Najlepiej plonujące odmiany populacyjne żyta ozimego w 2018 roku

Poleć

Udostępnij

Autor tekstu: dr hab. inż. Arkadiusz Artyszak | artyszak@apra.pl

13-08-2019,7:35 Aktualizacja: 13-08-2019,7:57

A A A

Spośród wszystkich gatunków zbóż ozimych żyto odznacza się najbujniejszym wzrostem jesiennym. Foto_Piotr_Gromadzki

Wielu rolników uprawia żyto ozime mało intensywnie. Do takich gospodarstw poleca się odmiany populacyjne. Nowsze odmiany plonują lepiej niż starsze, o czym świadczą wyniki Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego.

Różnica w plonowaniu najlepszej i najgorszej odmiany populacyjnej żyta ozimego w doświadczeniach PDO w 2018 r. wyniosła na przeciętnym poziomie agrotechniki 5,0 dt/ha, a w 2017 r. 3,7 dt/ha (tab. 1). W przypadku wysokiego poziomu agrotechniki było to odpowiednio 8,1 i 3,8 dt/ha.

Które odmiany żyta ozimego wybrać do siewu?

Żyto ozime zajmuje 3. pozycję po pszenicy i pszenżycie pod względem powierzchni uprawy wśród zbóż ozimych. Coraz więcej rolników zaczyna uprawiać to zboże z większą troską, co przekłada się na większy plon ziarna. Jednym z...

czytaj więcej

Tabela 1. Plonowanie odmian populacyjnych żyta ozimego w doświadczeniach PDO (2017-2018)

Odmiany	2018	2017
a₁ - przeciętny poziom agrotechniki
Wzorzec, dt/ha	63,0	70,0
Najlepsza Najgorsza	+3,2 -1,8	+2,2 -1,5
a₂ - wysoki poziom agrotechniki
Wzorzec, dt/ha	71,5	82,2
Najlepsza Najgorsza	+4,9 -3,2	+1,8 -2,0

Źródło: COBORU 2017, 2018.

W pierwszej dziesiątce najlepiej plonujących odmian populacyjnych żyta ozimego na obu poziomach agrotechniki znalazło się jedna zagraniczna odmiana (Inspector), a pozostałe pochodzą z krajowych hodowli (tab. 2). Wszystkie te odmiany są wpisane do Krajowego Rejestru.

Nowe odmiany zbóż ozimych 2019

Na początku tego roku do Krajowego rejestru wpisano 26 nowych odmiany zbóż ozimych. W pszenicy zwyczajnej 16 odmian (w tym jedną regionalną), w pszenżycie i życie po trzy i w jęczmieniu cztery. Jaki postęp hodowlany niosą nowe kreacje? W...

czytaj więcej

Tabela 2. Dziesiątka najwyżej plonujących odmian populacyjnych żyta ozimego w badaniach PDO w 2018 r.

Lp.	Odmiana	Różnica w stosunku do wzorca, dt/ha
a₁ - przeciętny poziom agrotechniki
1	Inspector	+3,2
2	Dańkowskie Hadron	+1,1
3	Dańkowskie Turkus	+0,9
4	Horyzo	+0,9
5	Piastowskie	+0,7
6	Stanko	+0,2
7	Antonińskie	-0,1
8	Dańkowskie Diament	-0,3
9	Dańkowskie Skand	-0,4
10	Dańkowskie Rubin	-0,5
a₂ - wysoki poziom agrotechniki
1	Inspector	+4,9
2	Dańkowskie Skand	+1,4
3	Horyzo	+1,1
4	Antonińskie	+1,0
5	Piastowskie	+0,7
6	Dańkowskie Hadron	+0,6
7	Dańkowskie Diament	0,0
8	Dańkowskie Turkus	-0,2
9	Stanko	-0,2
10	Poznańskie	-0,5

Źródło: COBORU 2018.

Kolejność odmian pod względem wielkości plonu ziarna jest zróżnicowana w poszczególnych rejonach kraju (tab. 3-8).

