Sankcje dla rolników – będą zmiany w kwestii map pod dopłaty bezpośrednie?
W sprawie uproszczenia zasad aktualizacji map w aplikacji eWniosekPlus - wystąpił Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych (KRIR). Chodzi, najogólniej tłumacząc, o unikanie problemów związanych z dopłatami bezpośrednimi.
„Mapy w aplikacji aktualizowane są przez cały rok, aktualizacja powierzchni polega zazwyczaj na zmniejszaniu Maksymalnego Kwalifikowanego Obszaru (MKO) lub w nielicznych przypadkach jego zwiększaniu, co powoduje w późniejszym terminie sankcje dla rolników z powodu przedeklarowania powierzchni, pomimo iż rolnik w trakcie wypełniania wniosku obszarowego wskazał powierzchnię zgodną z MKO” – wskazuje KRIR w wystąpieniu do ministerstwa rolnictwa, którego źródłem są wnioski z Walnego Zgromadzenia Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej oraz Walnego Zgromadzenia Pomorskiej Izby Rolniczej.

Dopłaty bezpośrednie. Jak udowodnić zgłoszoną uprawę, gdy została już zebrana?
Rolnik nie ma możliwości odniesienia się
Zdaniem samorządu rolniczego, po złożeniu wniosku w ramach dopłat bezpośrednich i obszarowych przez rolnika, nie powinny być już aktualizowane mapy i zmieniane powierzchnie MKO, gdyż rolnik nie ma możliwości nawet odniesienia się do zmian, bo nie jest świadomy, iż na mapach dokonano korekty, które powodują sankcje i inne zmniejszenia płatności. A zmiany te są szczególnie dotkliwe, jeżeli gospodarstwo posiada różne zobowiązania wynikające z programów rolnośrodowiskowych czy ekologicznych.
„Aktualizacja map, która zdarza się nawet w trakcie naboru wniosków, utrudnia rolnikom na przykład zgłoszenie upraw do certyfikacji Integrowanej Produkcji. Zdarzało się, że rolnik przygotowywał wniosek w aplikacji, następnie na podstawie przygotowanego projektu wniosku wysyłał zgłoszenie do jednostki certyfikującej, a po akceptacji jednostki, wysyłając wniosek do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rrolnictwa, wyskakiwał komunikat o przekroczeniu powierzchni MKO. Zmiany te powodują ponowne korekty w jednostce certyfikacyjnej i zwiększają obłożenie pracy dla doradców i pracowników jednostek oraz biur powiatowych ARiMR” – wytyka KRIR.
Wyłączenie odpowiedzialności rolników
W ocenie izb, taka sytuacja narusza podstawowe zasady sprawiedliwości i proporcjonalności, a także podważa zaufanie do instytucji wdrażających politykę rolną.

Jak ocenić aktywność rolnika? KRIR: ekoschematy, inwestycje, hodowla, faktury
„W przypadku zobowiązań wieloletnich, gdzie powierzchnia TUZ została określona na początku okresu obowiązywania programu, działania te mają charakter szczególnie dotkliwy. Rolnicy, planując swoje gospodarstwa i praktyki agrotechniczne na okres 5 lat, podejmują inwestycje, które tracą ekonomiczne uzasadnienie w wyniku nieprzewidywalnych korekt ewidencyjnych” – przekonuj rolniczy samorząd.
W związku z powyższym, zasadnym i koniecznym jest według niego wprowadzenie wyłączenia odpowiedzialności rolników w przypadkach, gdy zmiany powierzchni TUZ wynikają wyłącznie z działań administracyjnych, niezależnych od rolnika.
Jednorazowe aktualizowanie map
„Proponujemy uznanie pierwotnej powierzchni zadeklarowanej i zatwierdzonej w momencie przystąpienia do zobowiązania jako obowiązującej przez cały okres jego realizacji, o ile nie doszło do celowego naruszenia warunków przez beneficjenta” – brzmi wystąpienie do resortu rolnictwa.
KRIR w związku z powyższym wnosi też o jednorazowe aktualizowanie map przed rozpoczęciem naboru o dopłaty bezpośrednie, a w przypadku rolników realizujących wieloletnie zobowiązania powierzchnie - powinny być one aktualizowane po zakończeniu realizacji zobowiązania.

Szykują się zmiany we wsparciu rolników: normy GAEC, TUZ, ekologia
Weryfikacja algorytmu naliczania sankcji
Kolejny wniosek izb, który łączy się z przedstawionym wyżej problemem zmian powierzchni działek rolnych, dotyczy potrzeby weryfikacji algorytmu naliczania sankcji w przypadku pięcioletnich zobowiązań rolno-środowiskowych i ekologicznych w ramach dopłat bezpośrednich.
„Obowiązujący algorytm naliczania sankcji w ramach pięcioletnich zobowiązań rolno-środowiskowych i ekologicznych opiera się na sztywnych kryteriach oraz progach procentowej redukcji płatności, co w praktyce prowadzi do nadmiernego zwiększenia kwoty nakładanych sankcji. W piątym roku realizacji zobowiązania sankcje te ulegają kumulacji, co dodatkowo potęguje ich skalę. W konsekwencji dochodzi do sytuacji, w których rolnicy - pomimo rzetelnej realizacji wymogów - są obciążani nieproporcjonalnie wysokimi karami finansowymi, nierzadko za drobne uchybienia lub okoliczności niezależne od nich” – zwraca uwagę KRIR.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś