Czas zbioru dyni
Termin zbioru dyni zależy od jej odmiany. Zwykle może potrwać do końca października. W Polsce uprawiane są dwa gatunki dyni, a mianowicie dynia olbrzymia (Cucurbita maxima Duch.) i dynia zwyczajna (Cucurbita pepo L.). Ostatnio coraz powszechniej uprawia się dynię oleistą (Cucurbita pepo var. oleifera), której nasiona nie mają okrywy nasiennej. Nasiona zawierają około 48 proc. tłuszczu w suchej masie, dlatego jest cennym surowcem do produkcji oleju.
W ostatnich latach zainteresowanie uprawą tej rośliny wyraźnie wzrosło, szczególnie dyni zwyczajnej, zwłaszcza że roślina ta daje duże plony i jest łatwa w uprawie, a więc może być warzywem tanim.
Ponadto dynię zwyczajną można przechowywać przez kilka miesięcy, co przyczynić się może do wzbogacenia asortymentu warzyw spożywanych w okresie późnojesiennym i wczesnozimowym.
Polska eksportuje i importuje coraz więcej dyń
Szczególnie cenna jest dynia o pomarańczowym miąższu, gdyż zawiera dużo karotenu. O wartości dyni decyduje głównie zawartość cukru, która zależnie od odmiany i stopnia dojrzałości może dochodzić do kilku procent. Dynia zawiera stosunkowo dużo witamin A, B1, B2, C, PP oraz składników mineralnych, zwłaszcza fosforu, żelaza, wapnia potasu magnezu. W miąższu owoców dyni olbrzymiej znajduje się około 80 proc. wody, 10-15 proc. cukrów, 1-3 proc. białka i 0,5-0,7 proc. tłuszczu. W owocach dyni zwyczajnej zawartość wody wynosi 88-94 proc. i odpowiednio mniej cukru, białka i tłuszczu.
Dynia jest rośliną o silnie płożących się pędach. System korzeniowy dyni jest dobrze rozwinięty, lecz płytki.
Dynia ma najmniejsze wymagania klimatyczne ze wszystkich warzyw dyniowatych. Nasiona kiełkują w temperaturze powyżej 12°C po 6-8 dniach. Minimalna temperatura wzrostu wynosi 8°C, a optymalna 25°C. Roślina ginie w temperaturze 0°C. Wymaga dużo światła, źle rośnie w zacienieniu.
Bardzo wysokie jest zapotrzebowanie dyni na wodę, co wynika z dużej masy produkowanych owoców i dużej powierzchni parowania. Płytki system korzeniowy utrudnia pobieranie wody z głębszych warstw. Niedobór wody powoduje spadek plonu lecz wzrasta wówczas zawartość suchej masy, zwłaszcza cukru. Przy niedoborze wody owoce drobnieją i plon jest niski. Najlepsze do uprawy dyni jest stanowisko słoneczne. Najlepiej rośnie na glebach żyznych, próchnicznych, przepuszczalnych i przewiewnych. Przy niedoborze nawożeniu i nawadnianiu udaje się nawet na piasku. Odczyn gleby powinien być obojętny.
Zmechanizowany zbiór dyni
Dynię uprawia się w pierwszym roku po oborniku zastosowanym jesienią w dawce 30-35 t na 1 ha. Nie jest wrażliwa na przedplon (z wyjątkiem dyniowatych), zostawia stanowisko w dobrej strukturze i odchwaszczone. Oprócz nawożenia organicznego stosuje się na 1 ha 20-40 kg N, 25-25 kg P2O5 oraz 60-80 kg K2O.
Dynię uprawia się z siewu nasion wprost na pole na głębokość 3-4 cm. Wysiew nasion najlepiej jest wykonać w pierwszej dekadzie maja w rozstawie 125-130 cm. Do obsiania 1 ha potrzeba 3-4 kg nasion.
Chcąc uzyskać wysoki plon owoców należy dynię w czasie wegetacji dwukrotnie nawozić pogłównie. Pierwszy raz po pojawieniu się pierwszych zawiązków, a drugi raz 3-4 tygodnie później. Do nawożenia pogłównego stosuje się azot i potas w stosunku N:K 2:3, każdorazowo w dawkach około 80-100 kg na 1 ha.
Owoce dyni olbrzymiej zbiera się całkowicie dojrzałe, gdyż zawierają wówczas najwięcej cukrów. Jesienią przed spodziewanymi przymrozkami zbiera się wszystkie owoce, gdyż przemarznięte szybko gniją. Owoce dyni olbrzymiej (dojrzałej) można przechowywać w pomieszczeniach suchych w temperaturze 5-10°C nawet przez kilka miesięcy, a owoce dyni zwyczajnej nie nadają się do dłuższego przechowywania. Dojrzałe owoce dyni zwyczajnej można przechowywać przez 2-3 miesiące. Ze względu jednak, że takie owoce są mniej smaczne nie przechowuje się ich zbyt długo.
Plon dyni zależy od warunków pogodowych podczas jej wegetacji. W zależności od odmiany plon może sięgać od 20 do nawet 50 t/ha. W lata przekropne sięgać może nawet 70 ton.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
