Idą zmiany w PS WPR – rekompensaty za ochronę obszarów podmokłych i TUZ po siedmiu latach
Między innymi uruchomienie dobrowolnego wsparcia w ramach interwencji rolno-środowiskowo-klimatycznej „Ochrona torfowisk i obszarów podmokłych na gruntach użytkowanych rolniczo” i zmianę definicji trwałych użytków zielonych (TUZ) – przewiduje nowelizacja Ustawy o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (PS WPR).
Projekt autorstwa Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW) ukazał się w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. Jak wynika z dodanego opisu, celem zmiany ustawy o PS WPR jest przede wszystkim dostosowanie przepisów krajowych do zmienianych przepisów Unii Europejskiej.
„Ponadto w projekcie wprowadza się zmiany i uzupełnia się przepisy w konsekwencji doświadczeń zdobytych w trakcie obowiązywania przepisów regulujących wdrożenie PS WPR 2023-2027” - wskazano.
Szykują się zmiany we wsparciu rolników: normy GAEC, TUZ, ekologia
Nowa interwencja – ochrona torfowisk
W ramach zmian przewidziano wdrożenie nowej interwencji rolno-środowiskowo-klimatycznej „Ochrona torfowisk i obszarów podmokłych na gruntach użytkowanych rolniczo”. Ma to oznaczać możliwość zrekompensowania rolnikom poniesionych kosztów i utraconych dochodów wynikających z realizacji wymogów ustanowionych w ramach normy GAEC 2, które sprzyjają ochronie torfowisk i pozostałych obszarów podmokłych poprzez zapobieganie ich odwadnianiu, zachowanie trwałych użytków zielonych czy wykluczenie głębokiej orki.
„W ramach nowej interwencji planuje się również możliwość otrzymania wsparcia za przekształcanie gruntów ornych w użytki zielone, co pozwoli na zachowanie i regenerację gleb organicznych na obszarach objętych normą GAEC 2, a także przyczyni się do ograniczania lub zapobiegania emisji gazów cieplarnianych” – czytamy w opisie.
TUZ po siedmiu, a nie pięciu, latach
Ponadto w drodze nowelizacji ustawy o PS WPR ma też zostać zmieniona definicja TUZ, by zapewnić elastyczność w gospodarowaniu gruntami, korzystną zwłaszcza dla hodowców zwierząt gospodarskich, którzy w ich żywieniu wykorzystują trawy.
Zmiana klasyfikacji gruntu na trwały użytek zielony – znamy stanowisko MRiRW
Dodatkowo - według autorów projektu - ograniczy to także przypadki orki wykonywanej wyłącznie w celu uniknięcia przekształcenia gruntu w TUZ, co będzie sprzyjać ochronie gleby i poprawie stosunków wodnych. Takie podejście ma się również przyczynić do skoncentrowania działań ochronnych na najbardziej wartościowych przyrodniczo TUZ.
„Proponowana zmiana dotyczy możliwości wydłużenia przez państwo członkowskie okresu, na podstawie którego klasyfikuje się obszar jako trwały użytek zielony, z pięciu do siedmiu lat. Każde państwo członkowskie musi podjąć decyzję, czy chce skorzystać z możliwości takiego wydłużenia. Polska zdecydowała się skorzystać z tej opcji. Definicja trwałych użytków zielonych została określona w ustawie PS WPR, w której wskazano, że są to grunty wykorzystywane do uprawy traw lub innych zielnych roślin pastewnych, które nie były objęte zmianowaniem upraw przez co najmniej pięć lat. W związku z powyższym, w projektowanej zmianie ustawy proponuje się przyjęcie siedmioletniego okresu, po upływie którego grunt orny zostanie uznany za trwały użytek zielony” – sprecyzowano w rządowym wykazie.
Niezgodność z prawem pracy - na piśmie
Inne przewidywane zmiany w ustawie PS WPR dotyczą:
Warunkowość społeczna – od 3 do nawet 100 proc. potrącenia dopłat
- uwzględnienia interwencji dotyczących wieloletnich zobowiązań rolno-środowiskowo-klimatycznych oraz zalesieniowych podjętych w poprzednich okresach programowania – chodzi o zapewnienie finansowania od kampanii naboru wniosków 2026 r. zobowiązań kontynuacyjnych ze środków PS WPR 2023-2027 (środki w ramach PROW 2014-2020, zgodnie z zasadą n+3, mogą być wydatkowane maksymalnie do końca 2025 r.);
- rozszerzenia możliwości określania współczynnika zmiany liczby punktów uzyskiwanych także za realizację praktyki podwyższającej poziom dobrostanu zwierząt w ramach ekoschematu „Dobrostan zwierząt” – chodzi o uelastycznienie gospodarowania budżetem interwencji, poprzez możliwość zmiany wartości punktu w odniesieniu do praktyk podwyższających poziom dobrostanu zwierząt. Wprowadzenie projektowanej zmiany umożliwić ma realizowanie priorytetów polityki państwa w zakresie produkcji zwierzęcej, biorąc pod uwagę zainteresowanie rolników daną praktyką dobrostanową;
- warunkowości społecznej – chodzi o doprecyzowanie przepisów w celu wyeliminowania wątpliwości interpretacyjnych. Nie ulega zmianie zasada, zgodnie z którą stwierdzenie przez Państwową Inspekcję Pracy (PIP) niezgodności w obszarze prawa pracy u rolnika skutkuje naliczeniem przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa kar administracyjnych w ramach mechanizmu warunkowości społecznej. Będzie jednak dookreślone, że PIP orzeka o niezgodności w decyzji wydanej w formie pisemnej.
Źródło: KPRM
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