Nowe odmiany jęczmienia, pszenżyta i żyta ozimego

Do Krajowego Rejestru trafią nowe odmiany jęczmienia ozimego (4), pszenżyta i żyta ozimego (po 3). Wszystkie odmiany jęczmienia ozime pochodzą z hodowli zagranicznych i wszystkie są wielorzędowe; 3 - pastewne, a jedna - browarna. Jedna z nowych...

czytaj więcej

Tabela 3. Dziesiątka najwyżej plonujących odmian populacyjnych żyta ozimego w badaniach PDO w 2018 r. (woj. zachodniopomorskie i pomorskie)

Lp.	Odmiana	Różnica w stosunku do wzorca, dt/ha
a₁ - przeciętny poziom agrotechniki
Wzorzec, dt/ha		61,8
1	Inspector	+4,2
2	Antonińskie	+3,4
3	Armand	+2,6
4	Stanko	+2,2
5	Dańkowskie Turkus	+1,9
6	Dańkowskie Hadron	+0,7
7	Poznańskie	+0,3
8	Horyzo	-0,6
9	Piastowskie	-0,8
10	Dańkowskie Amber	-1,2
a₂ - wysoki poziom agrotechniki
Wzorzec, dt/ha		67,0
1	Inspector	+4,4
2	Dańkowskie Skand	+2,9
3	Dańkowskie Rubin	+1,8
4	Poznańskie	+1,4
5	Antonińskie	+0,9
6	Piastowskie	+0,2
7	Dańkowskie Amber	0,0
8	Stanko	0,0
9	Dańkowskie Hadron	-0,4
10	Dańkowskie Turkus	-0,5

Źródło: COBORU 2018.

Odchwaszczanie zbóż: od siewu do końca wegetacji

Zakup herbicydów na określony termin stosowania jest pewnym ryzykiem. Jeżeli wystąpią anomalia pogodowe, rolnik może znaleźć się w trudnej sytuacji. Zakupione herbicydy niewykorzystane w planowanym terminie, mogą spowodować zamrożenie...

czytaj więcej

Tabela 4. Dziesiątka najwyżej plonujących odmian populacyjnych żyta ozimego w badaniach PDO w 2018 r. (woj. warmińsko-mazurskie i podlaskie)

Lp.	Odmiana	Różnica w stosunku do wzorca, dt/ha
a₁ - przeciętny poziom agrotechniki
Wzorzec, dt/ha		57,3
1	Domir	+3,6
2	Inspector	+2,8
3	Dańkowskie Turkus	+2,5
4	Dańkowskie Rubin	+1,0
5	Antonińskie	+0,9
6	Piastowskie	+0,8
7	Dańkowskie Diament	+0,7
8	Dańkowskie Granat	+0,7
9	Horyzo	-0,5
10	Stanko	-0,5
a₂ - wysoki poziom agrotechniki
Wzorzec, dt/ha		68,3
1	Inspector	+6,0
2	Stanko	+4,3
3	Dańkowskie Hadron	+2,8
4	Horyzo	+2,3
5	Dańkowskie Rubin	+0,9
6	Dańkowskie Diament	+0,1
7	Domir	-0,3
8	Dańkowskie Turkus	-0,6
9	Antonińskie	-0,8
10	Dańkowskie Skand	-1,1

Źródło: COBORU 2018.

Wspomóc oziminy krzemem

Nowym zabiegiem w uprawie zbóż ozimych jest dokarmianie dolistne krzemem. Pierwszy oprysk powinno się wykonać już jesienią. Pierwiastek ten ma wszechstronny korzystny wpływ na rośliny uprawne, któremu poświęca się coraz więcej uwagi w...

czytaj więcej

Tabela 5. Dziesiątka najwyżej plonujących odmian populacyjnych żyta ozimego w badaniach PDO w 2018 r. (woj. lubuskie, wielkopolskie i kujawsko-pomorskie)

Lp.	Odmiana	Różnica w stosunku do wzorca, dt/ha
a₁ - przeciętny poziom agrotechniki
Wzorzec, dt/ha		65,1
1	Inspector	+3,3
2	Dańkowskie Hadron	+2,4
3	Piastowskie	+2,1
4	Dańkowskie Skand	+1,8
5	Horyzo	+1,3
6	Stanko	+1,3
7	Dańkowskie Amber	+0,9
8	Antonińskie	+0,5
9	Dańkowskie Turkus	+0,5
10	Dańkowskie Granat	-0,1
a₂ - wysoki poziom agrotechniki
Wzorzec, dt/ha		73,9
1	Inspector	+4,9
2	Antonińskie	+4,0
3	Piastowskie	+3,1
4	Dańkowskie Hadron	+1,5
5	Horyzo	+1,3
6	Dańkowskie Skand	+0,9
7	Dańkowskie Turkus	+0,2
8	Stanko	-0,3
9	Dańkowskie Diament	-0,4
10	Poznańskie	-0,6

Źródło: COBORU 2018.

