Produkty rolne znikają z systemu kontroli SENT. Mąka, owoce miękkie i co jeszcze?
Resort rolnictwa tłumaczy, dlaczego mąka czy owoce miękkie są wyłączane z systemu kontroli SENT. I informuje, czy zwolnione w ten sposób zostaną również inne produkty żywnościowe.
Interpelację „w sprawie wyłączenia ochrony polskiego rolnictwa przed niekontrolowanym napływem żywności z Ukrainy przez likwidację systemu SENT” wystosowali posłowie Jarosław Sachajko (Wolni Republikanie) i Anna Gembicka (PiS).
Wyłączenie mąki i owoców miękkich
„Polskie rolnictwo i przetwórstwo rolno-spożywcze od wielu miesięcy znajdują się w stanie niepewności i ogromnych turbulencji rynkowych, które w dużej mierze wynikają z decyzji podejmowanych na poziomie Unii Europejskiej, jak i ze stanowiska prezentowanego przez rząd RP wobec importu towarów z Ukrainy. Zdajemy sobie sprawę, że wojna na Ukrainie wymaga od państw członkowskich wsparcia dla walczącego narodu, jednak nie może to odbywać się kosztem bezpieczeństwa żywnościowego i stabilności ekonomicznej polskich rolników” – wskazali parlamentarzyści.
Rekompensaty dla rolników w związku z importem produktów z Ukrainy? Polska popiera fundusz
Jak dodali, system monitorowania przewozu towarów SENT (System Elektronicznego Nadzoru Transportu), obejmujący produkty rolno-spożywcze, został wprowadzony w celu ograniczenia niekontrolowanego napływu towarów z zagranicy (zwłaszcza z Ukrainy), uszczelnienia rynku oraz wzmocnienia nadzoru nad łańcuchem dostaw.
„Z dużym zdziwieniem i niepokojem należy zatem przyjąć informację o wyłączeniu z systemu SENT mąki oraz owoców miękkich. Decyzja ta rodzi uzasadnione pytania o logikę działań Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW - red.) oraz o priorytety, którymi kieruje się Pan Minister w polityce rolnej. Brak transparentnych danych i spójnej argumentacji powoduje, że polscy rolnicy oraz konsumenci odbierają tę decyzję jako krok wstecz w kierunku ochrony rodzimej produkcji i bezpieczeństwa żywnościowego” – brzmi wystąpienie do ministra rolnictwa.
SENT nie ma ograniczać importu
Zapytano w nim o przyczyny wnioskowania o wyłączenie z systemu SENT mąki oraz owoców miękkich.
W odpowiedzi MRiRW podkreśla, że SENT nie został stworzony i nie jest wykorzystywany jako narzędzie ograniczające import towarów do Polski w ramach prowadzonej legalnej działalności gospodarczej podmiotów. Pełni funkcję prewencyjną i służy do monitorowania przewozu towarów nim objętych na terytorium kraju.
Grupa Azoty liczy na lepsze wyniki po ograniczeniu cłami importu nawozów
„Objęcie towarów systemem SENT nie oznacza, że przywóz tych towarów z krajów trzecich jest objęty zakazem lub ograniczeniami, a tym samym wyłączenie towarów z systemu SENT nie oznacza, że w stosunku do tych towarów nie są stosowane przepisy celne, w tym dotyczące zakazów, ograniczeń lub kontroli celnej” – wyjaśnia resort rolnictwa.
Import z Ukrainy był nieznaczny
Zwraca uwagę, że niezależnie od funkcjonowania systemu SENT, na granicach prowadzone są działania kontrolne przez graniczne służby weterynaryjne, sanitarne itd. Natomiast propozycja wyłączenia z systemu SENT niektórych produktów rolno-spożywczych wynika z analizy danych handlowych.
„W latach 2023-2025 import z Ukrainy do Polski świeżych truskawek, malin, borówek wysokich i żurawiny był nieznaczny. W tym okresie średni udział importu z Ukrainy do Polski w całkowitym imporcie ww. produktów wynosił 0,3 proc. dla świeżych truskawek, 6 proc. dla świeżych borówek i ok. 10 proc. dla świeżych malin. Jednocześnie należy podkreślić, że większość tych owoców sprowadzamy do Polski z krajów UE (truskawki - ponad 90 proc., maliny i borówki – ok. 60-70 proc.) – wylicza MRiRW.
