Ziemia rolna wciąż drożeje
Głównym kierunkiem zagospodarowania Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa jest dzierżawa i sprzedaż. Średnia wysokość czynszu dzierżawnego uzyskanego przez KOWR w I kwartale 2025 r. wyniosła 12,2 dt/ha, natomiast średnia cena sprzedaży gruntów rolnych w tym okresie to 58 425 zł/ha.
W wyliczeniach zarówno średniej wysokości czynszu, jak i średniej ceny sprzedaży gruntów, wyeliminowano grunty zabudowane oraz o specyficznym charakterze (np. ze złożami kopalin, pod wodami), a także grunty nierolne. Z wyliczeń, w przypadku dzierżawy, wyłączono również umowy dzierżawy o ponadprzeciętnych wartościach czynszu oferowanych incydentalnie przez niektórych dzierżawców, a w przypadku sprzedaży – transakcje o ekstremalnych wartościach ceny za 1 ha.
Wysokość czynszu dzierżawnego
Średnia wysokość czynszu dzierżawnego dla gruntów wydzierżawionych przez KOWR w I kwartale 2025 r. wyniosła 12,2 dt/ha. Została ona ustalona na podstawie zawartych w tym kwartale prawie 900 umów dzierżawy, na podstawie której wydzierżawiono ponad 15,8 tys. ha gruntów.
Średnia wysokość czynszu dzierżawnego w dt pszenicy/1haw I kwartale 2025 r. wg województw
Źródło: Departament Gospodarowania Zasobem KOWR
Najwyższe czynsze w I kwartale 2025 r. uzyskano w województwie kujawsko-pomorskim – 30,5 dt/ha, następnie w warmińsko-mazurskim – 20,0 dt/ha, pomorskim – 18,4 dt/ha i wielkopolskim – 17,7 dt/ha.
W porównaniu z IV kwartałem 2024 roku, w I kwartale 2025 r. nastąpił spadek średniej wielkości czynszu o 4,4 dt/ha, tj. 36%, przy wydzierżawieniu o prawie 6,5 tys. ha większej powierzchni gruntów (69%) i zawarciu o 151 większej liczby umów (21%).
Analizując wyniki rok do roku, to jest w porównaniu do I kwartału 2024 r., w I kwartale 2025 r. średnia wysokość czynszu jest wyższa o 1,9 dt/ha, tj. 19%, przy wydzierżawieniu o 10,2 tys. ha większej powierzchni gruntów – 182% i zawarciu o 180 większej liczby umów – 26%.
W przypadku wysokości czynszu w poszczególnych grupach obszarowych, obserwuje się, że najwyższy występuje w grupie obszarowej 100,00–299,99 – 26,0 dt/ha oraz w grupie obszarowej 10,00–99,99 – 13,6 dt/ha.
Dzierżawcami nieruchomości są zarówno osoby fizyczne, jak i prawne. W I kwartale 2025 r. liczba umów dzierżawy z osobami fizycznymi wyniosła 864 i stanowiła 99% wszystkich zawartych umów dzierżawy, których liczba wyniosła 876. Z wydzierżawionej w tym okresie powierzchni 15,8 tys. ha, osoby fizyczne dzierżawiły 10,6 tys. ha, tj. 67%.
Cena sprzedaży gruntów rolnych
Średnia cena sprzedaży gruntów rolnych w I kwartale 2025 r. wyniosła 58 425 zł/ha. Została ona określona na podstawie prawie 1,0 tys. zawartych umów sprzedaży i sprzedanych ponad 1,1 tys. ha. Średnia cena w I kwartale 2025 r. jest wyższa o 5% w stosunku do IV kwartału 2024 r. i o 30% w stosunku do I kwartału 2024 r.
Średnie ceny sprzedaży gruntów rolnych w I kw. 2025 r. w zł/ha wg. województw
Średnio 58 425 zł/ha
Najwyższe średnie ceny za 1 ha, w I kwartale 2025 r., uzyskano w województwach: małopolskim – 101 028 zł, dolnośląskim – 69 637 zł i lubuskim – 66 740 zł, a najniższe osiągnięto w województwach: pomorskim – 29 890 zł, świętokrzyskim – 36 607 zł i lubelskim – 37 910 zł.
Analizując ceny nieruchomości w poszczególnych grupach obszarowych, zauważa się, że najwyższe średnie ceny uzyskiwano w grupie obszarowej do 2 ha – 69,3 tys. zł za 1 ha, następnie w grupie 100,00–299,99 – 68,9 tys. zł za 1 ha.
Z analizy powierzchni sprzedanych gruntów wg. grup obszarowych wynika, że w I kwartale 2025 r. sprzedano 1 139 ha – o 211 ha więcej niż w IV kw. 2024 r. i o 288 ha więcej niż I kw. 2024 r. Najwięcej gruntów sprzedano w grupie obszarowej 10,00– 99,99 – 438 ha (38%), następnie w grupie do 2 ha – 377 ha (33%).
Średnia powierzchnia sprzedanych nieruchomości przypadająca na 1 umowę wyniosła 1,2 ha, w tym najwyższa wystąpiła w województwie wielkopolskim – 3,5 ha.
W I kwartale 2025 r. zawarto 953 umowy sprzedaży gruntów ZWRSP i jest to liczba o 189 większa w porównaniu z IV kw. 2024 r. i o 267 większa w porównaniu z I kw. 2024 r. Najwięcej umów zawarto w przedziale do 2 ha – 904 umowy (95 %).
Nabywcami nieruchomości rolnych są zarówno osoby fizyczne, jak i prawne. Liczba umów sprzedaży z osobami fizycznymi wyniosła 907 i stanowiła 95% wszystkich umów sprzedaży, na powierzchnię 1098 ha – tj. 96% całej powierzchni sprzedaży.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś