Odczyn gleby to podstawa
Odczyn, obok zawartości próchnicy, jest jednym z najważniejszych wskaźników żyzności gleby. Od niego zależą jej właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne.
Chcąc racjonalnie i efektywnie zarządzać składnikami pokarmowymi, należy przede wszystkim oznaczyć w glebie zawartość przyswajalnych form składników pokarmowych i na ich podstawie dokonać agronomicznej oceny klasy zasobności gleby. Pozwoli to dostosować dawki nawozów do potrzeb roślin uprawianych w zmianowaniu.
Rzetelne pobranie to rzetelne wyniki
Podstawowym zabiegiem agrochemicznym dla rolnika powinna być jednak oczywiście optymalizacja odczynu gleby.
W środowisku kwaśnym, nawet bardzo wysokie nawożenie mineralne nie umożliwi pokrycia potrzeb pokarmowych roślin. Z różnych przyczyn nie są one wówczas w stanie pobrać składników z gleby.
Wartość pH decyduje o takich procesach, jak:
- trwałość struktury gleby a co za tym idzie decyduje o stosunkach wodno-powietrznych;
- przyswajalność składników pokarmowych: kwaśny odczyn zwiększa rozpuszczalność i ruchliwość metali ciężkich, glinu, żelaza oraz manganu, które przechodząc do roztworu glebowego toksycznie oddziaływać na rośliny, z kolei pierwiastki takie jak wapń, magnez czy potas przy niskich wartościach pH są słabo przyswajalne;
- aktywność mikrobiologiczna: przy niskich wartościach pH (<5,5) zaczynają przeważać grzyby, przy wyższych natomiast zwiększa się liczba bakterii;
- rozwój roślin: większość rozwija się w warunkach odczynu obojętnego do słabo kwaśnego.
Regulacja odczynu powinna być zatem podstawowym zabiegiem agrochemicznym wykonywanym przez rolnika.
Kwasomierz Helliga – wygodny i tani pomocnik
Za optymalne pH uważa się taką jego wartość, dla której potrzeby wapnowania określone są jako ograniczone. Jest ona zróżnicowana w zależności od kategorii agronomicznej gleby i wynosi dla gleb:
- bardzo lekkich - 5,1-5,5;
- lekkich - 5,6-6,0;
- średnich - 6,1-6,5;
- ciężkich - 6,6-7,0.
Jeśli pH przyjmuje mniejszą wartość, to trzeba rozważyć wapnowanie. Jest to szczególnie istotne w sytuacji, gdy potrzeby wapnowania określane są jako konieczne. Oznacza to na glebach bardzo lekkich pH mniejsze niż 4,0, na lekkich poniżej 4,5, na średnich <5,0 i na ciężkich <5,5.
Natomiast wapnowanie uznaje się za zbędne, gdy pH jest większe niż:
- 5,6 na glebach bardzo lekkich;
- 6,1 na lekkich;
- 6,6 na średnich;
- 7,1 na ciężkich.
Wapnowanie ma doprowadzić do odkwaszenia całej warstwy ornej, więc nawozy wapniowe muszą być dobrze wymieszane z glebą. Dlatego najlepszym terminem jest okres pożniwny.