Mrożonki bez wpływu na produkcję
I przekonuje, że w przypadku produktów mrożonych, takich jak porzeczka czarna czy pozostałe owoce mrożone, import ogółem jest stosunkowo niewielki i nie ma wpływu na krajową produkcję owoców, jak i na sytuację producentów owoców. Bo średnia wielkość importu mrożonych czarnych porzeczek ogółem w latach 2023-25 wyniosła 809 ton (w tym z Ukrainy średnio 217 ton) przy średniej produkcji krajowej tego owocu na poziomie 80 tys. ton.
Głęboka ściółka a płyta obornikowa – resort wyjaśnia zależności
„Należy przy tym podkreślić, że produkty szczególnie istotne z punktu widzenia krajowej produkcji owoców, tj. mrożone truskawki, mrożone maliny oraz koncentrat soku jabłkowego, nadal będą objęte obowiązkiem zgłaszania do systemu SENT” – zapewnia ministerstwo.
Jest zakaz przywozu produktów
Odnosząc się do kwestii mąki pszennej i słonecznika informuje, że od połowy kwietnia 2023 r. obowiązuje krajowy zakaz importu do Polski z Ukrainy najbardziej wrażliwych produktów, w tym słonecznika, a od połowy września 2023 r. - również niektórych produktów ich przetwórstwa, w tym mąki pszennej.
„Od momentu wprowadzenia zakazu organy celne nie wyraziły zgody na dopuszczenie do obrotu na terytorium kraju ww. produktów z Ukrainy. W przypadku importu z Ukrainy mąki z innych zbóż (kod CN 1102) w okresie styczeń-lipiec 2025 r. wyniósł on 74 tony wobec całkowitego importu tych mąk do Polski wynoszącego 22 tys. ton.” – wymienia MRiRW.
Planowane wyłączenia z systemu
I odpowiada na kolejne pytanie - jakie produkty rolno-spożywcze planowane są do wyłączenia z systemu SENT w najbliższych 3 miesiącach?
„Mając na względzie przedstawioną analizę, z wykazu towarów objętych systemem SENT projektowane jest uchylenie przepisów dotyczących produktów rolno-spożywczych określonych niżej wymienionymi kodami, podpozycjami i pozycjami CN” – podaje ministerstwo. Zestawienie to wygląda tak:
Rolnictwo ekologiczne w liczbach. Blisko 25 tys. producentów i 700 tys. hektarów
- 0810 10 00 – truskawki świeże, jeżeli masa brutto przesyłki towarów objętych tym kodem przekracza 3 000 kg;
- 0810 20 10 – maliny świeże, jeżeli masa brutto przesyłki towarów objętych tym kodem przekracza 3 000 kg;
- 0810 40 50 – owoce z gatunków Vaccinium macrocarpon i Vaccinium corymbosum - żurawina i borówka (świeże), jeżeli masa brutto przesyłki towarów objętych tym kodem przekracza 3 000 kg;
- 0811 20 39 – porzeczki czarne niepoddane obróbce cieplnej lub ugotowane na parze lub w wodzie, zamrożone, niezawierające dodatku cukru lub innego środka słodzącego, jeżeli masa brutto przesyłki towarów objętych tym kodem przekracza 3 000 kg;
- 0811 90 95 – pozostałe owoce niepoddane obróbce cieplnej lub ugotowane na parze lub w wodzie, zamrożone, niezawierające dodatku cukru lub innego środka słodzącego, jeżeli masa brutto przesyłki towarów objętych tym kodem przekracza 500 kg;
- 1101 00 – mąka pszenna lub z meslin, jeżeli masa brutto przesyłki towarów objętych tą pozycją przekracza 100 kg;
- 1102 – mąki ze zbóż, innych niż pszenica lub meslin, jeżeli masa brutto przesyłki towarów objętych tą pozycją przekracza 100 kg;
- 1206 00 – nasiona słonecznika, nawet łamane, jeżeli masa brutto przesyłki towarów objętych tą pozycją przekracza 10 000 kg.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
