Alternarioza i zaraza, niechciana para w uprawie ziemniaka

Poleć
Udostępnij
Autor tekstu: dr inż. Jerzy Osowski IHAR-PIB Radzików o. w Boninie | redakcja@agropolska.pl
24-06-2019,12:05 Aktualizacja: 24-06-2019,12:50
A A A
Uprawa ziemniaków w Polsce związana jest z dużym ryzykiem, ponieważ rozmnażanie wegetatywne sprzyja przenoszeniu wraz z bulwami chorób na sezon następny. Do najgroźniejszych należą alternarioza i zaraza ziemniaka. Bardzo ważne jest ograniczanie ich występowania z akcentem na zapobieganie odporności. 
 
Ochrona przed chorobami ze względu na możliwość wczesnych infekcji może trwać od dwóch miesięcy w przypadku odmian wczesnych, do czterech w przypadku odmian późnych. Tak długi okres prowadzenia ochrony z użyciem fungicydów generuje nie tylko wysokie koszty, ale przede wszystkim stwarza niebezpieczeństwo powstawania odporności na stosowane do zwalczania patogenów substancje czynne.
 
ziemniaki, przyczepa, ciągnik

Ochrona ziemniaka przed zarazą i alternariozą

Zgodnie, z obowiązującymi od 1 stycznia 2014 roku przepisami o integrowanej ochronie przed agrofagami, do zwalczania zarówno alternariozy, jak i zarazy ziemniaka należy wykorzystywać wszystkie dostępne metody ochrony, a więc agrotechniczną,...
Powodem są błędy w ochronie popełniane przez producentów ziemniaka, którzy stosują fungicydy w dawkach innych niż zalecane i często w terminach późniejszych niż wskazane w etykietach. Jednak największym błędem jest wielokrotne stosowanie tych samych substancji czynnych po sobie (więcej niż dwukrotnie) i brak świadomości ryzyka jakie to za sobą niesie. 
 
W tabeli 1 przedstawiono substancje czynne zarejestrowane do zwalczania zarazy i alternariozy w ziemniaku oraz ryzyko powstawania odporności wynikające z nieprawidłowego ich stosowania.
 
W obecnym się sezonie wegetacyjnym do zwalczania alternariozy i zarazy ziemniaka zarejestrowanych jest wiele różnych środków, w tym 70 fungicydów posiada rejestrację do zwalczania alternariozy ziemniaka, a 115 jest zarejestrowanych do zwalczania zarazy (stan na marzec 2019). Wiele z tych fungicydów można stosować do jednoczesnego zwalczania obydwu chorób. 
 
Wśród środków już sprawdzonych można wykorzystać między innymi: do zwalczania alternariozy i zarazy: Carial Star 500 SC, Cabrio Duo 112 EC, a do zwalczania zarazy ziemniaka: Carial Flex, Infinito 687,5 SC i Revus 250 SC.
 
ziemniak, roślina, redlina

Dożywianie ziemniaka przez liście

W uprawie ziemniaka dokarmianie dolistne może być przeprowadzane kilkakrotnie. W ten sposób można roślinom dostarczać niezbędne mikroelementy, a także pewne ilości azotu z mocznika oraz siarki i magnezu z siarczanu magnezu. Dużej...
Wśród nowości pozwalających na skuteczne zwalczanie zarazy warto zwrócić uwagę na fungicyd Zorvec Enicade. Jest środek o działaniu powierzchniowym i układowym do stosowania zapobiegawczego. Wysokie oceny wystawione przez Euroblight pozwalają sądzić, że producenci ziemniaka zyskają nowe wysoce efektywne narzędzie w walce z najgroźniejszą chorobą ziemniaka.
 
Przed zastosowaniem tego fungicydu warto jednak zapoznać się z etykietą rejestracyjną, w której jest zapisane aby „stosować fungicyd wyłącznie w mieszaninie zbiornikowej z innym środkiem grzybobójczym, zalecanym do zwalczania zarazy ziemniaka, który zawiera substancję czynną z innej grupy chemicznej, o odmiennym mechanizmie działania wyłącznie w zalecanej dawce”. Ma to na celu ograniczenie do minimum ryzyka powstawania odporności. 
 
Prowadząc ochronę plantacji ziemniaka należy pamiętać o przemiennym stosowaniu fungicydów, zawsze zgodnie z etykietą, Tylko wtedy zwalczanie jest efektywne i zabezpiecza przed powstawaniem odporności. 
 
 

Tabela 1. Substancje czynne zarejestrowane do zwalczania patogenów ziemniaka, mechanizm działania i stopień ryzyka powstawania odporności (opracowanie własne na podstawie FRAC Code List 2018)

Substancja czynna

Mechanizm działania

Ryzyko powstania

odporności

Kod według FRAC*

Azoksystrobina

C3 zakłócanie procesu oddychania

wysokie

11

Ametoktradyna

C8 inhibitor Kompleksu III, enzymu łańcucha oddychania

średnie do wysokiego

45

Bentiowalikarb

H5 zakłócanie biosyntezy ściany komórkowej

niskie do średniego

40

Benalaksyl-M

A1 zakłócanie syntezy kwasów nukleinowych

wysokie

4

Chlorotalonil

M wielokierunkowe działanie kontaktowe

niskie

M 05

Cyjazofamid

C4 zakłócanie procesu oddychania

średnie do wysokiego

21

Cymoksanil

U mechanizm działania nieznany

niskie do średniego

27

Difenokonazol

G1 zakłócanie biosyntezy steroli

średnie

3

Dimetomorf

H5 zakłócanie biosyntezy ściany komórkowej

niskie do średniego

40

Famoksat

C3 zakłócanie procesu oddychania

wysokie

11

Fenamidon

C3 zakłócanie procesu oddychania

wysokie

11

Fluazynam

C5 zakłócanie procesu oddychania

niskie

29

Fluopikolid

B5 zakłócanie mitozy i podziałów komórkowych

nieznane

43

Folpet

M wielokierunkowe działanie kontaktowe

niskie

M 04

Mankozeb

M wielokierunkowe działanie kontaktowe

niskie

M 03

Mandipropamid

H5 zakłócanie biosyntezy ściany komórkowej

niskie do średniego

40

Metiram

M wielokierunkowe działanie kontaktowe

niskie

M 03

Metalaksyl

A1 zakłócanie syntezy kwasów nukleinowych

wysokie

4

Metalaksyl-M

A1 zakłócanie syntezy kwasów nukleinowych

wysokie

4

Oksatiapiprolina

F9 zakłócanie gospodarki lipidowej

średnie do wysokiego

49

Piraklostrobina

C3 zakłócanie procesu oddychania

wysokie

11

Propamokarb-HCl

F4 zakłócanie syntezy lipidów

niskie do średniego

28

Propineb

M wielokierunkowe działanie kontaktowe

niskie

M 03

Valifenalat

H5 zakłócanie biosyntezy ściany komórkowej

niskie do średniego

40

Zoksamid

B3 działanie w procesie mitozy

niskie do średniego

22

Związki miedzi

M wielokierunkowe działanie kontaktowe

niskie

M 01

  • FRAC – Fungicide Resistance Action Comitte/komitet ds. badania odporności patogenów na fungicyd  
  • Artykuł ukazał się w miesięczniku "Przedsiębiorca Rolny" nr 5-2019 - ZAPRENUMERUJ
 
Poleć
Udostępnij