Mikroskładniki w pszenicy
Spośród zbóż pszenica jest najbardziej wrażliwa na niedobór miedzi (Cu) i manganu (Mn), a mniej na niedobór cynku (Zn).
Naszym glebom wg danych IUNG-PIB w Puławach obecnie najbardziej brakuje boru oraz miedzi (80 proc. gleb jest ubogich w bor, a około 40 proc. ubogich jest w miedź). Natomiast niedobory cynku i manganu występują na około 10 proc. polskich gleb, przy czym niedostatku Zn i Mn należy spodziewać się na glebach o odczynie zasadowym lub świeżo zwapnowanych.
Badanie gleby można wykonywać także wiosną
W ramach oceny zasobności danego pola w składniki pokarmowe konieczna jest raz na kilka lat kompleksowa analiza gleby na zawartość składników pokarmowych, w tym mikropierwiastków.
Objawy niedoboru miedzi u pszenicy wg Hołubowicz-Klizy (2003) to: zwiędnięty wygląd roślin, lewostronne skręcanie blaszki liściowej, liście wąskie i zwisające z bielącymi wierzchołkami, więdnięcie liści, brak wykształconych kłosów, bielenie kłosów, krótkie międzywęźla rośliny, łatwiejsze wyleganie.
Skutki produkcyjne przy niedoborze miedzi to: słabe zawiązywanie ziarna, zwiększona podatność na wyleganie, spadek zawartości glutenu i białka w ziarnie.
Objawy niedoboru manganu: chloroza młodych liści, chlorotyczne zmiany w postaci punktowych plam pomiędzy nerwami, a przy silnym niedoborze chlorozy przekształcają się w nekrozy, blaszka liściowa zgina się do środka wzdłuż nerwu środkowego.
Skutki produkcyjne przy niedoborze manganu: spadek zawartości białka w ziarnie, słabe wykształcenie ziaren, spadek zdrowotności roślin, obniżka plonu.
Zawartość magnezu przyswajalnego w glebie – nic się nie zmienia
Niedobory pierwiastków możemy uzupełniać w formie nawozów wieloskładnikowych, doglebowo lub dolistnie. Zastosowanie pierwiastków doglebowo nie zawsze świadczy o tym, że składniki te będą dostępne dla roślin.
W przypadku niedoborów składników można zastosować dolistne dokarmianie mikroskładnikami, które działa stymulująco na rośliny. Przy wyborze nawozu warto kierować się nie tylko ceną produktu, ale również koncentracją składników zawartych w nawozie.
Nawozy skompleksowane aminokwasami to rozwiązanie, które pozwala na szybkie uzupełnienie składników pokarmowych w roślinie. W związku z tym czas pobrania składników pokarmowych z nawozów, w których np. Cu, Zn, Mn lub Fe skompleksowane są aminokwasami, jest bardzo krótki i wynosi 2-4 godziny. Przy czym lepsze efekty plonotwórcze i lepszą przyswajalność składnika uzyskuje się wówczas, gdy tę samą ilość składnika wniesiemy w dwóch, bądź w trzech zabiegach dolistnych, a nie w jednej skoncentrowanej dawce.
W przypadku stosowania dokarmiania dolistnego najlepsze efekty można uzyskać stosując je w fazach intensywnego wzrostu roślin. Ponadto przy dokarmianiu dolistnym, należy pamiętać, że ciecz użytkowa powinna być sporządzona bezpośrednio przed zabiegiem.
Zasady mieszania nawozów
Pszenica ozima potrzebuje ok. 80 g/ha miedzi, 250 g/ha manganu oraz do 150 g/ha cynku. W dokarmianiu dolistnym pszenicy podanie miedzi, manganu i cynku zaleca się w fazie krzewienia lub strzelania w źdźbło. Dawka nawozów z aminokwasami wynosi od 0,5 do 1 l/ha.
Natomiast podstawowym warunkiem prawidłowego działania mikroskładników w uprawie zbóż jest zoptymalizowanie innych czynników agrotechnicznych, tj. właściwa i terminowa uprawa roli, uregulowany odczyn gleby, a także odpowiednie zaopatrzenie roślin w makroskładniki.
