Bezpieczne stanowiska pod kukurydzę

Poleć
Udostępnij
Autor tekstu: inż. Adam Paradowski | redakcja@agropolska.pl
16-02-2023,11:30 Aktualizacja: 16-02-2023,11:48
A A A

Areał uprawy kukurydzy ciągle wzrasta. Co roku potrzebnych jest coraz więcej nowych stanowisk – bezpiecznych stanowisk.

Spośród zarejestrowanych w kraju ponad 70 substancji czynnych o charakterze chwastobójczym, zaledwie kilka jest zarejestrowanych wyłącznie do stosowania w kukurydzy. Kolejnych kilka, bardziej uniwersalnych, można stosować zarówno w kukurydzy, jak i innych uprawach. Pozostałe służą do zwalczania chwastów w innych uprawach. Istotnym zagadnieniem jest ich działanie następcze i ewentualna reakcja kukurydzy wysianej w stanowiskach uprzednio odchwaszczanych środkami niezalecanymi w tej uprawie.

Jak interpretować zalecenia?

Tabelę z następstwem opracowano na podstawie informacji z etykiet. Na rynku znajduje się wiele analogicznych herbicydów o identycznym składzie (w tym mieszanin fabrycznych) lub różniących się ilością substancji czynnych (także proporcjami) i/lub formą użytkową. Informacje na temat wpływu następczego identycznych lub bardzo podobnych środków chwastobójczych w wielu przypadkach różnią się. Zamieszczone dane dotyczą skrajnie niekorzystnych sytuacji, a więc następstwa po przebiegu niesprzyjających warunków klimatycznych i po zastosowaniu najwyższych zalecanych dawek herbicydów. W warunkach sprzyjającej pogody, rozkład substancji czynnych następuje szybciej, zwłaszcza jeżeli zastosowano najniższe zalecane dawki. W materiale analizowano pojedyncze substancje czynne lub mieszaniny, w których co najmniej jeden składnik nie jest produkowany w formie pojedynczego herbicydu. W przypadku innych mieszanin należy wziąć pod uwagę działanie następcze pojedynczych składników.

Większość stanowisk bezpieczna

Kukurydza jest rośliną dość odporną na działanie wielu substancji czynnych. Jej stosunkowo późny termin siewu w sposób naturalny wydłuża okres od momentu zastosowania poszczególnych substancji czynnych do chwili jej siewu. Stąd w przypadku terminowego zbioru przedplonów, ograniczenie jej siewu należy do wyjątków. W zaleceniach, tylko w niektórych przypadkach uwypukla się konieczność wykonania orki, która i tak należy do podstawowych zabiegów agrotechnicznych.

kukurydza, kukurydza ziarnowa

Gleba potrzebuje wsparcia

Uprawiając kukurydzę w monokulturze zwracajmy uwagę nie tylko na ograniczenie presji agrofagów, ale również na ochronę gleby. Zapewnienie poprawnego bilansu glebowej substancji organicznej jest bowiem najważniejszym elementem...

Do wyjątków należą stanowiska po zastosowaniu napropamidu i propyzamidu, po aplikacji których do siewu kukurydzy trzeba odczekać nawet kilka miesięcy. Należy zwrócić uwagę, że substancje te głównie są zalecane w rzepaku ozimym, co znacznie wydłuża okres od zabiegu do terminu, w którym można wysiać kukurydzę, ale substancje te są zalecane także w roślinach jarych, głównie w uprawach małoobszarowych (kalafior, kapusta, pomidor, sałata, zioła itp.). Po zabiegach w takich uprawach, należy być bardzo ostrożnym z podejmowaniem decyzji o siewie kukurydzy.

