4 tysiące złotych dopłaty do hektara nawodnionych TUZ?
Resort rolnictwa odniósł się do wystąpienia ws. m.in. działań podejmowanych w celu poprawy retencji wody na trwałych użytkach zielonych (TUZ). Podał m.in. liczby odnośnie dotyczącego tej materii ekoschematu.
„Susza pozostaje jednym z najpoważniejszych wyzwań dla polskiego rolnictwa, powodując znaczące straty w plonach i pogarszając sytuację finansową gospodarstw rolnych. Jednocześnie brak odpowiedniego zarządzania infrastrukturą wodną, w tym systemami nawadniania TUZ, przyczynia się do degradacji gleb organicznych, zmniejszenia retencji wodnej oraz nasilenia skutków suszy” – wskazywał w swojej interpelacji poseł Jarosław Sachajko (Wolni Republikanie).
Wspólna Polityka Rolna w przyszłości? WIR: konieczne inwestycje w retencję wody. Przynajmniej do 25 proc.
Efektywne nawadnianie TUZ
Przekonywał w niej, że podniesienie lustra wody na TUZ może znacząco zwiększyć retencję wodną, przewyższając pojemność wszystkich dotychczas wybudowanych sztucznych zbiorników retencyjnych w Polsce.
W wystąpieniu poseł stwierdził, że przyjmując powierzchnię nawadnianych TUZ na poziomie 370 tys. ha (z potencjalną możliwością zwiększenia do 786 tys. ha, zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego z 2017 r.), obliczono następujące efekty:
- podniesienie lustra wody o 10 cm: na 370 tys. ha daje to 370 mln m sześc. retencji użytkowej, co odpowiada pojemności 7 zbiorników włocławskich (55 mln m sześc. każdy),
- podniesienie lustra wody o 80 cm - dla 370 tys. ha daje to 2,96 mld m sześc. retencji (370 tys. ha × 0,8 m = 2,96 × 10⁹ m sześc.),
4 tysiące złotych do hektara
Stąd wniosek parlamentarzysty, by maksymalnie wykorzystać potencjał retencyjny TUZ poprzez ich nawadnianie i podniesienie lustra wody. Przy czym potrzebne jest tu w jego ocenie ekonomiczne wsparcie rolników - wprowadzenie dopłat bezpośrednich w wysokości 4000 zł/ha dla TUZ użytkowanych z nawadnianiem (przy koszcie utrzymania łąki szacowanym na ok. 1500 zł/ha, daje to 2500 zł/ha dla rolnika).
Zmiana klasyfikacji gruntu na trwały użytek zielony – znamy stanowisko MRiRW
MRiRW o ekoschemacie
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW) nie odniosło się bezpośrednio do zaproponowanej stawki dopłat, natomiast zwróciło uwagę na płatności w ramach ekoschematu: Retencjonowanie wody na trwałych użytkach zielonych (TUZ)
Płatność w ramach tego ekoschematu dotyczy TUZ objętych równolegle wsparciem:
- w ramach praktyki: Ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt (w ramach płatności do rolnictwa węglowego i zarzadzania składnikami odżywczymi) lub
- ekologicznym lub
- rolno-środowiskowo-klimatycznym związanym z zachowaniem niektórych cennych siedlisk przyrodniczych (z wyłączeniem wariantu Murawy) i siedlisk zagrożonych gatunków ptaków poza obszarami Natura 2000 lub na obszarach Natura 2000 lub
- rolno-środowiskowo-klimatycznym w ramach interwencji Ekstensywne użytkowanie łąk i pastwisk na obszarach Natura 2000.
Dodatkowo od 2025 r. zostały do tej możliwości włączone grunty objęte normą GAEC 2. Trzeba tu także podkreślić, że zgłoszone we wniosku do ekoschematu Retencjonowanie wody na TUZ nawadniane powierzchnie nie wliczają się do wprowadzonego od 2025 roku limitu powierzchni uprawnionych do płatności w ramach ekoschematów obszarowych (wynoszącego 300 ha).
Będzie zmiana Prawa budowlanego. Rolnicy łatwiej zbudują zbiorniki na wodę
Zalanie lub podtopienie TUZ
„Zgłoszenie do ekoschematu: Retencjonowanie wody na TUZ nie wymaga od rolnika podejmowania żadnych dodatkowych działań. Warunkiem uzyskania płatności do retencjonowania wody na trwałych użytkach zielonych jest wystąpienie na TUZ zalania lub podtopienia (przy czym zalanie lub podtopienie występuje, gdy stan wysycenia profilu glebowego wodą utrzymuje się: na poziomie przynajmniej 80 proc., przez co najmniej 12 następujących po sobie dni między 1 maja a 30 września roku, w którym został złożony wniosek o przyznanie płatności)” – sprecyzował resort rolnictwa.
Bez powiększania budżetu
Jak wyliczył, w ramach ekoschematu Retencjonowanie wody na TUZ, łączna kwota planowanych płatności w okresie 2023-2027 wynosi 97 262 550 EUR, co oznacza średnioroczną alokację środków w wysokości ok. 19 892 250 EUR. Szacowana w Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej stawka płatności w ramach tego ekoschematu wynosi 63,15 EUR/ha.
„W zależności od zainteresowania rolników ekoschematem, faktyczna stawka może ulec zmianie. Na chwilę obecną nie są planowane zmiany mające na celu zwiększenie budżetu w tym ekoschemacie” – przekazało ministerstwo.
Hydrolog: ponowne nawadnianie torfowisk to realne zyski ekonomiczne. To lepsza inwestycja niż małe zbiorniki retencyjne
Według jego danych, w kampanii 2023 r. ekoschematem Retencjonowanie wody na TUZ w kraju objęto ok. 106 tys. ha nawadnianych TUZ i wypłacono ok. 31,6 mln zł.
W kampanii 2024 wsparcie obejmuje ok. 61 tys. ha, a kwota płatności wyniesie ok. 14,8 mln zł.
Ekstensywne użytkowanie łąk
MRiRW przypomniało także, że w zakresie płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych istnieje możliwość uzyskania wsparcia do ekstensywnego użytkowania rolniczego łąk i pastwisk położonych zarówno na obszarach Natura 2000, jak i poza obszarami Natura 2000.
W kampanii 2023 r. w kraju wsparciem objęto tu ok. 600 tys. ha siedlisk hydrogenicznych na kwotę ok. 780 mln zł.
Natomiast w kampanii 2024 deklarowana powierzchnia wynikająca ze złożonych wniosków wyniosła ok. 626 tys. ha.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
