Zmiany na rynku mleczarskim są nieprzewidywalne

EuroDairy jest nowym, interesującym projektem europejskim, którego celem jest wzrost ekonomicznej, socjalnej i środowiskowej stabilizacji sektora mlecznego w Europie. Zmiany na rynku mleczarskim zachodzą dość gwałtownie i często są nieprzewidywalne.

W 2016 roku Komisja Europejska zaakceptowała uruchomienie dużego projektu międzynarodowego w ramach programu Horyzont 2020, w którym udział bierze 14 krajów, od Irlandii do Polski i od Szwecji do Włoch.

W projekcie zaangażowane są organizacje rolników, przemysł mleczarski, doradcy rolni, eksperci z instytutów naukowych i uczelni wyższych, w sumie bierze udział  20 partnerów.

EuroDairy będzie sprzyjać rozwojowi i rozprzestrzenianiu w praktyce innowacji w produkcji mleka nastawionych na problemy po zlikwidowaniu kwot mlecznych, społeczno-ekonomiczne skutki, efektywne wykorzystanie zasobów, a zwłaszcza pasz własnych, troskę o dobrostan zwierząt  i na związki produkcji mleka z celami nastawionymi na ochronę  środowiska i zachowanie bioróżnorodności.

Projekt nie zakłada prowadzenia nowych badań  naukowych z zakresu mleczarstwa, ale stawia na wymianę wzajemnych doświadczeń między ekspertami z różnych krajów  i przede wszystkim liczy na współpracę i zaangażowanie samych rolników, do których jest bezpośrednio adresowany.

EuroDairy koncentruje się na czterech głównych tematach ustalonych na podstawie konsultacji z przemysłem mleczarskim i mających bezpośredni wpływ na gospodarkę, środowiskowe i społeczne uwarunkowania bioróżnorodności

Szczególne znaczenie mogą mieć różnego typu innowacje wprowadzenie przez rolników w różnych krajach w zakresie  produkcji  i konserwacji pasz, żywienia zwierząt, modernizacji budynków,  pielęgnacji i ochrony zdrowia (np. zabiegi związane z właściwą pielęgnacją racic, odchowem cieląt, zagospodarowaniem gnojowicy itp.).

W celu poznania sytuacji producentów mleka w różnych krajach wybrano w sumie 120 gospodarstw tzw. pilotażowych, (pilot farms), w których prowadzi się badania ankietowe dotyczące produkcji mleka i których właściciele zgodzili się dzielić swoimi doświadczeniami i innowacjami stosowanymi w chowie bydła mlecznego.

Najwięcej takich gospodarstw znajduje się we Francji i Wielkiej Brytanii, w Polsce do udziału w projekcie wytypowano kilkanaście gospodarstw, ostatecznie na współpracę zgodziło się 6 polskich rolników.

Eksperci uczestniczący w projekcie spotykają się każdego roku w innym kraju, do tej pory takie seminaria odbyły się w Holandii, w Birmingham (Wielka Brytania), w Bled (Słowenia) i Avency (Francja). Na seminariach nie tylko omawia się uzyskane w różnych krajach wyniki ale przede wszystkim jest to okazja to bezpośrednich kontaktów z rolnikami i wizyty w wybranych gospodarstwach.

Farmerzy chętnie dzielą się uwagami, chwalą sukcesami w produkcji mleka ale także nie ukrywają trudności jakie muszą pokonać, aby utrzymać odpowiednie standardy i zapewnić opłacalność ekonomiczną produkcji w ich gospodarstwach.

Rolnicy cenią sobie taką wymianę doświadczeń międzynarodowych, czego dowodem jest udział w naszym ostatnim seminarium kilkunastu farmerów z różnych regionów Francji a także fakt, że rolnicy organizują także wyjazdy zainteresowanych grup z jednego kraju do innego (np. wymiana między Francja i Holandią, Hiszpania i Irlandia itp.) w czym kierownictwo EuroDairy stara się pomagać.

W trakcie seminarium w Birmingham bardzo ciekawa dyskusja dotyczyła porównania gospodarstw ekologicznych i konwencjonalnych, z kolei ostatnie spotkanie we Francji w lipcu 2017 r. pokazało możliwości produkcji mleka w trudnych regionach alpejskich ale także szanse dla rolników, którzy zdecydowali się np. na produkcję lokalnych gatunków sera.

EuroDairy ma własną stronę internetową, aktywność w różnych krajach można śledzić także na tej stronie oraz platformie, z której można korzystać i brać udział w seminariach i konferencjach prowadzonych on-line.

Tematy tych seminariów mogą być atrakcyjne także dla naszych rolników np. tym roku odbywało się seminarium dotyczące właściwej pielęgnacji racic i profilaktyki w tym zakresie, seminarium na temat stosowania dodatków ułatwiających zakiszanie  pasz własnych.

***

Gorąco namawiam do odwiedzenia strony projektu, w razie potrzeby chętnie udzielę dodatkowych informacji zainteresowanym rolnikom, produkcja mleka nie należy do łatwych zadań i wymaga nie tylko wiedzy, nakładów, doświadczenia ale przede wszystkim pasji, której na pewno nie brakuje także polskim rolnikom.

Prof. dr hab. Piotr Stypiński: e-mail: piotr_stypinski@sggw.pl

• Książki warte polecenia: Sygnały racic|Choroby bydła - podstawy diagnostyki i terapii |Rozród - Praktyczny przewodnik zarządzania rozrodem (Cow Signals)