Nowe prawo ochroni zadłużonych rolników
Nowelizacja ustawy o restrukturyzacji zadłużenia podmiotów prowadzących gospodarstwa rolne wprowadziła automatyczne zawieszenie egzekucji komorniczej po złożeniu wniosku o przejęcie długu przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. To zapewni realną ochronę gospodarstw rolnych znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej. Prezydent RP Andrzej Duda 31 lipca 2025 r. podpisał ustawę.
Inicjatywa zmian w ustawie wyszła od środowisk i organizacji rolniczych - poselski projekt został przygotowany m.in. na prośbę Podlaskiej Izby Rolniczej. Jego celem było wprowadzenie dodatkowej ochrony dla zadłużonych rolników i zapobiegnie licytacji ich gospodarstw oraz w konsekwencji utracie ziemi w wyniku egzekucji.
Co wprowadza projekt noweli ustawy
Projekt ustawy o zmianie ustawy wprowadza kluczową zmianę w art. 7 ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. o restrukturyzacji zadłużenia podmiotów prowadzących gospodarstwa rolne.
Poprawka jasno określa moment, do którego trwa zawieszenie wszczętego postępowania egzekucyjnego w sprawach długu objętego wnioskiem. Dotyczy to sytuacji, gdy złożony przez podmiot prowadzący gospodarstwo rolne w oddziale terenowym KOWR wniosek o przejęcie długu, nie spełnia wymagań określonych w art. 7 ust. 3 i 4 zmienianej ustawy. Nowy przepis zakłada, że złożenie wniosku o przejęcie długu przez KOWR powoduje zawieszenie prowadzonych postępowań egzekucyjnych, do czasu rozpatrzenia tego wniosku.
Podmiot prowadzący gospodarstwo rolne, który złożył wniosek o przejęcie długu w trybie art. 7 ustawy lub zamierza to zrobić, jest zobowiązany poinformować organ egzekucyjny o toczącym się wobec niego postępowaniu egzekucyjnym. Informacji takiej nie może udzielić organowi egzekucyjnemu KOWR, ze względu na obowiązujące przepisy o RODO oraz przepisy ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji w zakresie tajemnicy przedsiębiorstwa, które ograniczają możliwość przekazywania danych.
Dlaczego konieczne było wprowadzenie zmian
Obowiązujące przepisy nie przewidywały jednoznacznego mechanizmu wstrzymania egzekucji w okresie rozpatrywania wniosku o przejęcie długu. W praktyce prowadziło to do sytuacji, w których rolnicy byli narażeni, zaraz po złożeniu wniosku o oddłużenie, na utratę gospodarstw w wyniku licytacji komorniczych. Od początku obowiązywania ustawy tj. od 1 stycznia 2019 r. do oddziałów terenowych KOWR wpłynęło 258 wniosków, 37 zostało pozytywnie rozpatrzonych. W ramach umów restrukturyzacyjnych przejęto długi na kwotę 94 mln zł i objęło to 1432 hektary gruntów. Duża część wniosków nie mogła być rozpatrywana, bo rozpoczynało się dochodzenie należności i tym samym proces był przerywany. Proponowane zmiany pozwolą zapewnić skuteczniejszą ochronę gospodarstw rolnych przed utratą płynności finansowej i zapobiegną ich likwidacji przed zakończeniem procedury restrukturyzacyjnej.
Przepisy przejściowe korzystne dla rolników
W nowelizacji uwzględniono przepis przejściowy, zgodnie z którym nowa regulacja będzie miała zastosowanie także do wniosków o przejęcie długu, które zostały złożone przed wejściem w życie ustawy, ale do tego czasu nie zostały jeszcze rozpatrzone. W takiej sytuacji zawieszenie postępowania egzekucyjnego nastąpi automatycznie z dniem wejścia w życie nowelizacji.
Informacje dotyczące wniosku o przejęcie długu i wzory dokumentów pod adresem: https://www.gov.pl/web/kowr/restrukturyzacja-zadluzonych-podmiotow