Po likwidacji plantacji

Na tego typu stanowiskach sytuacja się komplikuje. Okres pomiędzy zastosowaniem herbicydu, a siewem kukurydzy może się okazać zbyt krótki na rozkład aplikowanej substancji czynnej. Pozostałości mogą się okazać fitotoksyczne dla kukurydzy. Do zdecydowanie niezalecanych stanowisk należą zaorane przed zbiorem plantacje, wcześniej odchwaszczane herbicydami zawierającymi: dimetenamid-P, lenacyl, metsulfuronu metylu, propoksykarbazon sodowy lub triflusulfuron metylowy.

Dokonując szczegółowej analizy informacji zamieszczonych w etykietach w punkcie „Następstwo roślin” można dopatrzeć się wielu nieścisłości i braku konsekwencji w zaleceniach. Oto kilka z nich:

  • Po zastosowaniu samego halauksyfenu metylu lub pikloramu, w przypadku wcześniejszej likwidacji plantacji nie ma przeciwwskazań siewu kukurydzy. Natomiast w przypadku łącznego zastosowania tych substancji kukurydzę zaleca się siać dopiero po upływie 120 dni.
  • Obecność w preparacie jodosulfuronu metylosodowego raczej ogranicza możliwość siewu kukurydzy w stanowisku, w którym go zastosowano. W preparatach aktualnie zarejestrowanych, w których jest jedynym składnikiem, nie wymienia się kukurydzy, jako uprawy następczej. Natomiast w preparatach wycofanych (Huzar 05 WG, Huzar 100 OD) po wykonaniu orki dopuszczano siew kukurydzy. W mieszaninach z udziałem tej substancji czynnej, jedynie po zastosowaniu kombinacji z dodatkowym udziałem tienkarbazonu metylu dopuszcza się siew po 30 dniach od zastosowania i wykonaniu głębokiej orki. Z drugiej strony należy wziąć pod uwagę, że np. preparaty Maister 310 WG (jodosulfuron + foramsulfuron) lub Maister Power 42,5 OD (jodosulfuron + foramsulfuron + tienkarbazon) są oficjalnie zarejestrowane do odchwaszczania kukurydzy. Analizując poszczególne etykiety należy przypuszczać, że nie wszystkie są do końca dopracowane, a obecność jodosulfuronu metylosodowego w stanowisku nie stanowi przeszkody w uprawie kukurydzy.

suszarnia porcjowa

Mądre zagospodarowanie ziarna kukurydzy

Spośród uprawianych w Polsce zbóż ziarno kukurydzy charakteryzuje się największą wartością energetyczną. Wynika ona z dużej zawartości skrobi i tłuszczu, a małej włókna surowego. Ziarno to wyróżnia się dużą strawnością,...

  • Fluroksypyr jest reprezentowany przez wiele herbicydów, głównie zalecanych w zbożach. W przypadku niektórych etykiet w ogóle nie ma wzmianki o przesiewach kukurydzy po wcześniejszym zaoraniu, natomiast w zdecydowanej większości dopuszcza się jej siew po wykonaniu orki przedsiewnej. Cztery z preparatów zawierających fluroksypyr (Fluxyr Pro, Galaper Extra 200 EC, Minstrel i Starane 333 EC) zalecane są do odchwaszczania kukurydzy. Jej ponowny siew w tych przypadkach jest zalecany 5 tygodni po zabiegu poprzedzonym orką. Oznacza to, że jest całkowicie selektywny stosowany nalistnie i mimo, że uważa się za wnikający w 100 proc. przez zielone części roślin, istnieją obawy, że wnika przez kiełkujące nasiona i/lub słabo rozwinięty system korzeniowy.
  • Nieco skomplikowane jest następstwo po stosowaniu graminicydów. W tym przypadku należy pamiętać, że kukurydza to „trawa”. Po zastosowaniu popularnego chizalofopu-P etylowego wymagana jest przerwa wynosząca sześć tygodni. Podobne zalecenia dotyczą chizalofop-P tefurylu, chociaż w niektórych jego formach handlowych zalecana jest przerwa czteromiesięczna, co wydaje się nieco przesadzone, zwłaszcza że taki sam czas dotyczy siewu roślin dwuliściennych. Następstwo po fluazifop-P butylu jest rozgraniczone: siew kukurydzy po dawkach perzowych wymaga przerwy 8 tygodni, natomiast po zastosowaniu niższych dawek wymagana przerwa wynosi dwa tygodnie. Stanowiska po ostatnim graminicydzie z grupy „fop”, czyli propachizafop w przypadku wcześniejszego zaorania nie są wskazane jako dobre pod kukurydzę – chyba nieco przesadnie. Grupę „dym” reprezentują dwie substancje czynne. Po zastosowaniu części preparatów zawierających kletodym siew kukurydzy jest dopuszczony po czterech tygodniach, w przypadku pozostałych po wcześniej zaoranym stanowisku nie zaleca się siewu zbóż i kukurydzy w danym sezonie. Pierwsze rozwiązanie wydaje się bardziej logiczne. Cykloksydym podobnie blokuje siew kukurydzy na okres czterech tygodni, chociaż należy pamiętać, że istnieją odmiany kukurydzy selektywne na tę substancję czynną. Potwierdza to oficjalna rejestracja preparatu Fokus Ultra 100 EC w tej uprawie.
  • Dobrze jest także posiłkować się danymi spoza etykiet. Przykładowo po wcześniejszej likwidacji plantacji, na której stosowano metsulfuron metylu nie zaleca się siewu kukurydzy. W literaturze można spotkać informację, że jest to możliwe po upływie 90 dni.