Nie zakopuj ziarna

Głębokość siewu jest bardzo ważnym parametrem siewu zbóż. Niestety, znaczna część rolników wysiewa je zbyt głęboko. W żaden sposób nie można dopuścić do "utopienia" ziarna w glebie. Ziarno siewne powinno być wysiane...

czytaj więcej

Tabela 6. Dziesiątka najwyżej plonujących odmian populacyjnych żyta ozimego w badaniach PDO w 2018 r. (woj. łódzkie, mazowieckie i lubelskie)

Lp.	Odmiana	Różnica w stosunku do wzorca, dt/ha
a₁ - przeciętny poziom agrotechniki
Wzorzec, dt/ha		54,6
1	Inspector	+2,5
2	Dańkowskie Hadron	+1,6
3	Domir	+1,6
4	Stanko	+1,1
5	Dańkowskie Turkus	+0,9
6	Dańkowskie Skand	+0,7
7	Horyzo	+0,5
8	Dańkowskie Rubin	-0,2
9	Piastowskie	-0,5
10	Antonińskie	-0,7
a₂ - wysoki poziom agrotechniki
Wzorzec, dt/ha		63,1
1	Inspector	+4,4
2	Dańkowskie Hadron	+2,0
3	Dańkowskie Skand	+1,5
4	Horyzo	+1,2
5	Stanko	+0,7
6	Dańkowskie Turkus	+0,6
7	Poznańskie	+0,6
8	Dańkowskie Diament	+0,4
9	Piastowskie	+0,4
10	Antonińskie	+0,2

Źródło: COBORU 2018.

Optymalna gęstość siewu zbóż

Generalnie większych rolników wysiewa za dużo materiału siewnego ale za to kiepskiej jakości. Ile najlepiej wysiewać? Odpowiedź jest bardzo prosta - dokładnie tyle, ile zaleca hodowca danej odmiany, bo zna ją przecież najlepiej. W dyskusji o...

czytaj więcej

Tabela 7. Dziesiątka najwyżej plonujących odmian populacyjnych żyta ozimego w badaniach PDO w 2018 r. (woj. dolnośląskie, opolskie i śląskie)

Lp.	Odmiana	Różnica w stosunku do wzorca, dt/ha
a₁ - przeciętny poziom agrotechniki
Wzorzec, dt/ha		69,7
1	Inspector	+3,3
2	Stanko	+3,0
3	Horyzo	+2,2
4	Dańkowskie Diament	+0,5
5	Dańkowskie Hadron	+0,5
6	Poznańskie	+0,4
7	Piastowskie	+0,3
8	Dańkowskie Granat	-0,1
9	Dańkowskie Rubin	-0,3
10	Dańkowskie Turkus	-0,5
a₂ - wysoki poziom agrotechniki
Wzorzec, dt/ha		75,4
1	Stanko	+4,3
2	Inspector	+3,9
3	Piastowskie	+0,7
4	Dańkowskie Diament	+0,5
5	Horyzo	+0,4
6	Poznańskie	+0,3
7	Domir	+0,1
8	Dańkowskie Skand	-0,2
9	Dańkowskie Turkus	-0,4
10	Dańkowskie Amber	-0,6

Źródło: COBORU 2018.

Jak bezpiecznie przechować zebrany plon

Po żniwach zebrane ziarno trafia do magazynów, w których jest przechowywane do czasu zużycia lub sprzedaży. Nie jest to czas całkowicie bezpieczny, ponieważ ziarniaki stanowią smakowite pożywienie dla wielu mikro- i...

czytaj więcej

Tabela 8. Dziesiątka najwyżej plonujących odmian populacyjnych żyta ozimego w badaniach PDO w 2018 r. (woj. małopolskie, świętokrzyskie i podkarpackie)

Lp.	Odmiana	Różnica w stosunku do wzorca, dt/ha
a₁ - przeciętny poziom agrotechniki
Wzorzec, dt/ha		63,7
1	Inspector	+4,0
2	Horyzo	+3,9
3	Dańkowskie Turkus	+2,2
4	Piastowskie	+2,1
5	Dańkowskie Hadron	+1,8
6	Antonińskie	+0,7
7	Dańkowskie Rubin	+0,6
8	Dańkowskie Diament	+0,1
9	Dańkowskie Granat	-0,3
10	Dańkowskie Skand	-0,3
a₂ - wysoki poziom agrotechniki
Wzorzec, dt/ha		78,5
1	Inspector	+5,7
2	Dańkowskie Skand	+4,4
3	Horyzo	+4,4
4	Dańkowskie Diament	+2,4
5	Dańkowskie Amber	+1,7
6	Piastowskie	+1,2
7	Domir	+1,1
8	Antonińskie	+0,3
9	Dańkowskie Granat	-0,2
10	Dańkowskie Hadron	-0,8