Wirus ASF najgroźniejszy dla małych stad. Analiza choroby w latach 2014–2025
Niewielkie gospodarstwa utrzymujące trzodę chlewną znajdują się na pierwszej linii ryzyka zakażenia zwierząt wirusem ASF i wymagają poprawy w zakresie bioasekuracji.
Od momentu pojawienia się ASF w Polsce w lutym 2014 do 17 sierpnia br. potwierdzono 585 ognisk choroby w stadach świń.
Wirus ASF najczęściej występował w gospodarstwach utrzymujących do 50 sztuk. Łącznie to ponad 62% przypadków (364 ognisk).
W stadach do 10 sztuk to niemal 24% odnotowanych ognisk, a w stadach o wielkości od 11 do 50 świń to prawie 39% wszystkich.
Największe fermy, powyżej 5000 świń, odnotowały jedynie 9 ognisk choroby tj. 1,5% wszystkich.
ASF uderzył po raz kolejny. Ognisko przy samej granicy
Choć były to pojedyncze ogniska, to właśnie one przynosiły najbardziej dotkliwe straty finansowe.
Dane nie pozostawiają złudzeń. ASF najczęściej występuje w małych stadach, które bardzo często albo są źle zabezpieczone, albo w ogóle.
Nie bez znaczenia jest także bardzo niska świadomość rolników posiadających tak małe stada.
– W mniejszych hodowlach trzoda chlewna jest często jednym z kilku kierunków produkcji i stanowi niewielki udział w krajowym pogłowiu świń. Niestety, w kontekście występowania wirusa, nawet pojedyncze ogniska w takich gospodarstwach mogą stanowić zagrożenie dla sąsiednich, dużych producentów – mówi Karolina Krasicka, prezes K2Agro, organizator Kongresu Produkcji Świń, dodając:
– Większe fermy dysponują zazwyczaj bardziej rozbudowanym zapleczem technicznym i większym doświadczeniem w zakresie bioasekuracji, co pozwala im skuteczniej minimalizować ryzyko pojawienia się choroby
ZOBACZ strukturę ognisk ASF według wielkości stad świń
ZOBACZ procentowy udział ognisk ASF w poszczególnych województwach
12. i 13. ognisko ASF u świń. Już ponad 19 tys. zabitych zwierząt
Gdzie najczęściej atakował ASF?
Afrykański pomór świń nie rozprzestrzenia się równomiernie. Uderza z największą siłą w wybrane regiony kraju.
Z analizy danych o ogniskach ASF u świń w latach 2014–2025 wynika, że województwo lubelskie pozostaje najbardziej dotkniętym obszarem w Polsce. Odnotowano tam aż 242 ogniska choroby, czyli ponad 40% wszystkich w kraju.
Na kolejnych miejscach jest województwo podkarpackie z 81 ogniskami ASF u świń oraz warmińsko-mazurskie z 72 ogniskami.
Województwo wielkopolskie, czyli zagłębie produkcji trzody w naszym kraju, znalazło się na 4. miejscu z 56 ogniskami ASF wśród świń.
Mimo że niektóre rejony pozostają relatywnie wolne od ASF, wirus systematycznie przesuwa się na zachód. Pojawianie się ognisk w Wielkopolsce czy na Mazowszu, strategicznych regionach dla produkcji trzody chlewnej, to sygnał alarmowy dla całej branży.
ZOBACZ liczbę ognisk ASF w stadach świń według województw (22.07.2014 – 17.08.2025)
ASF w Zachodniopomorskiem. Wirus wykryty w małym stadzie
Czy szczyt ASF mamy za sobą?
Najwięcej ognisk ASF u świń (nawet ponad 100 rocznie) odnotowano w latach 2017–2021. Po 2022 roku obserwuje się spadek ich liczby, ale wirus nadal jest obecny i aktywny, na co wskazują dane z ostatnich lat.
W 2023 roku odnotowano 30 ognisk ASF w stadach świń, w zeszłym roku już 44.
Pojedyncze ogniska w stadach nadal pojawiają się w różnych częściach kraju, także w dużych fermach przemysłowych, które, choć lepiej zabezpieczone, są również narażone na ogromne straty, zwłaszcza przez brak konsekwencji w przestrzeganiu zasad bioasekuracji.
– ASF nie zniknął. W przypadku świń występuje on sezonowo, zazwyczaj od czerwca do października. Wirus nadal stanowi poważne zagrożenie dla polskich hodowców, a także przynosi wymierne straty dla całego sektora produkcji świń – mówi Karolina Krasicka, dodając:
– Chcąc wyeliminować, a przynajmniej ograniczyć występowanie wirusa i jego skutków, niezbędne są przede wszystkim konsekwentne, wspólne działania rolników, myśliwych, Inspekcji Weterynaryjnej, organów samorządowych i krajowych.
6. ognisko ASF na Lubelszczyźnie. Wiemy, jak duże było stado
Ekspertka dodaje, że ASF to wirus bardzo odporny, potrafiący w sprzyjających warunkach przetrwać długie miesiące, a nawet lata.
Tym bardziej, bez zaangażowania wielu środowisk i decydentów, a także systemowych rozwiązań, likwidacja wirusa ASF wydaje się być niemożliwa.
Temat profesjonalnego zabezpieczenia gospodarstwa będzie poruszany w trakcie pierwszego Kongresu Producentów Świń, który w dniach 9-10 października 2025 r. odbędzie się w Cukrowni Żnin.
Informacje na temat 1. Kongresu Producentów Świń znajdziesz TUTAJ
Nasz magazyn „Hoduj z Głową Świnie” objął 1. Kongres Producentów Świń swoim patronatem medialnym.
Więcej informacji na temat hodowli i produkcji trzody chlewnej znajdziesz w magazynie "Hoduj z Głową Świnie".
Nasz magazyn można zaprenumerować w tradycyjnej formie TUTAJ oraz w e-prenumeracie TUTAJ