Kukurydza w monokulturze

To praktycznie jedyna jednoroczna roślina, której siew w tym samym stanowisku można dokonać rok po roku. Na ogół poszczególne cykle wynoszą trzy lata, rzadziej uprawa w jednym stanowisku trwa pięć lat. Określona tolerancja kukurydzy pozwala w jednym stanowisku stosować tylko określoną grupę herbicydów selektywnych w stosunku do niej. Problemów z działaniem następczym nie ma. Jednak należy pamiętać, by w poszczególnych latach nie stosować takich samych substancji czynnych, a jeszcze lepiej stosować przemiennie herbicydy o różnych mechanizmach działania. Zapobiega to zjawiskom kompensacji chwastów i ich uodparniania się.

Następczy wpływ substancji czynnych na kukurydzę

Substancje czynne zalecane w innych uprawach niż kukurydza

Możliwość siewu kukurydzy w stanowisku po:

 

terminowym zbiorze

wcześniejszej likwidacji

2,4-D (zboża)

tak

tak

2,4-D + jodosulfuron met-sod + tienkarbazon metylu (zboża)

po wykonaniu płytkiej orki

po 30 dniach + głęboka orka

Aklonifen (ziemniaki i inne)

tak

tak + orka (10 cm)

Amidosulfuron (zboża)

tak

tak

Aminopyralid (rzepak, zboża)

tak

po 90 dniach

Beflubutamid (zboża)

tak

tak

Bensulfuron metylowy + metsulfuron metylu (zboża)

tak

nie

Bentazon + imazamoks (bobowate)

tak

nie

Bifenox (rzepak, zboża)

tak

nie

Chizalofop-P etylowy

tak

po 42 dniach

Chizalofop-P tefurylowy

tak

po 42 dniach

Chinomerak + dimetenamid-P (rzepak)

tak

nie

Chinomerak + imazamoks (rzepak)

tak

tak

Chlomazon (rzepak i inne)

tak

tak

Chlomazon + dimetenamid-P + metazachlor (rzepak)

tak

po 7 miesiącach

Chlopyralid (różne)

tak

tak

Chlopyralid + halauksyfen metyl (rzepak)

tak

po 125 dniach + orka (20 cm)

Chlorotoluron (zboża)

tak

nie

Chlorydazon (buraki)

tak

tak

Cykloksydym

tak

po 28 dniach

Diflufenikan (zboża)

tak

po wykonaniu orki (20 cm)

