Całość uzupełnia kilkadziesiąt oficjalnie zarejestrowanych mieszanin zbiornikowych. Jest w czym wybierać!

Firmy fitofarmaceutyczne, dążąc do opracowania środków chwastobójczych o jak najszerszym zakresie zwalczanych gatunków chwastów, dobierają w odpowiednich proporcjach substancje czynne. W tym celu wykorzystuje się dwie cechy. Skuteczność w zwalczaniu chwastów pojedynczych substancji czynnych i tak zwany synergizm, czyli ich współdziałanie. W efekcie produkt zwalcza gatunki wrażliwe oraz gatunki wykazujące średnią wrażliwość na każdą z nich. Ostatecznie lista gatunków wrażliwych takiego produktu jest znacznie poszerzona.

Efekt chwastobójczy

Firma Rotam przystępując do opracowania nowej mieszaniny przebadała metsulfuron metylu i tribenuron metylu w różnych proporcjach. Producenci uznali jako optymalną proporcję 1:1, oferując herbicyd Blusky 500 WG (lub jego odpowiednik Mofat 500 WG), w którym znajduje się po 250 g każdej substancji czynnej w jednym kilogramie preparatu. Ostatecznie w mieszaninie, w przeliczeniu dawki wykorzystano metsulfuron metylu w ilości 4-5 g/ha. Jest to praktycznie taka sama dawka jaką się stosuje, aplikując pojedynczo preparaty zawierające w składzie tylko ten związek (4-6 g/ha). Tribenuron metylu pojedynczo jest stosowany w granicach około 11-19 g/ha. W doświadczeniach przeprowadzonych przez firmę Rotam wykazano, że dodatek tej substancji w obniżonej dawce do 4-5 g/ha znacznie podnosi skuteczność chwastobójczą nowej i jedynej tak skomponowanej mieszaniny na rynku. Wspierające działanie tribenuronu metylu spowodowało znaczne poszerzenie zakresu zwalczanych chwastów. Niektóre z nich wykazujące średnią wrażliwość na dawki stosowane pojedynczo, po łącznym zastosowaniu sa niszczone w ponad 90%. Dodatkowo uzyskano tzw. efekt synergizmu, czyli stwierdzono, że niektóre gatunki chwastów niewykazywane, jako wrażliwe na pojedyncze działanie substancji, okazały się wrażliwe (np. bniec biały, kąkol polny, nawrot polny, ostróżeczka polna czy stulicha psia) na zastosowaną mieszaninę. Zakres i wrażliwość poszczególnych gatunków chwastów zamieszczono w tabeli. Należy zaznaczyć, że lista nie jest pełna, dlatego, że mieszanina ta zwalcza także gatunki niewystępujące w zbożach. Jako ciekawostkę można przytoczyć fakt, że dokuczliwy chwast, jakim jest podagrycznik pospolity, do zniszczenia wymaga 10 l/ha nieselektywnego glifosatu formulacji 360 SL (!). Opisywana mieszanina dobrze sobie z nim radzi w dawce 16-20g/ha preparatu Blusky 500 WG (lub jego odpowiednika Mofat 500 WG) zalecanej w zbożach. Również ciekawym spostrzeżeniem jest fakt, że oba te herbicydy bardzo silnie hamują wzrost skrzypu polnego.

Analizując tabelę wrażliwości chwastów można prześledzić, że wspomniany synergizm nie jest zjawiskiem występującym zawsze. Przykładowo, w stosunku do przetaczników, które wykazują średnią wrażliwość na obie ww. substancje, łączne ich zastosowanie nie zwiększa skuteczności mieszaniny w stosunku do tych gatunków. W praktyce nie stanowi to problemu, ponieważ zagrożenie ze strony tych gatunków występuje przede wszystkim, w zbożach ozimych podczas wschodów jesiennych. Ich wegetacja w okresie wiosenno-letnim jest krótka i na ogół nie stanowi większej konkurencji. Innym problemem jest brak skuteczności w stosunku do przytulii czepnej. Można go rozwiązać. Mieszaninę metsulfuronu metylu i tribenuronu metylu można uzupełnić florasulamem. Takie kombinacje są dopuszczone i między innymi zwalczają również ten gatunek.

Wrażliwość chwastów nie niższa niż 85% na pojedyncze substancje czynne i ich mieszaninę

* średnio wrażliwe

Inne zalety

Każdy producent szuka dodatkowych optymalnych rozwiązań, czyli preparatów o możliwości bezpiecznego (selektywnego) zastosowania ich w jak największej liczbie gatunków zbóż oraz długim przedziale czasowym aplikacji. Ostatecznie zarejestrowane przez firmę Rotam preparaty Blusky 500 WG i jego odpowiednik Mofat 500 WG są jedynymi dwuskładnikowymi mieszaninami zawierającymi metsulfuron metylu oraz tribenuron metylu, które pod względem zastosowania w zbożach można uznać za optymalne, ponieważ są selektywne dla jęczmienia jarego i ozimego, pszenicy jarej i ozimej, pszenżyta ozimego i żyta ozimego. Dawek nie sposób pomylić, ponieważ we wszystkich zbożach są zalecane identycznie w ilości 16-20 g/ha.

Również nie sposób pomylić terminów stosowania. Bez względu czy jest stosowany w formach jarych czy ozimych może być aplikowany od fazy trzech liści do całkowicie rozwiniętego liścia flagowego (BBCH 13-39). W tym przedziale preparat jest całkowicie selektywny co nie oznacza, że należy czekać do ostatniej chwili i stosować go stosunkowo późno. Zdecydowanie korzystniej jest stosować preparat nie później niż w fazie drugiego kolanka (BBCH 32). To okres, w którym praktycznie wszystkie chwasty wzeszły. Nie ma sensu wydłużać okresu konkurencji. Opóźnienie zabiegu, mimo skutecznego zwalczenia chwastów, może spowodować obniżenie plonu z powodu „konieczności” podzielenia się zbóż, składnikami pokarmowymi z chwastami. Zabieg opóźniony zaleca się w przypadku niesprzyjających warunków pogodowych, np. długi okres opadów uniemożliwiający wykonanie zabiegu

Dodatkową zaletą tych preparatów jest technologiczne rozwiązanie, które umożliwiło uzyskanie w formie jednej granuli proporcjonalnie zmieszanych substancji czynnych (a nie mieszanki granul, każda z inną substancją). Gwarantuje to równomierne naniesienie obu substancji czynnych na powierzchnię pola.

Podsumowanie

Masowe opady śniegu, zabezpieczą plantacje zbóż ozimych przed wymarzaniem, po roztopach uzupełnią brak wody w glebie, co spowoduje ich szybki wzrost. Z pewnością wszystkie zboża po ruszeniu wegetacji będą w fazie co najmniej trzech liści. Zboża jare także w dobrych warunkach wilgotnościowych gleby szybko uzyskują tą fazę. W tej sytuacji będzie można przystąpić do zwalczania chwastów dwuliściennych w prosty i nieskomplikowany sposób:

Zalecenia stosowania preparatów zawierających metsulfuron metylu i tribenuron metylu produkowanych przez firmę Rotam

Adam Paradowski