VAT a samozbiory – znamy stanowisko resortu finansów
Zwolnienie z podatku VAT udostępniania produktów rolnych w ramach samozbiorów prowadziłoby do naruszenia prawa unijnego – przekonuje Ministerstwo Finansów (MF).
Resort ustosunkował się do wystąpienia samorządu rolniczego w opisywanej przez nas (materiał pod linkiem poniżej) sprawie obowiązku uiszczenia podatku VAT w przypadku produktów rozdanych w drodze tzw. samozbiorów. W tym roku były one popularne, bo rolnikom w niektórych przypadkach nie opłacało się w ogóle prowadzić zbiorów z uwagi na ceny skupu danych produktów.
Dwa systemy rozliczeń dla podatników
Ministerstwo wskazuje w odpowiedzi, że Ustawa o VAT przewiduje dwa systemy rozliczeń dla podatników prowadzących działalność rolniczą, a mianowicie:
Samozbiory będą kosztowne dla rolników? Interweniują samorząd i minister
- tzw. system ryczałtowy - dostawa produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej oraz świadczenie usług rolniczych dokonywane przez rolnika ryczałtowego jest objęte zwolnieniem od podatku od towarów i usług (VAT), przy jednoczesnym prawie do otrzymania zryczałtowanego zwrotu podatku z tytułu nabycia towarów i usług na potrzeby tej działalności;
- zasady ogólne - dostawa produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej oraz świadczenie usług rolniczych podlegają opodatkowaniu według właściwych stawek VAT. Systemem tym są objęci rolnicy, którzy zrezygnowali ze zwolnienia przewidzianego w Ustawie o VAT.
Rolnicy-ryczałtowcy nie zapłacą VAT
„Dostarczanie produktów rolnych dokonywane przez rolnika ryczałtowego - również w ramach tzw. samozbiorów, tj. nieodpłatnie bądź za symboliczną odpłatnością, objęte jest zwolnieniem od podatku VAT” – podkreśla MF.
Natomiast - jak zaznacza - w przypadku rolników będących podatnikami VAT czynnymi, rozliczają oni ten podatek na zasadach ogólnych, wynikających z przepisów w zakresie podatku VAT, czyli tak, jak wszyscy inni podatnicy prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów o VAT.
„Zgodnie z ustawą o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają czynności odpłatne (m.in. dostawy towarów i świadczenie usług za wynagrodzeniem), ale również niektóre czynności nieodpłatne, tj. nieodpłatne przekazanie towarów należących do przedsiębiorstwa podatnika czy wszelkie inne darowizny towarów, lecz tylko w sytuacji, gdy podatnikowi przysługiwało, przy nabyciu bądź wytworzeniu towaru prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Wyżej wymienione zasady dotyczą również dostaw produktów rolnych dokonywanych w ramach tzw. samozbiorów” – przekazuje resort finansów.
Rolnikom bezpłatnie rozdającym plony należy się ochrona prawna
Podstawą - koszt wytworzenia produktów
I informuje, że w przypadku dostaw nieodpłatnych, podstawą opodatkowania jest koszt wytworzenia tych produktów, określony w momencie tej dostawy.
„Należy podkreślić, że opodatkowaniu VAT powinny podlegać tylko te produkty, które zostały z gospodarstwa wydane (przekazane odbiorcom) lub spożyte na prywatne potrzeby. Produkty, które pozostały na polu, np. z uwagi na to, że przymrozek czy inne zjawiska pogodowe spowodowały, że produkty nie nadają się do zaoferowania klientom, nie podlegają opodatkowaniu VAT” – wyjaśnia dalej ministerstwo.
Rolnicy mogą wrócić z VAT do ryczałtu
Zwraca przy tym uwagę, iż do tej pory nie trafiały do niego pytania czy wątpliwości związane z technicznymi aspektami związanymi z rozliczaniem samozbiorów, które są oferowane przez rolników od wielu lat. Dlatego zakłada, że rolnikom nie sprawiało trudności rozliczanie podatku od wydawanych produktów, również tych w ramach samozbiorów.
„Należy podkreślić, że podstawowy system dla rolników to system ryczałtowy (zwolnienie z VAT). A rolnicy, którzy rezygnują z tego systemu i chcą rozliczać VAT na zasadach ogólnych, są zobowiązani do prowadzenia ewidencji VAT i rozliczania podatku zgodnie z jego systemowymi założeniami, tak jak wszyscy inni podatnicy” – precyzuje MF.
I zauważa, że jeżeli rolnicy mają trudności z wypełnianiem obowiązków ciążących na podatnikach VAT czynnych, mogą powrócić po upływie 3 lat do statusu rolnika ryczałtowego.
Słabsza koniunktura w rolnictwie. Mimo to, rolnicy zwiększyli inwestycje
Zwolnienie niezgodne z prawem unijnym
Do tego wszystkiego resort przypomina, iż podatek VAT jest podatkiem zharmonizowanym w Unii Europejskiej. A Polska, jako państwo członkowskie, zobowiązana jest do zapewnienia zgodności przepisów krajowych regulujących opodatkowanie podatkiem od towarów i usług z przepisami prawa unijnego, w tym do przestrzegania zasad rządzących tym podatkiem.
„Zwolnienia od VAT stanowią odstępstwo od ogólnych zasad opodatkowania tym podatkiem. Mogą one być stosowane tylko w granicach wyraźnie określonych przez dyrektywę VAT, co oznacza, że państwa członkowskie mogą stosować jedynie te zwolnienia, które zostały w sposób wyraźny wskazane w przepisach unijnych albo wynikają z przyznanych derogacji (…) Zwolnienie od podatku VAT udostępniania przez podatników VAT czynnych produktów rolnych w ramach samozbiorów prowadziłoby do naruszenia jednej z podstawowych zasad systemu VAT w UE - zasady neutralności podatku VAT, stanowiłoby też naruszenie prawa unijnego. Nie jest zatem rozważane wprowadzenie takiego rozwiązania” – czytamy w piśmie resortu.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