Diflufenikan + florasulam + penoksulam (zboża)

tak

po wykonaniu orki

Dikamba + MCPA (zboża)

tak

tak

Dimetachlor (rzepak)

tak

po wykonaniu orki (15 cm)

Dimetenamid-P + metazachlor (rzepak)

tak

nie

Etofumesat (buraki)

tak

tak

Fenmedifam (buraki)

tak

tak

Fenoksaprop-P etylu (zboża)

tak

tak

Florasulam (zboża)

tak

tak

Florasulam + halauksyfen metylu (zboża)

tak

po 30 dniach + orka; po 60 dniach po uprawie uproszczonej

Florasulam + pinoksaden (zboża)

tak

po 28 dniach

Fluazifop-P butylu

tak

po 56 dniach po dawkach perzowych, po pozostałych po 14 dniach

Flufenacet (zboża)

tak

po wykonaniu orki (15 cm)

Flufenacet + metrybuzyna (zboża)

tak

tak

Flufenacet + pikolinafen (zboża)

tak

po 60 dniach + orka (15 cm)

Fluorochloridon (zboża)

tak

tak

Fluroksypyr (zboża)

tak

po 35 dniach + uprawa przedsiewna

Fluroksypyr + halauksyfen metylu (zboża)

tak

po 60 dniach

Fluroksypyr + metsulfuron + tifensulfuron (zboża)

tak

nie

Glifosat (różne)

tak

tak

Halauksyfen metylu (zboża)

tak

po zabiegu jesiennym tak, po zabiegu wiosennym po upływie 30 dni

Halauksyfen metylu + pikloram (rzepak)

tak

po 120 dniach

Jodosulfuron met-sod. (zboża)

tak

nie

Jodosulfuron met-sod. + Tienkarbazon metylu (zboża)

tak

po 30 dniach, po głębokiej orce

Jodosulfuron met-sod + mezosulfuron (zboża)

tak

nie

Jodosulfuron met-sod + mezosulfuron + tienkarbazon metylu (zboża)

tak

nie

Karfentrazon etylu (zboża)

tak

po 30 dniach

Kletodym (dwuliścienne)

tak

po 28 dniach

Lenacyl (buraki)

tak

nie

MCPA (zboża)

tak

tak

MCPB (bobowate)

tak

tak

Mekoprop/mekoprop-P (zboża)

tak

tak

Metamitron (buraki)

tak

po głębokiej orce

Metazachlor (rzepak)

tak

tak

Metobromuron (bobowate, ziemniaki)

tak

tak

Metrybuzyna (ziemniak)

tak

tak

Metsulfuron metyl (zboża)

tak po wykonaniu orki na minimum 10 cm

nie

Mezosulfuron metyl + propoksykarbazon sodowy (zboża)

tak

nie

Napropamid (rzepak)

po 180 dniach + orka na 20 cm

po 180 dniach + orka (20 cm)

Pendimetalina (zboża, ziemniaki, bobowate)

tak

tak

Pendimetalina + pikolinafen (zboża)

tak

nie

Petoksamid (rzepak)

tak

tak

Pikloram (rzepak)

tak

tak

Pinoksaden (zboża)

tak

tak po zabiegu jesiennym, nie po zabiegu wiosennym

Piroksysulam (zboża)

tak

po 30 dniach + orka (15 cm)

Propachizafop (dwuliścienne)

tak

nie

Propoksykarbazon sodowy (zboża)

tak

nie

Propyzamid (rzepak i inne)

po 150 dniach

po 150 dniach

Prosulfokarb (zboża i inne)

tak

tak po wykonaniu wcześniejszej orki

Tifensulfuron metyl + tribenuron metyl (zboża)

tak

tak

Tribenuron metylu (zboża)

tak

po 30 dniach + orka

Trisulfuron metylu (buraki)

tak

nie

Tritosulfuron (zboża)

tak

tak

Artykuł ukazał się w wydaniu 01/2023 miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny". ZAPRENUMERUJ

 

Poleć
Udostępnij