Rolnicy, którzy chcą wysiać międzyplony w ramach zazieleniania muszą pamiętać, żeby to zrobić do 20 sierpnia i utrzymać je co najmniej do 15 października. Mogą je zlikwidować wcześniej pod warunkiem, że pozostawały na polu przez min. 80 dni.
Po zbiorze rzepaku oraz zbóż nie należy zbyt długo zwlekać z siewem międzyplonów, żeby dać roślinom czas na zbudowanie odpowiedniej biomasy. Łubiny najlepiej wysiać jest do końca lipca. Czasu zostało więc niewiele. Są jednak też inne opcje.
Rolnicy, którzy chcą wysiać międzyplony w ramach zazieleniania muszą pamiętać, żeby to zrobić do 20 sierpnia i utrzymać je co najmniej do 15 października. Mogą je zlikwidować wcześniej pod warunkiem, że pozostawały na polu przez min. 80 dni. Trzeba to jednak zgłosić do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Dla przypomnienia, mieszanka musi składać się z co najmniej dwóch gatunków roślin należących do różnych grup roślin uprawnych (zbóż, oleistych, pastewnych, bobowatych drobnonasiennych, bobowatych grubonasiennych oraz miododajnych).
Wielu rolników uważa, że międzyplony (poplony) są wysiewane tylko w celu pozyskania dofinansowania z Unii Europejskiej, czyli "na dopłatę". Jest to jednak bardzo mylne myślenie, gdyż uprawa międzyplonów niesie za sobą...
Ale nie tylko idea spełnienia unijnych wymagań związanych z zazielenianiem powinna przyświecać wysiewającym międzyplony. Przede wszystkim należy je traktować jak lekarstwo dla gleby zmęczonej uproszczeniami w płodozmianie.
Międzyplony mają bardzo wiele zalet. Przede wszystkim wzbogacają glebę w materię organiczną. Wykazują dla niej działanie ochronne, które polega na wiązaniu gleby przez system korzeniowy, co chroni chociażby przed erozją wodną i wietrzną. Zapobiegają wymywaniu substancji organicznych i cząstek ilastych z gleby. Wzbogacają ją w przyswajalne składniki pokarmowe oraz przerywają cykle życiowe szkodników i chorób. Wpływają na poprawę bioróżnorodności.
Międzyplony wysiewane po zbiorze roślin w plonie głównym i przyorywane przed zimą to tzw. międzyplony ścierniskowe. Ale mamy też międzyplony ozime, które jak nazwa wskazuje pozostawiane są na okres zimy i zagospodarowywane są wiosną głównie na paszę oraz wsiewki międzyplonowe, czyli rośliny, które wysiewane są wiosną razem z rośliną w plonie głównym lub w oziminę, a użytkowane są po zbiorze plonu głównego.
Międzyplony mogą być wysiewane w celu przyorania, a więc użyźniania gleby lub z przeznaczeniem na paszę, co rzutuje na dobór gatunków. Oprócz kierunku użytkowania na pewno trzeba wziąć pod uwagę rodzaj gleby oraz miejsce w zmianowaniu.
Uproszczone zmianowania, zwłaszcza z dużym udziałem zbóż, źle wpływają na plonowanie roślin i ich zdrowotność, a także przyczyniają się do niekorzystnych zmian w środowisku glebowym. Jednym ze sposobów zapobiegania temu jest uprawa...
W dalszej części tekstu skupimy się na międzyplonach ścierniskowych. O powodzeniu uprawy międzyplonów decyduje odpowiednia wilgotność gleby w trakcie ich uprawy, w tym podczas siewu, co umożliwia szybkie i równomierne wschody. O to jednak w tym roku rolnicy raczej nie muszą się martwić.
Kolejny istotny czynnik to odpowiednio długi okres wegetacji, który pozwoli roślinom wykształcić właściwą biomasę. Na niektóre gatunki jest już za późno. Bobik, życica wielokwiatowa, kapusta pastewna i rzepa ścierniskowa powinny być wysiewane w drugiej dekadzie lipca, ponieważ mają długi okres wegetacji (80-100 dni).
Do końca lipca najlepiej wysiewać jest łubin wąskolistny, łubin żółty czy mieszanki motylkowo-oleiste, które zaliczane są do grupy roślin o średniej długości okresu wegetacyjnego (65-80 dni). Natomiast rośliny o krótkim okresie wegetacji (45-65 dni) można wysiewać nawet po 15 sierpnia. Zaliczają się do nich: rzepaki, rzodkiew oleista, rzepik ozimy, gorczyca, czy też facelia.
