Zabytki czekają na inwestorów
Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa dysponuje bogatą ofertą nieruchomości zabytkowych. W Zasobie Własności Rolnej Skarbu Państwa znajduje się prawie 400 obiektów zabytkowych, z których niemal 300 jest w dzierżawie, a 100 czeka na zagospodarowanie. W bieżącym roku Oddziały Terenowe KOWR przygotowały do sprzedaży ok. 30 bardzo ciekawych nieruchomości zabytkowych wraz z pałacami, dworkami i infrastrukturą towarzyszącą.
Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (następca prawny Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa i Agencji Nieruchomości Rolnych) przejął do Zasobu WRSP około 2,4 tys. zespołów dworskich i pałacowo-parkowych wpisanych do rejestru zabytków. Z danych na koniec ubiegłego roku wynika, że trwale rozdysponowano 2 tys. obiektów wpisanych do rejestru zabytków. Część z nich to stanowiska archeologiczne i inne obiekty zabytkowe, które rozdysponowane zostały wraz z nieruchomościami rolnymi. W Zasobie znajduje się łącznie 383 zespoły dworskie i pałacowo-parkowe wpisane do rejestru zabytków. Zdecydowana większość z nich – 281, znajduje się w dzierżawie, wieczystym użytkowaniu lub zarządzie. Na zagospodarowanie czekają 102 obiekty. Najwięcej zabytków posiadają Oddziały Terenowe KOWR: w Poznaniu – 77, we Wrocławiu – 56 oraz w Bydgoszczy, Koszalinie i Warszawie odpowiednio: 47, 45, 44.
Sprzedaż obiektów zabytkowych
KOWR sprzedaje obiekty zabytkowe na przetargach nieograniczonych oraz w formie bezprzetargowej (pierwszeństwa w nabyciu), jak również może je nieodpłatnie przekazywać jednostkom samorządu terytorialnego na realizację zadań własnych. Atutem nabycia od KOWR obiektów wpisanych do rejestru zabytków jest możliwość uzyskania przez kupującego do 50% obniżki ceny sprzedaży nieruchomości. Obniżka przyznawana jest tym nabywcom nieruchomości zabytkowych, którzy zobowiążą się do wykonania prac renowacyjnych obiektów i wykonają je w wyznaczonym terminie pod nadzorem wojewódzkiego konserwatora zabytków i w uzgodnieniu z nim. Wartość nakładów powinna być co najmniej w wysokości równej upustowi w cenie sprzedaży nieruchomości. Nabywca zobowiązany jest do przedłożenia właściwemu Oddziałowi Terenowemu KOWR w terminie ustalonym w porozumieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków, nie dłuższym niż 5 lat od dnia zawarcia umowy sprzedaży, dokumentów potwierdzających rzeczowe i finansowe nakłady. Jest to o tyle ważne, że jeśli nabywca w określonym terminie nie dokona zadeklarowanych nakładów jest zobowiązany w ciągu 30 dni zwrócić KOWR kwotę obniżki ceny wraz z ustawowymi odsetkami.
Grunty Zasobu pozostające do rozdysponowania
KOWR sprzedaje obiekty zabytkowe w większości w formie przetargów nieograniczonych w trybie licytacji ustnej. Każdy zainteresowany może wziąć udział w takim przetargu. Jedynym warunkiem przystąpienia do przetargu nieograniczonego na sprzedaż obiektu zabytkowego jest wpłacenie wadium w terminie podanym w ogłoszeniu przetargu. Komisja przeprowadza przetarg, jeżeli stawi się chociażby jeden uczestnik. Przetarg wygrywa oferent, który wylicytował najwyższą cenę.
Ceny nieruchomości zabytkowej są tak różnorodne, jak różnorodne są same obiekty zabytkowe. Nieruchomość zabytkową, zależnie od stanu technicznego, położenia, powierzchni łącznej nieruchomości i elementów składowych, można nabyć za kwotę od kilkudziesięciu tysięcy złotych do kilku milionów złotych. Ale najważniejsze dla KOWR jest sprzedanie obiektu zabytkowego inwestorom, którzy przywrócą im dawny charakter.
Pałace czekają na inwestorów
Obecnie do sprzedaży przygotowywanych jest około 30 nieruchomości zabytkowych, wśród których są dworki, pałace i folwarki. Każdy z tych obiektów jest wyjątkowy, ma swoją historię i wyróżniające się cechy stylistyczne. Przystąpienie do przetargu to zwykle bardzo przemyślana decyzja ze strony inwestora, dobry biznesplan to jedno, jednak bez zamiłowania do historii i architektury mało kto decyduje się na taki zakup. Inwestorzy biorą pod uwagę nie tylko biznesplan i kwestie kosztów finansowych rewitalizacji – zakup nieruchomości zabytkowej jest zależny od wielu indywidualnych czynników czy preferencji m.in. estetyki obiektu, stanu zachowania, lokalizacji, otoczenia, a także czegoś niezdefiniowanego, co nabywcy zwykle nazywają „duszą”.
Wiele osób prywatnych i firm poszukuje obiektów z przeznaczeniem pod funkcje usługowe, najczęściej hotele, centra konferencyjne, ale coraz częściej również ośrodki spokojnej starości czy pod usługi medyczne i sanatoryjne. Zdarzają się również miłośnicy budynków historycznych, którzy chcieliby po prostu zamieszkać w pałacu.
Nie każdy pałac na sprzedaż
Nie wszystkie zabytki wchodzące w skład Zasobu KOWR są na sprzedaż. Niektóre z tych obiektów stanowią część majątku spółek, nad którymi KOWR sprawuje nadzór. Tak jest w przypadku XVIII-wiecznego Pałacu w Sieniawie. W XIX wieku pałac był centrum życia politycznego i kulturalnego Galicji, a sam pałac był systematycznie przekształcany na budowlę w stylu wersalskim, pełną misternych zdobień. Gruntowną renowację budynku i rewitalizację okalającego go parku przeprowadziła Agencja Nieruchomości Rolnych. Dzięki temu zabytkowy kompleks stał się ekskluzywnym miejscem spotkań, konferencji i wypoczynku. Obecnie jego właścicielem jest Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, który zamierza ten obiekt sprzedać lub wydzierżawić.
Kolejnym sposobem zagospodarowania zabytków jest ich nieodpłatne przekazywanie jednostkom samorządu terytorialnego. Przykładem może być kompleks działek o łącznej powierzchni 3,8 ha przekazanych w 2014 r. Samorządowi Województwa Wielkopolskiego – na potrzeby Muzeum Narodowego Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie (woj. wielkopolskie). Wcześniej było ono wieloletnim dzierżawcą tych nieruchomości. Na przekazanym terenie mieszczą się adaptowane na potrzeby wystawiennicze obiekty wpisane do rejestru zabytków: budynki folwarczne, obora, spichlerz i wiata.
Zainteresowanych obiektami zabytkowymi KOWR zaprasza do zapoznania się z ofertą. Znajduje się ona na stronie internetowej Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa: www.kowr.gov.pl