Łubin żółty doskonale nada się na lżejsze gleby, tak jak facelia, czy seradela. Natomiast łubin wąskolistny, słonecznik, kupkówkę pospolitą, życicę trwałą, rzodkiew oleistą, czy gorczycę białą należy wysiewać na cięższych glebach. Gleby żyzne preferuje oczywiście rzepak, bobik oraz wyka jadalna.
Plon świeżej masy wzorca dla rzodkwi oleistej uprawianej w międzyplonach ścierniskowych (dawniej zwanych poplonami) w badaniach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego w 2017 r. wyniósł 36,1 t/ha, a rok wcześniej 34,3 t/ha. W...
Międzyplony powinny składać się przynajmniej z dwóch gatunków roślin, które wzajemnie się uzupełniają, np. penetrują glebę na różnej głębokości. Do gatunków strukturotwórczych, które dają dużo masy organicznej zaliczamy łubiny, wykę, bobik, koniczyny jednoroczne, gorczycę białą oraz rzodkiew oleistą. Stąd warto byłoby, żeby choć jeden z tych gatunków znalazł się w mieszance jeśli chcemy zadbać o glebę.
Mieszanki można przygotować samemu. Ilość kombinacji jest na prawdę duża. Poniżej przedstawiamy przykładowe rozwiązania, które wciąż można wysiewać:
-
wyka jara 60 kg/ha + rzodkiew oleista 5-10 kg/ha,
-
rzodkiew oleista 12-16 kg/ha + gorczyca biała 10-14 kg/ha + gryka 7-10 kg/ha,
-
peluszka 90-110 kg/ha + wyka jara 30-40 kg/ha + 60-80 kg/ha owsa jako uzupełniacz
-
seradela 40 kg/ha + facelia 5kg/ha,
-
łubin żółty 140 kg/ha + seradela 20 kg/ha.
-
łubin wąskolistny 100 kg/ha + groch pastewny 60 kg/ha + wyka jara 45 kg/ha.
Od połowy sierpnia do końca sierpnia:
-
gorczyca biała 10 kg/ha + facelia 5 kg/ha,
-
gorczyca biała 15 kg/ha + rzodkiew oleista 15 kg/ha,
-
groch pastewny 8-10 kg/ha + wyka jara 8-10 kg/ha + rzodkiew oleista 2 kg/ha + gorczyca biała 3-5 kg/ha + facelia błękitna 2 kg/ha.
Można też skorzystać z gotowych mieszanek, które dostępne są na rynku. Warto przed tym dokładnie przeanalizować skład gatunkowy. Przykłady takich rozwiązań zaprezentowaliśmy w tabeli.
Tabela. Przykłady mieszanek międzyplonowych ścierniskowych
|
Firma
|
Nazwa mieszanki
|
Skład mieszanki
|
Uwagi
|
|
DSV
|
Terra Life – Sola Rigol
|
Len oleisty, owies szorstki, koniczyna perska, ramtil, groch pastewny, wyka jara, seradela, koniczyna aleksandryjska łubin gorzki.
|
Mieszanka poplonowa na płodozmian ziemniaczany. Wysiew najpóźniej do 25 sierpnia.
|
|
DSV
|
Terra Life Beta Sola
|
Owies szorstki, ramtil, wyka jara, koniczyna aleksandryjska, rzodkiew oleista mątwikobójcza i multiodporna.
|
Wysiew do końca sierpnia. Mieszanka redukująca nicienie w uprawie buraków cukrowych i ziemniaków.
|
|
DSV
|
Terra Life – Rigol TR
|
Facelia, len oleisty, słonecznik, owies szorstki, ramtil, wyka jara, koniczyna aleksandryjska, rzodkiew głęboko korzeniąca się, kapusta abisyńska, gryka, lnianka siewna.
|
Wysiew do końca sierpnia. Na zagęszczone gleby. Głęboko przerasta je korzeniami.
|
|
FN Granum
|
MP-1
|
Gorczyca biała, rzodkiew oleista, gryka, facelia błękitna.
|
Mieszanka poplonowa ogólnoużytkowa
|
|
FN Granum
|
MP-5
|
Łubin wąskolistny, groch siewny, facelia błękitna, koniczyna aleksandryjska, słonecznik, gryka, seradela.
|
Mieszanka poplonowa strukturotwórcza pod rzepak, kukurydzę i zboża.
|
|
FN Granum
|
MP-3
|
Gorczyca biała, wyka siewna, łubin wąskolistny, facelia błękitna, słonecznik.
|
Mieszanka pod kukurydzę i zboże.
|
Źródło: Opracowanie własne
